Lukas 8:16-25
Wat het die wêreld nodig? Die meeste mense sal sê ons benodig ’n beter regering, goeie opvoeding, medisyne, goeie higiëne, lopende water, genoeg kos, ’n stabiele klimaat, rasse- en geslagsgelykheid. Volgens die Bybel is die wêreld se grootste probleem nie hierdie dinge nie, maar dat ons nie ons Maker ken of erken nie. Wat ons nodig het, is ’n kerk wat skaamteloos van Jesus sal getuig, heilig sal lewe en op Jesus se krag sal vertrou om die groot opdrag te voltooi.
1. Skaamtelose getuies (v.16-18)
Ek het ’n vriend wat byna elke persoon wat hy ontmoet vra of hy gered is. ’n Ander vriend wat saam by my werktuigkundige was, het hom gevra. ‘Is jy ’n Christen?’ Ek is nie altyd so nie. Toe ek in Nelspruit gebly het, was ek eendag bang om die evangelie met ’n Indiër te deel. ‘Hy is ’n Moslem,’ het ek myself oortuig. God se Gees het 1Joh. 4:4 by my laat opkom: “...omdat Hy wat in julle is, groter is as hy wat in die wêreld is.”1 Ek het teruggedraai en die evangelie met die man gedeel. Verlede Desember was ek nie so braaf nie. Ek het vleis by die slaghuis gaan koop en gedink: ‘Deel die evangelie met die man agter die toonbank.’ My moed het my begewe, sodat ek dit nie gedoen het nie.
Ons het nie rede om skaam of bang te wees nie. Jesus het alle mag en is by ons wanneer ons dissipels maak (Matt. 28:18, 20). Hy kan enige sondaar red. Ons hoef ons nie vir die evangelie te skaam, asof dit kan misluk en nie kan doen wat dit belowe nie (Rom. 1:16). Laat ons nie die lig van die evangelie wegsteek soos iemand wat sy olielamp onder ’n mandjie, houer, emmer of bed sit nie (v.16). Wees soos iemand wat dit op ’n staander sit, sodat almal in die huis lig het (v.16, 11:33, Matt. 5:14-16).
Jesus se beeld was baie effektief in ’n tyd waar huise nie glas vensters gehad het nie, maar ’n klein gat in die muur wat min lig deurgelaat het. Sonder ’n lamp in die huis sou dit selfs in die dag donker wees. Laat ons nie soos dié huis sonder ’n lamp wees nie, maar laat ons ’n lig vir die wêreld wees.
Hoe doen mens dit? Moenie ‘in your face’ wees en vir almal sê hulle gaan hel toe nie. Dit is wel so dat hulle vir ewig sonder God sal wees as hulle Jesus verwerp en met hulle sonde aanhou. Maar om net hel en verdoemenis te preek, maak Jesus nie aanloklik nie. Wys eerder deur jou heilige en vriendelike lewe vol goeie werke wie Jesus is. Moenie daar stop nie, maar vertel vir mense hoe Jesus jou verander het. Vertel hulle hoe jy ’n hopelose slaaf van sonde was wat jouself nie kon vrymaak nie. Vertel van Jesus wat aan die kruis gesterf het en die straf vir jou sonde gedra het, sodat jy vergewe kon word. Vertel van sy opstanding en dat die Heilige Gees Jesus se lewe in jou kom gee het. Sê dat Jesus jou van binne af nuut gemaak het en dat jy heeltemal verander het, sodat Hy, die evangelie en die Bybel nou vir jou sin maak. Vertel hoe jy besef het jy is verlore, sodat jy in Jesus glo en uitgeroep het dat Hy jou red. Vertel hoe Hy jou gewete gereinig het en jou vergewe het, sodat jy verseker weet jy is sy kind.
Sê dit in ’n brief of oor ’n koppie koffie in ’n restaurant of by jou huis. Bid dat mense jou goeie werke sal raaksien en jou oor Jesus sal vra. Wees gereed om ’n antwoord te gee: “...eerbiedig Christus as Here in julle harte, altyd gereed om julle te verantwoord teenoor elkeen wat van julle rekenskap eis oor die hoop wat in julle leef.” (1Pet. 3:15). Gee ’n traktaatjie. Kyk wat die persoon se nood is en vervul dit deur goeie werke en ’n Christelike boek. Koop dit by Good Neighbours of Augustine Bookroom, omdat hulle goeie boeke verkoop en bekostigbaar is. Bid gereeld vir die persoon se redding. Moenie moedeloos raak as hy nie dadelik glo nie en teenkanting bied. Skyn jou lig en vertrou die Gees om sy werk te doen (v.16).
’n Sekere rugbyspeler het dit gedoen. Voor sy bekering het hy losbandig gelewe. Toe die Here hom red, het sy lewe verander. Hy het sy getuienis voor sy spanmaats uitgeleef. Hy was altyd vriendelik en het opgestaan vir wat reg is. Hy was behulpsaam en het aanhoudend van Jesus gepraat. My swaer en die ander spelers het gesê hy is weird—Jesus freak en Bible hugger het hulle hom genoem. Toe my swaer egter ’n probleem gehad het, het hy met dié man gaan gesels. Die man het die evangelie met hom gedeel en hy het tot bekering gekom.
Wees soos dié man: moenie Jesus vir jouself hou nie (v.16). Moenie tevrede wees om alleen hemel toe te gaan nie. Vra die Here vir vrymoedigheid as jy bang is; Jesus sal jou help (Matt. 10:32-33, Hand. 4:29, 31). Nie almal sal bly wees as jy met hulle praat nie, omdat die lig van die evangelie en ’n heilige lewe mense se sonde blootlê (v.16-17, Heb. 4:12-13). Gevolglik sal party van hulle jou haat, vermy, ignoreer en aanval (Joh. 3:20, 7:7, 15:20-21). Hulle sal dit doen om hulle sonde weg te steek. Maar hulle kan dit nie vir altyd doen nie. Die Here sal hulle sonde uitbring, al is dit op die oordeelsdag (v.17, 12:2-3, Rom. 2:16).
Leef dan in die lig en nie in die donker nie (v.16-17, Spr. 4:18-19, 1Joh. 1:6-7, 2:9-11). Waar daar sonde is, bely dit en word vergewe (1Joh. 1:9). Moet dit nie wegsteek en voorgee jy is iemand wat jy nie is nie. Moenie skynheilig wees nie, maar wees voor ander wat jy in jou gedagtes en by die huis agter toe deure is.
Om ’n effektiewe getuie te wees, moet jy God se Woord hoor en dit doen (v.18, Jak. 1:22-25). Hoe meer gretig jy is om die Bybel te verstaan en te doen, hoe meer sal die Here nuwe waarhede aan jou openbaar (v.18, 9-10a). So sal jy jou eie lewe verryk, asook dié van die mense rondom jou. Jy sal soos koring wees wat aanhoudend ’n oes lewer (v.15). Baie mense sal eet en versadig word (Joh. 6:35). Jy sal soos die prediker wees van wie wyle Martin Holdt ons vertel het (ek dink dit was John Angell James). Sy gemeente het uit 50 mense bestaan. Toe hy Christus begin verkondig, toe groei die gemeente tot omtrent 1000.
Jy hoef nie ’n predikant te wees om so deur die Here gebruik te word nie. Die Here gebruik gewone Christene om mense vir Hom te beïnvloed. Hy het dit byvoorbeeld deur Ernest Reisinger gedoen. Reisinger was ’n sakeman met ’n hart vir die Here. Hy het ’n geweldige invloed op die kerk in Amerika gehad. Hy het die evangelie met talle mense gedeel en baie van hulle vir die Here gewen.2
As jy die Woord hoor maar nie doen nie, sal die Here dit wegvat (v.18, 10, Amos 8:11). Dalk sal jou werk jou na ’n dorp toe verplaas waar daar geen goeie kerk is nie. Of Hy sal toelaat dat jou hart koud raak en jy nie ’n begeerte vir die Woord het nie: nie in jou stiltetyd, huisgodsdiens of by die kerk nie. Sonder die Woord sal jy soos ’n plant wees wat vrek nog voor dit kans gekry het om te groei (v.11-14). Die uiteinde sal wees dat Jesus jou met die kaf versamel en in die vuur gooi (3:17).
2. Gehoorsame Christene (v.19-21)
Soos appels ’n appelboom kenmerk, is gehoorsaamheid kenmerkend van ’n Christen. Dit is wat Jesus gesê het toe sy ma en broers hom gesoek het. Hulle het hom kom haal, omdat Hy van oggend tot aand gewerk het (v.19, Mark. 3:20-21, 31). As gevolg van die skare kon hulle Hom nie bereik nie (v.19). Iemand het ’n boodskap gestuur: ‘U ma en u broers is hier’ (v.20). Jesus het gesê dat sy ma, broer en suster dié is wat God se Woord hoor en dit doen (v.21, 15, Mark. 3:35, Rom. 8:29, Heb. 2:11-12).
Dít is wat die wêreld nodig het: nie kerke vol ongeredde lidmate wat Jesus bely, maar nie soos Christene lewe nie. Om die wêreld te wen, moet daar ’n duidelike onderskeid tussen lig en duisternis wees. Mense moenie dink ons is Christene, omdat ons uiterlik aan Jesus en die kerk verbind is nie (v.20). Hulle moenie eers dink ons is Christene, omdat ons na Jesus se lering luister nie. Deur ons veranderde en gehoorsame lewens moet hulle weet ons is weergebore en deel van Jesus se familie (v.21, Joh. 1:12-13, Jak. 2:14-26). As jy Jesus en jou geestelike familie waarlik liefhet (selfs bo jou bloedfamilie soos v.19-21, 14:26 aandui), sal dit mense nuuskierig maak en na die lig toe trek (Joh. 13:34-35).
3. Gelowige dissipels (v.22-25)
Oor die afgelope tyd het daar dolerende NG Kerke ontstaan. Hierdie is gemeentes wat nee sê vir die dwaling in hulle denominasie. Hulle treur oor die liberales se ongeloof; oor die leiers wat Jesus se liggaamlike opstanding, maagdelike geboorte, die foutlose inspirasie van die Skrif, die historisiteit van Gen. 1-11 en ander kern waarhede ontken.
Hoe kan ’n kerk wat God se Woord ontken, die wêreld daardeur bereik? Om die wêreld vir Jesus te wen, moet ons glo wat die Bybel oor Hom sê. Dit is wat die dissipels moes leer. Toe dit aand geword het (Mark. 4:35), het Jesus saam met sy dissipels oor die See van Galilea gevaar (v.22). Hy was doodmoeg na die dag se werk (v.4, 19) en het agter in die boot op ’n kussing gelê en slaap (v.23, Mark. 4:38). Dit wys dat Hy waarlik mens was. Dit wys ook dat Hy rustig was, omdat Hy geweet het sy Vader is in beheer en slaap nie (Ps. 121:3-4).
Hierdie dinge het tydens ’n geweldige storm plaasgevind. Die See van Galilea is 209 meter onder seevlak. Koue lug daal van die berge af wat die see omring. Dit druk deur die smal klowe tot in die vallei. Bedags bak die aarde in die bloedige son. Warm lug styg op. As die koue- en warm lug mekaar ontmoet, bots dit en veroorsaak skrikwekkende windstorms. Toe een so ’n storm die see tref, het die golwe teen die boot se lae kant geslaan, sodat dit vol water geword het (v.23, Matt. 8:24, Mark. 4:37). Die boot kon maklik tiep of sink (v.23). Die dissipels het vir Jesus wakker gemaak en Hom Meester genoem (v.24). Hulle het nog nie besef dat Hy die Skepper van die wind en die see is nie. Vol vrees het hulle vir Hom gesê dat almal van hulle (Hy ingesluit!) gaan sterf (v.24).
Jesus het rustig wakker geword en vir hulle gevra hoekom hulle ongelowig en bang is (v.24, Matt. 8:26). Hy het die wind en die see bestraf: ‘Wees stil! Wees gemuilband!’ (v.24, Mark. 4:39, Gk. siōpa pephimōso). Dadelik het die storm bedaar en was daar ’n groot kalmte (v.24). Jesus se beheer oor die wind en die see wys dat Hy God is (sien Ps. 65:8, 89:9, 93:3-4, 104:7, 107:29).
Weer het Hy die dissipels gevra: “Waar is julle geloof?” (v.25). Nog steeds het hulle nie geglo dat Hy die Seun van God is wat die skepping onderhou nie (Kol. 1:17, Heb. 1:3). Eers toe Hy die storm stilmaak, toe besef hulle iets hiervan. ’n Mens sou dink hulle sal kalm wees toe die storm bedaar het, maar nou was hulle eers bang (v.25). Skielik het hulle besef dat daar iets (of Iemand) groter as die storm is. Hulle vrees vir Jesus was meer as net die respek wat ’n klein kind vir sy sterk pa het. Die Griekse woord [phobeō] verwys na vrees, eerbied en verskrikking. Die dissipels het geweet waartoe Jesus in staat is.
Hierdie is die soort vrees wat die kerk en die wêreld benodig. Dit is nie ’n vrees wat moet maak dat ons weghardloop nie, maar ’n diepe ontsag wat moet maak dat ons vir Jesus aanbid (Ps. 2:11, Fil. 2:9-11). Die rede hoekom hierdie vrees in kerke ontbreek, is omdat ons ’n verkeerde Godsbeskouing het. Ons dink God is soos ons; net groter (Ps. 50:21). Ons vergeet dat Hy heilig is en ons nie. Ons vergeet dat Hy gans anders en in ’n kategorie van sy eie is (v.25, Matt. 8:27). Ons vergeet dat Hy liggaam en siel in die hel kan verwoes (Matt. 10:28). Ons het vergeet wie God is.
R.C. Sproul het dit besef. By ’n vraag en antwoord sessie, toe vra iemand hoekom God die mensdom so swaar gestraf het as Adam en Eva se sonde so klein was. ‘So swaar?’ het Sproul gevra. ‘Hier is ’n skepsel uit die stof wat sy Maker minag. God maak hom nie dadelik dood nie, maar laat hom leef. En dan vra jy hoekom God hom so swaar gestraf het? Wat is verkeerd met julle mense? Ek is ernstig! Dit is die probleem met die kerk vandag: ons weet nie wie God is nie en ons weet nie wie ons is nie.’3
Ons verkondig nie meer hierdie God en sy Seun in ons kerke nie. En dan wonder ons hoekom mense geen vrees, eerbied en respek vir Jesus het nie; hoekom hulle nie soos die dissipels verbyster en verwonderd voor Hom staan nie (v.25). Hoe verwag ons die wêreld moet in Jesus glo as óns Hom nie eers ken nie en ’n verkeerde Jesus aan hulle verkondig—’n Jesus wat sag is en nie die vermoë het om ’n sondaar se hart te breek en hom uit die duiwel se mag, sy verlawing en die hel te red nie?
Kom ons gee vir die wêreld ’n Jesus wat met ’n woord ’n storm kan stilmaak en wat in beheer is van Covid, die entstof en wêreldregerings. Kom ons gee aan hulle ’n soewereine Christus wat vir die wêreld gesterf het (Joh. 3:16) om mense van sonde en Satan, die dood en die hel te red, en nie net van Covid nie. Die rede hoekom ons Covid en die entstof, die duiwel en die antichris vrees, is dieselfde rede hoekom die dissipels bang was vir die storm: ongeloof. Ons ken nie vir Jesus nie.
Ek doen ’n beroep op jou om Jesus te leer ken; om Hom deur sy Woord en gebed te soek (Jer. 29:13, 2Pet. 3:18). Wees gehoorsaam aan Hom soos die lewelose wind en die see Hom gehoorsaam het. Erken en aanbid Hom soos die Deense koning Cnut (of Canute) dit gedoen het. Cnut het in die 11de eeu n.C. oor Engeland regeer. Toe die gety inkom, het hy sy knegte gevra om sy stoel op die strand te sit. Daar het hy die see bevel gegee om hom te gehoorsaam en te halt. Toe die see sy bene natmaak, het hy vir sy knegte gesê:
‘Let all the world know that the power of kings is empty and worthless, and there is no king worthy of the name save Him by whose will heaven, earth and sea obey eternal laws.’
Na daardie dag het koning Cnut nooit weer sy goue kroon gedra nie, maar dit ter ere van die ewige Koning aan die kruis vasgemaak.4
Die wêreld het nodig dat ek en jy dieselfde sal doen, sodat hulle Jesus deur ons getuienis en lewe kan raaksien.
1 Aanhalings uit die 2020 Vertaling.
2 Geoffrey Thomas, Ernest C. Reisinger: A Biography (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 2002)
3 https://www.youtube.com/watch?v=iP4A3C3E4Cs
4 Henry, Archdeacon of Huntingdon, Historia Anglorum: History of the English People (Oxford: Claredon Press, 1996), Book vi.17, pp. 367, 369. Edited and translated by Diana Greenway. Verkry by https://books.google.co.za/books?id=O6U5BTD0-rYC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q=limbs&f=false