Suid-Afrikaners is moeg vir die gemors in ons land. Oor die afgelope twee jaar het ek keer op keer gehoor hoe mense sê: ‘Dit help nie eers jy gaan na die polisie toe nie, want hulle doen niks aan die saak nie.’ Ons weet dat baie polisiemanne korrup is. Daar is selfs skelms wat in polisie uniforms rondloop en mense beroof of selfs doodmaak. Wat moet ons doen? In Lk.18:1-8 gee Jesus vir ons die oplossing.
Die gelykenis (v.1-5)
Soos wat jy weet het prokureurs ‘n reputasie. In ‘n preek van John MacArthur vertel hy van ‘n prokureur in hulle gemeente wat ‘n kollega na ‘n erediens toe genooi het. ‘Wat gaan jy kerk?’ het die kollega gevra. ‘Grace Community Church,’ het die prokureur gesê. ‘Wat! Ek sal nooit na julle kerk toe kom nie. Die skelmste prokureur in Los Angeles gaan soontoe,’ het sy kollega vir hom gesê.
Die prokureur het die storie vir MacArthur vertel. Toe MacArthur daardie Sondag in die kansel staan, het hy die storie vir die gemeente vertel en gesê: ‘Ek weet nie watse een van julle prokureurs dit is nie, maar ek wens jy wil jou lewe regkry.’ MacArthur het grappenderwys gesê dat 26 prokureurs hulle daardie dag bekeer het. Net soos die skelm prokureur na wie hý verwys het, was daar in Jesus se storie ‘n onregverdige en korrupte regter.
In die vorige gedeelte het Jesus van Homself as die Koninkryk van God gepraat wat in die volk se midde was (17:20-21). Omdat hulle die Messias nie erken het nie, sou hulle later begeer het om Hom te sien (17:22). Hulle sóú Hom gesien het... in sy oordeel (17:24). Hy moes eers gely het en deur hulle verwerp word (17:25). Daarna sou Hy teen hulle gekom het, soos wat Hy in Lot se tyd teen Sodom gekom het, en teen die wêreld in die tyd van Noag (17:26-30).
Jesus het nou ‘n gelykenis vertel, omdat Hy vir sy dissipels wou leer dat hulle altyd moes bid en nie moed verloor nie (v.1). Dit was veral in die vorige konteks van verdrukking en oordeel wat hulle in gebed moes volhard (21:36, Rm.12:12). Tog moet ons ook Jesus se lering in die algemeen toepas, en selfs in tye van voorspoed volhard (11:8-9, Gn.32:26, Hd.1:14, 2:42, 6:4, Ef.6:18, Kol.4:2, 12, 1 Ts.5:17, Heb.5:7).
Jesus het dit soos volg geïllustreer. In ‘n sekere stad was daar ‘n regter wat nie die Here gevrees het nie, en ook nie respek gehad het vir sy medemens nie (v.2). Dit is veilig om te sê dat hy, soos die regters en prokureurs in Suid-Afrika, skelm en korrup was (Eks.18:21, 2 Kron.19:7, Ps.82). Hy het seker die goddelose voorgetrek, terwyl hy weduwees en weeskinders onderdruk het (Eks.22:22-24, Dt.10:18, 24:17, Ps.68:6). Dit het hom nie gepla om vir ‘n paar honderd shekels die reg te verdraai nie. Hy het die regverdiges toegesluit en die goddelose vrygelaat (Sp.17:15). Sy eie sak was vir hom die belangrikste.
Daar was ‘n weduwee in hierdie stad (v.3). Ons moet haar nie vergelyk met ‘n weduwee in 2016 wat by een of ander Medi-Clinic werk en byna R10 000 per maand verdien nie. Soos meeste weduwees in die Bybel se tyd was sy sonder ‘n inkomste. Sy was ‘down & out’. Boonop het iemand haar skade aangedoen. Sy het aanhoudend na die plaaslike regter toe gegaan en gevra vir geregtigheid (v.3). Sy het geen ander heenkome gehad nie, niemand wat haar saak kon beveg nie. In hedendaagse terme kan ons sê dat sy nie ‘n prokureur kon bekostig nie.
Vir ‘n ruk lank het die regter geweier om haar te help (v.4). Miskien het hy gehoop dat sy geld geërf het, en dat sy daaruit vir hom ‘n omkoopgeskenkie kon gee. Maar later kon hy dit nie meer hou nie, en het hy vir homself gesê:
‘Ek vrees nie die Here nie en het geen begeerte om sy wette te gehoorsaam nie. Ek het ook nie respek vir mense nie. Ek gee nie om dat onreg seëvier nie; solank ek net my geld kry. As die bedrag reg is, kan ek iemand stuur om die getuies ‘uit te haal’ en seker maak dat die bewyse wegraak. Maar hierdie vrou het my gewen. Sy is ‘n pyn in die nek, en is soos ‘n bull terrier wat net nie wil los nie. Sy is elke dag hier. Ek is siek en sat vir haar gekerm. As ek haar van my rug wil afkry, moet ek vir haar geregtigheid gee. Daar is nie ‘n ander manier om van haar ontslae te raak nie. As ek dit nié doen nie, sal sy nie ophou totdat sy my teen die grond het nie. Sy sal my mal maak. Ek beter vir haar geregtigheid gee’ (v.4-5).
Die les (v.6-8)
Jy het seker gesien wat verlede week in Dallas in Amerika gebeur het? Omtrent ‘n halfdosyn polisie beamptes is doodgeskiet, en nóg soveel is gewond. En dit lyk of hierdie tendens besig is om toe te neem. Die klag is dat die Amerikaanse polisie ongewapende swart mense doodskiet.
In Suid-Afrika word die media verbied om die waarheid oor dit wat in ons land aangaan, na die buiteland toe te versprei. Ongeregtigheid kraai koning. Ons weet nie hoe lank Christene in die weste nog vry sal wees nie. Om in ons land na die die polisie en howe toe te hardloop help nie. Sp.29:26 sê: “Daar is baie wat die aangesig van die heerser soek, maar die reg van ‘n mens kom van die Here.”
Net soos wat dit nie gehelp het om by Farao te kla nie (Eks.5:15), help dit nie om na ‘n beter politieke party te kyk vir die oplossing nie. Ons moet tot die Here roep en bid dat Hy sal ingryp. Ons moet vir die regering bid, sodat ons ‘n stil en rustige lewe kan lei (1 Tm.2:1-2). Maar ons moet ook bid dat die Here se Koninkryk sal kom (Mt.6:10). En ons moenie ophou om te bid totdat dit gebeur het nie. Ek glo dat dít o.a. die les van hierdie gelykenis is (v.6-8).
Jesus het vir sy dissipels gesê om op te let hoe ‘n onregverdige regter deur die weduwee se volharding oorwin is. Hoeveel te meer sou ‘n regverdige Regter nie geregtigheid vir sy kinders gegee het nie (v.6-7)? Dit was nie nodig om die Here se arm te draai nie. Hy sou nie moeg en moedeloos geword het nie. God is nie soos ‘n ma wat vir haar kinders lekkers gee, om hulle onder haar voete uit te kry nie: Hy antwoord nie ons gebede, omdat Hy van ons ontslae wil raak nie (v.4-5). Dit is met goeie en suiwer motiewe wat die Here sy kinders help. Hy doen dit regtig omdat Hy hulle liefhet en vir hulle omgee (v.7).
Hy het ons uitverkies en liefgehad voordat Hy die wêreld gemaak het (Jer.31:3, Ef.1:4-5). En as Hy ons só liefhet, sal Hy nie ook hoor as ons tot Hom bid nie (Rm.8:32)? Sal Hy nie vir sy kinders opstaan wanneer hulle teen onregtigheid bid nie (v.7)? Die feit dat hulle uitroep, wys dat hulle desperaat is (v.7). Die feit dat hulle tot die Here roep, wys dat daar geen ander hulp is nie (v.7). Die feit dat hulle dag en nag uitroep, wys dat hulle dag en nag verdruk word (v.7). Die feit dat hulle in die nag bid, wys dat die probleem hulle uit die slaap uit hou (v.7). Hulle bid inderdaad sonder ophou soos wat v.1 sê.
Let op dat hulle nie die gereg in eie hande neem nie – hulle vertrou die Here. Hý sal hulle vyande oordeel (Gn.18:25, Ps.82:8). Hý sal die Jode oordeel wat sy kinders vervolg en doodmaak (1 Ts.2:14-16). Hý sal die Romeine se weermag in 70 n.C. stuur om Jerusalem en die tempel te verwoes. Hy sou dit binne 40 jaar ná sy lering in Lk.18:1-8 gedoen het – ‘spoedig’ soos Hy in v.8 sê. Die bloed van die martelare sou vergeld word (Op.6:10-11, 2 Ts.1:6-10). Die smeekgebede van God se kinders sou verander het in lofprysing, omdat Hy geregtigheid sou bring (Op.16:5-7, 18:20, 19:1-3).
Wanneer dit voel of die Here lank vat, is dit net om die uitverkorenes wat nog nie gered is nie in te bring (v.7, 2 Pt.3:9). Soos met Paulus, mag dit wees dat die Here party van die vervolgers red. Wanneer Hy al sy skape ingebring het, sal Hy kom om sy vyande te oordeel. Hy ken die diepste geheime van elke mens se hart en lewe, en kan daarom regverdig oordeel (Rm.2:16). Hy sal seker maak dat reg en geregtigheid geskied (v.8). Hy sou nie net die Jode en die Romeine nie, maar ook die Moslems, Nazi’s, kommuniste, en elke ander vyand van die evangelie oordeel.
Maar hoeveel getroue en biddende mense sal daar op die aarde wees wanneer Jesus kom om sy vyande te oordeel (v.8)? Sal dit wees soos in die dae van Noag? Of soos Sodom toe God vir Lot en sy gesin gered het (17:26-32)? Sou die gelowiges in gebed volhard het, totdat Jesus gekom het om die Jode te oordeel? Jesus het gesê dat die toenemende goddeloosheid tot gevolg sal hê dat die liefde van baie verkoel (Mt.24:12). Sal ons in gebed volhard totdat die Here weer kom? Dit lyk vir my of die volharding waarvan Jesus in Mt.24:13 praat o.a. gebeur deurdat ons in gebed volhard (v.8b). Ook uit Jud.20-21 lyk dit of die Here ons deur gebed tot die einde toe sal bewaar.
Ons moet aanhou om vir geregtigheid te bid en nie moed verloor nie (v.1, 7). Hoeveel Christene ken jy wat volgens 1 Tm.2:1-2 vir ons land bid? Alhoewel ek dit doen, moet ek bieg dat ek dit nie genoeg doen nie. Wanneer laas het jy vir ‘n ware herlewing gebid? Wanneer laas het ons bidure hiervoor gehad? Hoeveel van die mense in ons gemeente bid enigsins saam met ander gelowiges? Lees gerus hoe die gelowiges in Handelinge hulleself aan gesamentlike gebed gewy het (Hd.1:14, 2:42, 4:23-31, 12:5, 13:3, 14:23, 20:36, 21:5).
Moet die ongeregtigheid in Suid-Afrika en die wêreld ons nie in gebed na die Here toe dryf nie? Hoekom het selfs Christene begin om politieke, sosiale, ekonomiese, opvoedkundige, tegnologiese en morele oplossings te soek, eerder as om in gebed na die Here toe te draai?
In die 1700’s het die Britse Parlement met hulle hande in hulle hare gesit. Armoede en misdaad het teen ‘n astronomiese tempo toegeneem. Selfs toe die doodstraf vir 126 verskillende misdade opgelê is, kon die regering nie die verval keer nie. Daar was tot skole om vir kinders en volwassenes maniere te leer, maar dit het nie gehelp nie. Dronkenskap het oorgeneem en tronke was oorvol. Soos Frankryk, het Engeland op die punt van ‘n bloedige revolusie gestaan. En toe het die Here vir George Whitefield en John Wesley opgewek. Engeland is op sy kop gekeer. Mense het by die tien duisende tot bekering gekom, sodat die morele waardes van die hele Brittanje drasties verbeter het.[1]
In dieselfde tyd het dinge in New England in die V.S.A. versleg. Immoraliteit, vuil taal en dronkenskap was aan die orde van die dag. Jonathan Edwards het sy gemeente aangespoor om te bid. Stadig maar seker het dinge begin om te verander. En toe kom die herlewing. Godvresende gesprekke en lewens het die goddeloosheid verdryf soos wat suiwer vloeiende water ‘n besoedelde poel skoonwas.[2]
Soos Amerika en Engeland in die 1700’s, is ons en die res van die westerse wêreld sterk op die afdraende pad. Soos in Gn.4:17-24 kan ons ons omgewing beheer, maar nie ons harte nie. M.b.t. die tegnologie neem ons reuse spronge, en tog kan ons nie keer dat laerskool kinders en studente geboue afbrand nie. Jesus is ons enigste hoop. As ons Hom op sy Woord neem en met volharding bid (v.1), sal Hy ons volgens sy belofte in v.7-8 verhoor en sorg dat geregtigheid seëvier.
Kan die Here nie weer ‘n herlewing stuur soos in die tyd van Andrew Murray nie? Sal jy erns maak om hiervoor te bid – in jou stiltetyd en gesin, in eredienste en bidure? Sal ons die Here smeek om geregtigheid in ons bose land en wêreld te bring? Miskien doen Hy dit nie deur ‘n magtige herlewing nie. Miskien laat Hy toe dat daar ‘n oorlog uitbreek. Ek dink nie dit is verkeerd om soos die psalmdigters te bid dat die Here die slegte mense sal verwyder nie. Ons bid immers dat Hý dit doen, en neem nie self wraak nie (v.7, Rm.12:19).
Dalk bring die Here geregtigheid deur sy Seun uit die hemel te stuur. Sal dit nie die beste van alles wees nie? Mag die Here gou kom en ons vind waar ons besig is om te bid (v.8). Ons moenie ophou om te bid nie (v.1). Miskien het jy moedeloos geword. Ons gemeente groei nie, en vir die Christelike kerk in Suid-Afrika lyk dit maar bleek. Ons eie denominasie sukkel om kop bo water te hou. Op die oppervlak lyk dit of die kerk in Suid-Afrika niks beteken nie. Ons is soos ‘n mol wat probeer om ‘n berg te skuif. Dit lyk of God se kinders nie ‘n duik maak in die samelewing nie. Dit voel of die omstandighede vir ons te veel geword het, sodat duisende Christene die land verlaat. Sommige kerke het besluit om die handdoek in te gooi en hulle by die wêreld te skaar.
Daar is niks tasbaar om vir ons te wys dat God gaan deurkom nie. Soos Gideon wil ons nie deur die geloof lewe nie; dit sal mos makliker wees as die Here net vir ons ‘n teken wil gee om te sê dat alles op einde sal uitwerk. Maar daar is niks nie: net gebed, geloof en die Bybel se beloftes. Die feit dat ons niks kan sien nie, en dat gebed ook harde werk is, maak dit nie makliker nie. Dit is ‘n uitdaging om aan te hou bid. Jesus sê jy moenie opgee nie. God sal op die regte tyd, plek en wyse ons gebede beantwoord (v.1, 7-8).
Is jy dalk ‘n twyfelaar wat sê: ‘Hoe weet ek die Here sê nie nee nie? Hy het vir Moses, Jesus en Paulus nee gesê (Dt.3:26, Mt.26:44, 2 Kor.12:8-9)? Wie sê dat Hy nie ook vir my nee sê nie? Sal ek verniet aanhou bid as die Here nie my gebed wil beantwoord nie? Dan help dit mos nie ek bid nie, of hoe?’
God, wat nie kan lieg nie, het belowe dat Hy ons gebede vir geregtigheid sal beantwoord (v.7-8). Hy het nie gesê hoe Hy dit gaan doen nie. Ons weet dat Hy verseker weer na die aarde toe sal terugkeer, dat Hy ons in geregtigheid gaan oordeel, en dat Hy ‘n nuwe hemel en ‘n nuwe aarde gaan maak waarin daar geregtigheid woon (2 Pt.3:13). Moet dan nie ophou om daarvoor te bid nie.
As dit wat ek vandag gesê het jou nie pla nie, en as jy nie ‘n begeerte hiervoor het nie, moet jy wonder of jy gered is. Volgens v.7 is dit God se uitverkorenes wat in gebed volhard, en wat vir geregtigheid bid. As jy nog nie die Here ken nie is dit nie jou plig om te bid dat Suid-Afrika sal regkom nie. Jou eerste plig is om te bid dat die Here nie geregtigheid vir jou sal gee nie, omdat dit sal beteken dat jy reguit hel toe gaan. Bid dat die Here vir jou barmhartigheid en genade sal gee, en dat Hy jou sondes sal vergewe. Erken dat jy verlore is, en roep uit dat die Here jou sal red (Rm.10:13).
Dank die Here dat Jesus ons sonde op Homself geneem het aan die kruis, en dat God se geregtigheid Hom daar vir ons gestraf het. As jy in Christus glo en op Hom vertrou, sal God verklaar dat jy regverdig en onskuldig is. As jy dan op die oordeelsdag voor Hom staan, sal sy geregtigheid vereis dat Hy jou nie hel toe stuur nie, omdat Jesus reeds die straf vir jou sonde op Homself geneem het. God straf nie twee keer dieselfde sonde nie. “Daar is dan nou geen veroordeling vir die wat in Christus Jesus is nie” (Rm.8:1).
Ek onthou vaagweg ‘n gesprek wat ek met ‘n sendeling gehad het. Hy het in Etiopië gewerk. Hy het vertel hoe die mense vreesbevange was vir die polisie, omdat hulle jou sommer doodskiet as jy ‘n brood steel. Om ‘n skelm te vang en hom toe te sluit is geregtigheid. Om hom dood te skiet omdat hy ‘n brood steel is nie. Daarom kan ons nie op mense staatmaak vir volmaakte geregtigheid nie. Daarvoor moet ons in gebed na die Here toe draai.
[1] Arnold Dallimore, George Whitefield: 2 vols.
[2] The Works of Jonathan Edwards: vol.1, Memoirs of Jonathan Edwards