[column width="1/1" last="true" title="" title_type="single" animation="none" implicit="true"]
As ons kinders se lewens soos ‘n wipplank is, het ons in die 21ste eeu die wipplank aan die eenkant te swaar gelaai. Aan die ander kant het ons ‘n emmer vol droë blare gesit, en gehoop dit sal die wipplank uitbalanseer. Ons sit baie tyd en geld in, sodat ons kinders eendag die mooiste, slimste, beste, en rykste kan wees. Ons het tieners wat hoofleiers word, beurse kry, rye balkies het wat aan die vloer raak, populêr is, en ingeneurs word. Maar wanneer dit by karakter kom is ons kinders soos iemand wat ly aan bloedarmoede. Dit is van ‘n myl af sigbaar dat karakter nie die sterkpunt is van tieners in die 21ste eeu nie.
Dieselfde is waar van moderne Christene. Waar is die Christene wat geestelik volwasse, dapper, en volhardend is? Die Christene wat ‘n goeie fondasie van Bybelse teologie onder hulle voete het, wat nie mense vrees nie maar hulle diep liefhet en vir hulle omgee? Die Christene wat manne en vroue van gebed is, nederig en geduldig is? Sal jy in 2016 so ‘n Christen word en dit aan die volgende geslag oordra?
Wees waaksaam
Charles Simeon was ‘n Britse prediker in 18de en 19de eeu. Hy het eenkeer in ‘n preek vertel van ‘n man wat ‘n lighuis moes beman, en aan die slaap geraak het. Hy het beskryf hoe die skip gesink het, die verminkte lyke op die strand gelê het, en hoe huilende weduwees op die strand gestaan het. Toe die mense navraag doen, het hulle uitgevind dat die man in die lighuis aan die slaap geraak het. Dertig jaar na die preek het ‘n man beskryf hoe Simeon se stem deur die saal ge-eggo het: ‘Asleep!’ Die man het vertel hoe Simeon se woorde ingesink het by almal wat daar was.[1] Moenie geestelik aan die slaap raak nie. Wees waaksaam.
In 1 Korintiërs 16:13-14 gee Paulus vyf opdragte wat die hele brief opsom. Elke opdrag staan in ‘n voortdurende bevelsvorm: ons moet aanhoudend hierdie opdragte uitvoer. Heel eerste beveel hy geestelike waaksaamheid (v.13). Waak en bid teen versoeking (Kolossense 4:2, Matteus 26:41). Waak teen Satan (1 Petrus 5:8). Waak teen vals lering (Handelinge 20:31, 2 Korintiërs 11:14). Waak en wees gereed vir die wederkoms (15:52, Openbaring 16:15).
Wees waaksaam. Moenie geestelik slaap, laks, of lui wees nie. Die Skrif sê:
- “Wees nugter op die regte manier, en sondig nie; want sommige het geen kennis van God nie. Ek sê dit tot julle beskaming.” (15:34).
- “Laat ons dan nie slaap soos die ander nie, maar laat ons waak en nugter wees. Want die wat slaap, slaap in die nag; en die wat dronk word, is in die nag dronk.” (1 Tessalonisense 5:6-7).
- “En dit te meer, omdat ons die tydsomstandighede ken, dat die uur vir ons reeds daar is om uit die slaap wakker te word; want die saligheid is nou nader by ons as toe ons gelowig geword het.” (Romeine 13:11).
- “Daarom sê Hy: Ontwaak, jy wat slaap, en staan op uit die dode, en Christus sal oor jou skyn.” (Efesiërs 5:14).
- “Wees wakker en versterk die wat oorbly, wat op die punt staan om te sterwe, want Ek het jou werke nie volkome voor God gevind nie.” (Openbaring 3:2).
Hoe lyk iemand wat geestelik aan die slaap is?
[1] So iemand speel met sonde, regverdig en verskoon dit, beskuldig ander, rasionaliseer asof dit nie so erg is nie, probeer sy of haar sonde wegsteek. So ‘n persoon is bang dat mense sleg van hulle dink. Gevolglik verdedig hulle hulself sonder dat enigiemand hulle aangekla het.
[2] So iemand vind nie meer vreugde in Bybelstudie en gebed nie. Hierdie dinge word vir hulle ‘n plig. Hulle eer God met hulle lippe, maar hulle hart is ver van Hom af. Hulle skeep hulle stiltetyd af, en los dit later heeltemal.
[3] Hulle bly al hoe meer van eredienste af weg, want die Woord en die nagmaal laat hulle skuldig voel.
[4] Hulle raak meer en meer materialisties. Hulle leef vir hierdie wêreld, want hulle het vergeet van die volgende.
[5] Hulle geniet die wêreld en sy dinge. Hulle kyk films wat hulle nooit sou kyk nie. Hulle luister na en vertel grappe wat hulle voorheen gewalg het. Hulle doen dinge wat hulle nooit gedoen het nie: rook, te veel drink, vloek.
[6] Hulle harte is koud as hulle sing. Hulle sing die woorde soos ‘n pappegaai, en dagdroom terwyl hulle sing.
Is jy so? Die Vader wag met verlange dat jy terugkeer. Bely en erken jy het van die Here af weggedwaal (1 Johannes 1:9, Jakobus 4:8-10, Spreuke 28:13). Begin om weer reg te doen (Openbaring 2:4-5, 3:3). Vra dat ‘n volwasse Christen jou aanspreeklik hou. Breek met die vriende wat jou weggerokkel het. Moenie net ‘n toeskouer in die kerk wees nie, maar dien en raak betrokke. Hou aan om reg te doen, al voel jy nie die vuur in jou hart nie. Bid vir die vuur en wag op die Here.
Dalk is jy nie op ‘n dwaalweg nie. Moenie dink jy sal nooit afdwaal nie (10:12). Onthou vir Petrus en Dawid! Onthou: die duiwel vat nie vakansie nie en hy slaap nie. Wees waaksaam.
Wees standvastig
Was jy al ooit by ‘n kinderpartytjie waar die ouers vir hulle kind ‘n springkasteel gehuur het? Het jou kind al seergekry, sodat jy op die springkasteel moes klim. Hoe het dit gevoel om daarop te loop? Het jou bene gebewe soos jellie? So is party mense in die Skrif. God wil hê ons moet rotsvas staan, en nie wankel nie (v.13).
Die Korintiërs moes vasstaan in die geloof en nie wankel nie (v.13, 15:1-4). Paulus praat nie hier van persoonlike geloof nie, maar van die geloof – die Christelike geloof soos vervat in die Skrif (vgl. Judas 3). Sy bedoeling is letterlik: ‘staan vas in die Woord’. Hoe doen jy dit?
[1] Vermeerder die kwaliteit en kwantiteit van jou Skrif-inname in 2016.
[2] Word ‘n leser van goeie en gesonde Christelike boeke. Tot aan die einde van sy lewe nog wou Paulus lees (2 Timoteus 4:13). Natuurlik kan jy nie enige ‘Christelike’ boeke lees nie. Bestel vir jou boeke by Good Neighbours in Randburg, Christian Book Discounters landwyd, of Augustine Bookroom in Pretoria. Lees John Bunyan, Thomas Brooks, Thomas Watson, John Flavel, Richard Sibbes en ander Puriteine!
[3] Lees Charles Spurgeon se preke. Laai goeie preke af by www.gty.org
[4] Kry vir jou ‘n opsomming van die groot Bybel-leerstellings: die 1689 Baptiste Geloofsbelydenis of die Westminster Kategisme. As jy dieper wil delf kan jy vir jou Wayne Grudem se Systematic Theology kry. Dis eenvoudig geskryf en het praktiese toepassings aan die einde van elke hoofstuk.
[5] Lees die kerkgeskiedenis om te sien hoe Christene deur die eeue die Skrif verstaan het. N.R. Needham se 3 volumes, 2000 Years of Christ’s Power is baie maklik en lekker om te lees.
[6] Toets jou gedagtes teen ander Christene, en deel wat jy in die Skrif leer. Leer by ander. Moet egter nie soos ‘n parasiet op hulle studie en kennis teer nie, maar lees en ondersoek die Skrif vir jouself.
Neem jou voor om alles in die Skrif te glo, al verstaan jy dit nie. Moenie sê: ‘Hierdie verse maak nie sin nie; daar is seker ‘n fout in die Bybel’ nie. Sê eerder: ‘Die Skrif is perfek. Ek verstaan dit nie want ek is swak en blind.’
As jy nie groei in die Skrif en onder die gereelde prediking van die Woord nie, sal jy soos ‘n golf deur die wind gedryf word: jy sal twyfel en wankel (2 Petrus 3:17-18, Efesiërs 4:11-14). As jy staan vir niks sal jy val vir alles. Iemand wat so is val maklik vir vals lering, skuif gereeld kerke, en spring alewig rond tussen leerstellings (dán glo hulle jy kan jou redding verloor, dán glo hulle jy kan nie, dán glo hulle jy kan, dán glo hulle weer jy kan nie). Hierdie mense se teologie verander soos Kaapstad se weer.
Wees manlik
Ek het vanjaar vir my kinders geskiedenis geleer. Daar is ‘n groot verskil tussen manlikheid in die 1800’s en manlikheid vandag. Vandag is ‘n man iemand wat op 15 rook, vieslik vloek en drink, model hare en klere dra, goed gebou is. In die 1800’s was ‘n man iemand wat op 14 ‘n mensvreter leeu doodgeskiet het, diep Christelik was en sy gesin in die Woord gelei het, bereid was om te sterf eerder as wat hy vir die vyand gesê het waar sy pa is, vroue met respek hanteer het. Die Bybel vra ons moet so wees – ook op ‘n geestelike vlak (v.13).
Die Korintiërs moes manlik wees (v.13). Dit beteken nie vroue moes nie vroulik wees nie. Dit beteken eerder dat Christene nie lafharte moet wees nie, maar dapper (vgl. 1 Konings 2:2-3, 1 Samuel 4:9, 2 Samuel 10:12). Ons moenie kinders wees in ons denke nie (3:1, 14:20). Word groot (13:10), of ‘man up’ soos hulle in Amerika sê. Hoe doen jy dit?
[1] Moenie ‘n bangbroek wees wat weghardloop vir jou vyand, of in jou dop kruip as jy teenstand en kritiek kry nie.
[2] Moenie tou opgooi of gou opgee as die taak vir jou te moeilik lyk nie.
[3] Werk hard. Moenie denkbeeldige gevare vrees nie. “Die luiaard sê: Daar is ‘n leeu op die pad, ‘n leeu op die pleine.” (Spreuke 26:13).
[4] Wees ‘n ‘man’ wat besluite kan neem en nie rondval nie; wat jou gesin geestelik kan lei; wat jou rebelse kind kan tug en nie jouself bejammer nie; wat nie jou stukkende huwelik op die rotse los en skei nie, maar die wa deur die drif trek; wat nie soos ‘n papbroek passief rondsit nie, maar aksie neem; wat nie ander beskuldig nie, maar jou pak vat soos ‘n ‘man’ en dan jou probleme oplos; wat nie die waarheid kompromeer omdat jy nie wil aanstoot gee nie; wat nie bang is om die evangelie te deel nie.
Om dit reg te kry, sal dit help as jy lees van die Bybel-helde en dapper Christene in die geskiedenis. Lees van Abraham wat ‘n hele weermag aangevat het met 318 man, van Nehemia wat die stadsmuur binne 52 dae herbou het terwyl sy vyande hom gedreig het, van Rut wat nie toegelaat het dat min geld of haar weduweeskap haar onderkry nie, van jong Dawid wat ‘n reus aangevat het, van Dawid se dapper soldate wat leeus en reuse doodgemaak het, van Paulus wat aangehou het om te preek ten spyte van opposisie en vervolging, van Jesus wat die aaklige kruis verduur het om ons te red.
Maak vriende met mense wat so is. Leer uit hulle voorbeeld. Onthou dat God in al hierdie dinge met jou is. Jy kan dus dapper en manlik wees sonder om bang te wees. “Het Ek jou nie beveel nie: Wees sterk en vol moed, wees nie bevrees of verskrik nie; want die HERE jou God is met jou, oral waar jy heengaan.” (Josua 1:9).
Wees sterk
Kom saam met my na die museum van geestelike groei toe. Voor jou is ‘n prent van Christene in 17de eeu Engeland. Party sit op kerkbanke. ‘n Horlosie teen die muur wys hulle sit reeds vir twee ure en luister aandagtig na ‘n diep preek. Ander leer die kategisme. Ander sit as gesin om ‘n groot tafel met ‘n swaar Bybel waar hulle huisgodsdiens hou. ‘n Man stap in die veld waar hy bid en die Skrif oordink. ‘n Paar vroue staan in die mark waar hulle die evangelie met ongelowiges deel.
‘n Paar gange verder is daar ‘n prent van westerse Christene in die 21ste eeu. Party lees ‘n oulike Whatsapp met ‘n morele les. ‘n Man sit voor sy rekenaar en lees gou ‘n kort dagstukkie met ‘n gebed onderaan voordat hy sy besige dag begin. ‘n Naskool tannie sit met ‘n kind om die tafel en leer vir hom ‘n rympie gebed: sy ouers is te besig om vir hom die Bybel te leer. Party mense sit in ‘n kerkgebou en glimlag aan die einde van ‘n 10-minute motiverende prekie. Ander mense staan in ‘n donker saal en sing vir ‘n uur totdat hulle lekker voel. Ander gee R5 vir ‘n bedelaar, maar deel nie die evangelie met hom nie.
God wil nie hê ons moet swak wees nie. Hy wil hê ons moet geestelik sterk word (v.13, 8:7-12). Die Grieks vir ‘wees sterk’ staan in ‘n passief en beteken letterlik: word sterk gemaak (deur God). Paulus bid elders “dat Hy aan julle mag gee na die rykdom van sy heerlikheid om met krag versterk te word deur sy Gees in die innerlike mens” (Efesiërs 3:16). Hy sê ook: “word kragtig in die Here en in die krag van sy sterkte.” (Efesiërs 6:10). Vir Timoteus sê hy: “Jy dan, my seun, wees sterk deur die genade wat in Christus Jesus is” (2 Timoteus 2:1). Manlikheid en krag is soos Dawid en Jonatan wat nie geskei kan word nie.
Wees geestelik sterk. Maak gebruik van die genademiddele om geestelik sterk te word: die Skrif, gebed, die nagmaal, die doop, geestelike gemeenskap, die geestelike gawes, evangelisasie, kerktug, bydraes vir die Here se werk, ander mense se diensbaarheid en gebede.
Geestelik kan jy nie altyd in gr.1 bly nie; jy moet probeer om jou matriek te kry. Moet egter nie daarmee tevrede wees nie. Werk vir ‘n geestelike BA, MA, en PhD. Hou aan groei totdat Jesus kom (Hebreërs 5:12-6:2). Leer soveel as wat jy kan deur die Bybel, asook goeie preke, boeke, en konferensies. Gehoorsaam wat jy in die Woord leer. Maak vriende met mense wat geestelik sterk is en leer by hulle. As jy geestelik swak is sal jy makliker val vir versoeking, en sal jy sukkel om kop bo water te hou in beproewing. Jy sal ook makliker val vir vals lering.
Wees liefdevol
‘n Teelepel suiker in jou tee deurtrek dit sodat alles soet proe. Net so moet liefde jou hele lewe soet maak en alles wat jy doen en sê beïnvloed. Dit is die les in v.14.
Om sterk en manlik te wees beteken nie jy moet hard wees nie. Ons moet v.13 en alles in liefde doen (v.14, hfst.13, 14:1). As ons mekaar liefhet sal ons die eenheid bevorder (1:10-12), ons gawes gebruik om mekaar op te bou (hfst.12-14), mekaar in ag neem wanneer dit by grys areas kom (hfst.8-10), nie skei nie maar die huwelik respekteer (hfst.7), nie immoreel wees nie (hfst.6), nie ander gelowiges hof toe sleep nie (hfst.6), gelowiges dissiplineer (hfst.5), mekaar in ag neem by die nagmaaltafel (hfst.11).
Doen alles uit liefde vir God en jou naaste, en nie uit ‘n begeerte om gesien of geprys te word nie. Hoe doen ‘n mens dit?
[1] Moenie wag vir ‘n gevoel van liefde nie. Doen wat 13:4-7 sê; doen praktiese dade van liefde (1 Johannes 3:16-17).
[2] Dink oor hoe groot jou sonde is, en oor hoe groot God se liefde is wat Hy aan die kruis bewys het. Reageer dan in liefde. “Ons het Hom lief, omdat Hy ons eerste liefgehad het.” (1 Johannes 4:19).
[3] Wees naby mense wat liefdevol is, sodat dit aan jou kan afsmeer soos sterk parfuum aan jou klere afsmeer as iemand vir jou ‘n drukkie gee.
[4] Bid hiervoor en word gevul met die Heilige Gees, want die vrug van die Gees is liefde (Efesiërs 3:18, Filippense 1:9, Galasiërs 5:22).
[5] Sorg dat jy liefde reg verstaan. Liefde bestaan nie in woorde nie, maar in dade (1 Johannes 3:18). Moet dan nie oor jou liefde vir ander roem as jy hulle skade aandoen en teen hulle sondig nie. Dit beteken egter nie dat liefde nooit iets negatief sê nie. Liefde sal juis sonde uitwys om die verlore skaap van sy dwaalweg af terug te bring.
Iemand wat alles in liefde doen is die meeste soos Jesus.
Geskiedkundiges sê soms: ‘As daar een ding is wat ons uit die geskiedenis leer, is dit dat ons nie uit die geskiedenis leer nie.’ Laat dit nie waar wees van jou lewe in 2015 nie. Leer uit jou en ander se foute. Leer uit die dinge wat jy en ander reg gedoen het. Laat dit jou aanspoor om beter te doen in 2016, om ‘n 1 Korintiërs 16:13-14 tipe Christen te wees in die nuwe jaar en totdat Jesus kom.
[1] John Piper, Audio-biografie oor die lewe van Charles Simeon – beskikbaar by www.desiringGod.org
[/column]