Ontdek jou gawe

Verskeie tekste

Hoe ontdek ’n mens jou gawe en hoe kan jy dit in die gemeente gebruik? Tydens my eerste bediening het ek gedink mens moet ’n toets skryf om dit te bepaal. Ek sê om ’n toets te skryf, is verkeerd nie. Maar dit is onnodig. Om jou gawe te bepaal, is nie moeilik nie. Vra jouself eenvoudig: wat geniet jy, wat doen jy goed en wat maak ’n positiewe verskil in mense se lewens?

Dit is nie genoeg om te dink jy het ’n gawe nie. Die gemeente moet dit erken. Anders is jy soos die vrou wat gedink het sy het die gawe om siekes te besoek, terwyl sy hulle afgesit het: ‘Hoekom is jy in die hospitaal? Kry jy ’n nieroorplanting! My broer is dood aan ’n nieroorplanting!’

Dalk dink jy jy kan preek, maar mense slaap of bly weg? Duidelik dink hulle nie jy het die gawe nie. Speel jy klavier soos die bergprediking: jou linkerhand weet nie wat jou regterhand doen nie? Waarskynlik het jy nie die gawe nie.

Dien waar jou gawe die gemeente opbou. 1Pet. 4:10-11 verdeel die gawes in twee kategorieë, naamlik diensverrigting en Goddelike woorde: “As goeie bestuurders van die veelvoudige genade van God, moet julle mekaar bedien, in ooreenstemming met die genadegawe wat elkeen ontvang het: As iemand aan die woord is, laat dit soos woorde van God wees; as iemand dien, laat dit wees vanuit die krag wat God voorsien, sodat God in alles verheerlik kan word deur Jesus Christus, aan wie die heerlikheid en die krag behoort, vir ewig en ewig. Amen.”

Wat is jou gawe? 1Kor. 12:8-10, 28, Rom. 12:6-8, Ef. 4:11 lys die geestelike gawes as volg:

Apostel

’n Apostel moes deur Jesus self onderrig word en ’n ooggetuie van die opstanding wees (Hand. 1:21-22). Daar bestaan nie meer sulke apostels nie. Tog bestaan daar apostels of boodskappers in die sin van 2Kor. 8:23, Fil. 2:25 (Gk. apostolos). Met groot krag doen so iemand baanbrekerswerk in ’n onbereikte gebied. In 1890 het mense na Samuel Zwemer van Princeton Seminary as die apostel na Islam verwys.¹

Profeet

Niemand is ’n profeet in die opsig dat hy die Bybel opteken nie (2Pet. 1:20-21, Op. 22:18-19). Tog bestaan daar profete wat in ’n spesifieke situasie profesieë oor die toekoms maak: “In daardie tyd het daar profete uit Jerusalem na Antiogië gekom. En een van hulle, met die naam Agabus, het na vore gekom en deur die Heilige Gees voorspel dat ’n swaar hongersnood oor die hele wêreld sou kom. Dit het in die tyd van Claudius gebeur.” (Hand. 11:27-28).

Thomas Hog (1628-92) is ’n meer onlangse voorbeeld hiervan. Terwyl hy op ’n dag besig was om te preek, het iemand hom uitgetart. Hy het die spotter matig bestraf. Toe die man nie luister nie, het Hog hom weer bestraf. Toe hy met sy spottery voortgaan, het Hog as volg teen hom getuig: ‘The Spirit of God is grieved at one of the company for mocking at these great truths: therefore I am bold to say...that such offers of grace shall be visibly and more suddenly punished than any here would wish and that the guilty person would give much for our prayers when he cannot have them.’ Daardie nag het ’n aggressiewe siekte die spotter beetgepak. Hy het vir Hog laat roep, maar voor Hog by hom kon uitkom, was die man dood!²

Evangelis

Filippus was ’n evangelis (Hand. 8:40, 21:8). Timoteus moes die werk van ’n evangelis doen (2Tim. 4:5). Evangeliste plant kerke en stel vir die nuutgevonde gemeentes leiers aan (Tit. 1:5). Een van my vriende is so. Evangelisasie is in sy bloed. Sodra ’n preekpunt goed gevestig is en daar ’n klompie bekerings is, stel hy ’n geestelike leier aan en beweeg na ’n nuwe preekpunt toe.

Herder-leraar

Iemand met hierdie gawe ruik na skape. As hy ’n groepie gelowiges sien, wil hy hulle na die Groot Herder toe lei en in die waarheid onderrig. Nie alleen begeer hy om dit te doen nie (1Tim. 3:1), maar hy het die gawe (1Tim. 3:2). Sy persoonlike lewe, huwelik en huisgesin getuig van ’n opregte en Godvresende karakter (1Tim. 3:2-7). Ander geestelike leiers sien dit raak en bevestig sy roeping (1Tim. 4:14).

Wonderwerke

Is hierdie gawe tot die apostels beperk? Dit lyk nie so nie. In die Nuwe Testament het diakens soos Filippus en Stefanus wonderwerke gedoen (Hand. 6:8, 8:6-7, 13). Die kerkvader Irenaeus (130-202 n.C.) sê dat God ’n dooie in antwoord op die gemeente se smeekgebede laat opstaan het.³

So het die Here dit deur John Welch (1568-1622) se gebede gedoen. ’n Franse student het gesterf en is na verskeie toetse deur die dokters as dood verklaar. Vir 48 uur het Welch by die liggaam gebly en geweier dat hulle die jongman begrawe. Hy het by die Here gepleit om die man te laat lewe. Die Here het sy gebede verhoor en die dooie opgewek.⁴

Genesing

Die gawe van genesing verwys nie gedeeltelike of geleidelike genesing deur medikasie nie, maar na bonatuurlike, onmiddellike en volkome genesing deur gebed.

John Scrimgeour (1568-1634) was die leraar van Kinghorn in Skotland. ’n Vrou in sy gemeente was langdurig siek en onder ’n sterk versoeking dat God haar verwerp het. Scrimgeour en twee van sy ouderlinge het haar besoek. Tevergeefs het hulle haar probeer bemoedig en vir haar gebid. Uiteindelik het Scrimgeour gesê: ‘What is this! Our laying grounds of comfort before her will not do; prayer will not do; we must try another remedy. Sure I am, this is a daughter of Abraham; sure I am, she hath sent for me; and, therefore, in the name of God, the Father of our Lord Jesus, who sent Him to redeem sinners; in the name of Jesus Christ, who obeyed the Father, and came to save us; and in the name of the Holy and blessed Spirit, our Quickener and Sanctifier, I, the elder, command thee, a daughter of Abraham, to be loosed from these bonds.’ Die vrou het onmiddellik vrede en blydskap gevind.⁵

In sy apologie teen ’n Jood genaamd Trypho, maak Justinus die Martelaar (100-165) melding van die genesing van demoon-besetenes: ‘For numberless demoniacs throughout the whole world, and in your city, many of our Christian men exorcising them in the name of Jesus Christ, who was crucified under Pontius Pilate, have healed and do heal, rendering helpless and driving the possessing devils out of the men, though they could not be cured by all the other exorcists, and those who used incantations and drugs.’ (eie beklemtoning).⁶

Kennis

“’n Man met die naam Ananias het saam met sy vrou Saffira ’n stuk grond verkoop, maar hy het, met sy vrou se medewete, van die geld vir homself teruggehou, en net ’n gedeelte gebring en aan die voete van die apostels neergelê. Petrus het toe gesê: ‘Ananias, waarom het Satan jou hart vervul, sodat jy vir die Heilige Gees gelieg en vir jouself van die geld vir die grond teruggehou het?” (Hand. 5:1-3). Deur die gawe van kennis het Petrus geweet Ananias en Saffira lieg vir hom.

’n Sekere Kardinaal Beaton van Skotland wou vir George Wishart (1513-46) doodmaak, maar hy kon hom nie vastrek nie. Eendag toe ontvang Wishart ’n brief van sy goeie vriend: ‘Ek is dodelik siek; kan jy asseblief haastig na my toe kom.’ Wishart en ’n paar ander het op hulle perde geklim om die vriend te besoek. Na ’n kwartmyl toe stop Wishart skielik en sê: ‘God verbied my om die reis mee te maak. Sal ’n paar van julle tot op die kruin van die heuwel ry en kyk wat julle daar vind. Ek is oortuig dat daar ’n komplot teen my lewe is.’ Hy was reg. Sestig ruiters was gereed om hom te vang. Die brief wat hy van ontvang het, was vervals.⁷

Wysheid

Deur die Gees van God het Josef wysheid gehad om te weet wat Farao omtrent die komende hongersnood moes doen (Genesis 41). Deur God se wysheid het Salomo geweet hoe om die geskil tussen twee prostitute op te los (1Konings 3).

Die gawe van wysheid verwys na meer as lewenservaring of ouderdom. Ps. 119:98-100 sê: “U gebod maak my wyser as my vyande, want dit is altyd daar vir my. Ek is verstandiger as al my leermeesters, want u bepalings is vir my stof tot nadenke. Ek het meer insig as oumense, want by u opdragte hou ek.”

Die gawe van wysheid is iets bonatuurlik. Dit kom van God af. “Ja, net die Here gee wysheid, uit sy mond kom kennis en verstandigheid.” (Spr. 2:6).

Geloof

Weens sy getroue prediking van die evangelie het die owerhede Thomas Hog laat arresteer en hom op Bass Rock toegesluit. ’n Onvoldoende dieet, vuil water en die slegte weer het gemaak dat Hog baie siek raak. Hulle het ’n dokter ontbied. Sy prognose van Hog was baie sleg: ‘As julle hom nie dadelik aan beter omstandighede blootstel nie, gaan hy sterf.’ Die owerhede se reaksie was: ‘Dan is dit God se oordeel oor hom. Skuif hom na die kerker (Eng. dungeon), sodat hy gouer kan sterf.’ Toe Hog se vriende hoor dat hulle hom na die kerker verplaas, toe sê hulle: ‘Nou sal jy vir seker sterf. Ons sal jou nie weer op aarde sien nie.’ Hierop het Hog geantwoord: ‘Die oomblik wat hulle my in die kerker sit, sal ek begin beter word.’ So het dit gebeur. Hog het heeltemal herstel en is later uit die tronk vrygelaat.⁸

Iemand met die gawe van geloof lewe volgens Matt. 21:21-22: “Amen, Ek sê vir julle, as julle geloof het en nie twyfel nie, sal julle nie net kan doen wat met die vyeboom gebeur het nie, maar selfs as julle vir hierdie berg sê, ‘Tel jouself op en werp jou in die see!’ sal dit gebeur. Alles wat julle in die gebed vra, sal julle ontvang as julle glo.”

Onderskeiding

Toe Simon die Towenaar sy geloof in Jesus bely, het Filippus hom gedoop (Hand. 8:13). Toe Petrus daar aankom, het Simon hom geld aangebied en gesê: “Gee vir my ook hierdie mag, sodat elkeen vir wie ek die hande oplê, die Heilige Gees ontvang.” (Hand. 8:19). Hierop het Petrus geantwoord: “Mag jou geld saam met jou in die verderf beland, omdat jy gedink het om die gawe van God deur geld te verkry! Jy het geen aandeel of aanspraak in hierdie saak nie, want jou hart is nie opreg voor God nie. Bekeer jou van hierdie boosheid van jou, en bid die Here dat die bedoeling van jou hart vergewe mag word, want ek sien jy is galbitter en in ongeregtigheid verstrik.” (Hand. 8:20-23). Deur die gawe van onderskeiding het Petrus geweet Simon is ’n vals gelowige.

’n Metodiste prediker genaamd William Bramwell (1759-1818) het die gawe van onderskeiding gehad. Iain Murray sê: ‘More than one hypocrite, whose falsity no one else had suspected, was exposed by him [Bramwell].’⁹

Tale

Hand. 2:4-11 verwys na tale as ’n bonatuurlike gawe waardeur mense God in ander lande se tale prys. Ongelowiges wat dit hoor, besef dit is bonatuurlik en is verbaas dat iemand hulle taal vlot praat (Hand. 2:7, 11).

Uitleg

Uitleg verwys na ’n bonatuurlike gawe waardeur iemand sonder opleiding die talespreker se boodskap vertaal, sodat die gemeente dit verstaan en die Here saam prys.

Hulpverlening

Soos in Hand. 20:35 (Gk.) verwys hulpverlening na iemand wat sensitief is vir ander mense se nood en graag help.

Leierskap

So iemand neem dadelik leiding as jy hom tussen ’n groep gelowiges sit. Hy is nie baasspelerig of oordonderd nie, maar ander kyk op na hom en volg graag. Soos die stuurman van ’n skip, lei hy God se kinders in die regte rigting.

Bemoediging

Hierdie persoon het die vermoë om neerslagtiges op te lig en hulle moed in te praat (Jes. 50:4, Matt. 12:20, 1Tess. 5:14).

Uitdeel

Iemand met hierdie gawe deel graag uit. Hy is nie noodwendig ryk nie. Paulus sê van die Maceondiërs “dat hulle, te midde van swaar beproewing as gevolg van verdrukking, hulle oorvloedige vreugde en hulle diep armoede laat oorvloei het in 'n rykdom aan vrygewigheid van hulle kant af.” (2Kor. 8:2).

’n Tannie wat in ons gemeente was, was so. Sy was arm en het in ’n kamer gebly. Iemand anders het haar huurgeld betaal. Byna elke keer as ek by haar kuier, het sy my met iets weggestuur: ’n gekookte eier, ’n appel, ’n boekmerk, of iets wat sy vir my kon gee.

Barmhartigheid

Hierdie persoon voel deernis vir mense wat swaarkry en doen iets daaromrent. Hy het ’n hart vir siek mense, weerloses, armes en ander wat swaarkry (Matt. 25:35-36). Robert Raikes (1736-1811) was so. In Gloucester het hy gesien hoe kinders op die strate lewe. Hy het hulle bejammer en hulle op Sondae uit die Bybel leer lees. Deur sy poging het Sondagskole tot stand gekom. Gloucester se misdaadsyfer het drasties afgeneem.¹⁰

Is jy nog onseker oor jou gawe? Kyk dan wat dringend aandag nodig het en doen dit (Tit. 3:14). Die Here sal jou lei en jou gawe uitwys. Hy het dit met iemand in ons gemeente gedoen. Die man het net oggenddienste bygewoon. Later was hy by elke aanddiens en biduur. Toe ons hom en sy vrou vra om die nagmaaltafel te dek, was hulle baie pligsgetrou. Later het ek hom gevra of hy die kerk se finansies sal behartig. Hy het hom baie goed van sy taak gekwyt. Op die einde het hy ’n ouderling geword. Sy getrouheid in klein dinge het gewys hy sal in groter dinge getrou wees.

Is die geestelike gawes vir almal? Nee. Dit is Jesus se geskenk aan die kerk (Ef. 4:7-8). Voor jy in die gemeente dien, moet jy jou bekeer, in Jesus glo, jou laat doop en by die gemeente aansluit (Hand. 2:41). Daarna kan jy jou gawe in die gemeente gebruik. Jy sal dit moeilik regkry as jy sonder rede by die huis sit (Heb. 10:24-25). As jy weens siekte of swakheid by die huis bly, is dit in ’n ander saak. In daardie geval kan jy steeds jou gawe gebruik. Spurgeon se vrou het dit gedoen. Sy was sieklik en moes gereeld op ’n Sondag by die huis bly. Sy het die beste van die saak gemaak en haar man se boeke aan arm leraars gestuur om hulle te bemoedig.¹¹

Doen iets vir die Here wat vir jou gesterf het! Moenie soos ds. X se gemeente wees nie. Toe ’n bossie voor die kerk se ingang deur die plaveisel groei, het die predikant dit gelos om te sien of iemand dit sal uittrek. Almal het bo-oor die bossie geloop en dit net daar gelos. Die predikant moes dit uittrek.

Toe ’n lidmaat in my vriend se gemeente vra hoekom die gloeilamp nie werk nie, toe antwoord iemand anders: ‘Want die predikant het dit nog nie geruil nie.’ Moenie so wees nie.

Wees liewer soos ’n sekere gemeente waar die mense mekaar spontaan besoek en help waar daar nood is. Dit was nie altyd so nie. In die verlede het mense die leraar vir alles gebel: ‘Sal jy die evangelie met my bure kom deel?’ Eendag toe sê hy: ‘Nee, ek kan nie kom nie. Julle ken die evangelie. Deel dit met julle bure.’ Die mense het begin besef die gemeente is ’n liggaam en nie ’n een-man-toneel nie. Ontdek jou gawe en gebruik dit.

¹  William M. Miller, A Christian’s Response to Islam (Phillipsburg, New Jersey: Presbyterian and Reformed Publishing Company, 1976), 7.

²  Faith Cook, Singing in the Fire (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 1995), 55.

³  Irenaeus, Against Heresies, 2.31.2. Toegang verkry op 31 Okt. 2023, https://www.newadvent.org/fathers/0103231.htm

⁴  John Howie, The Scots Worthies (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 1995 [1870]), 132-4.

⁵  Ibid., 117.

⁶  Justin Martyr, Second Apology, ch. 6. Toegang verkry op 31 Okt. 2023, https://www.newadvent.org/fathers/0127.htm

⁷  Ibid., 22.

⁸  Faith Cook, ibid., 57-9.

⁹  Iain H. Murray, Wesley and Men who Followed (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 2003), 127.

¹⁰  Nick Needham, 2000 Years of Christ’s Power: Volume 5 (Fearn, Ross-shire: Christian Focus, 2023), 231.

¹¹  Ray Rhodes, Susie: The Life and Legacy of Susannah Spurgeon (Chicago: Moody Publishers, 2018), ch. 9.