“Maar bly jy in wat jy geleer het en waarvan jy verseker is, omdat jy weet van wie jy dit geleer het, en dat jy van kleins af die heilige Skrifte ken wat jou wys kan maak tot saligheid deur die geloof in Christus Jesus. Die hele Skrif is deur God ingegee en is nuttig tot lering, tot weerlegging, tot teregwysing, tot onderwysing in die geregtigheid, sodat die mens van God volkome kan wees, vir elke goeie werk volkome toegerus.” (2 Timoteus 3:14-17).
Ek het reeds in vorige preke die konteks van die boek gegee. Die konteks help ons om te verstaan hoekom Paulus hierdie spesifieke verse aan Timoteus skryf. Ek het tot nou toe nie die teks eksposerend hanteer nie, maar meer op 'n teologiese basis met die teks gewerk. 'n Preekkursus waarop ek die afgelope week was het my prediking op sy kop gekeer. Ek wil dit graag die vorige preke regstel in die twee boodskappe wat volg. In hierdie verse gee Paulus vir Timoteus twee opdragte om hom te help om te volhard in bediening.
Clark Pinnock is 'n ingeligte teoloog in die V.S.A. In die laat 1970’s en in die 1980’s was hy bekend as 'n konserwatiewe en evangeliese teoloog. Maar in onlangse jare het hy snert begin verkondig. Hy leer selfs dat God nie alwetend is nie (Openess of God teologie). In vers 14 maak Paulus 'n onderskeid tussen Timoteus en die vals leraars. Hy moenie soos hulle van die waarheid afdwaal nie, en daarom sê Paulus: “Maar bly jy in wat jy geleer het en waarvan jy verseker is...” Dít waarin Timoteus moet volhard is niks anders as die Skrif nie. In <st2:bcv_smarttag>1 Timoteus 4:16 het Paulus dieselfde noot gesing toe hy vir sy jong vriend gesê het: “Let op jouself en op die leer; volhard daarin...” Timoteus moet onthou watse rol die Skrif in sy opvoeding en bekering gespeel het. Dit sal hom help om vas te byt en nie die pad byster te raak soos die vals leraars nie. Vers 14 sê duidelik hy moet onthou van wie hy die Skrif geleer het. Dit was deur Paulus se evangelie-verkondiging dat Timoteus tot bekering gekom het. Daarom kan Paulus in 1:2 van Timoteus praat as “my geliefde kind”. Volgens vers 15 moet Paulus onthou hoe hy van kleins af die Joodse geskrifte geleer het. Die Griekse woord brephos wys dat Timoteus ten minste 'n baie klein kind was toe hy die Skrif geleer het, en selfs ook 'n baba kon wees toe hy vir die eerste keer die geskiedenis van die Ou Testament gehoor het. Timoteus het 'n ongelowige Griekse pa gehad (sien Handelinge 16:1). Dus het sy Joodse ouma en ma het vir hom die Skrif geleer (volgens v.15 en 1:5). Ons sien dus hoe die Skrif fundamenteel was in Timoteus se redding. Daarom dat Paulus van die Skrif sê dat dit ware wysheid kan gee wat sal lei tot verlossing deur geloof in Jesus Christus (v.15). Die ongelowige is moreel dwaas en geestelik in die donker (Romeine 1:22, Efesiërs 4:17-18). Die Skrif gee ware wysheid wat lei tot redding. Dit openbaar die Persoon en werk van Jesus aan die sondaar (v.15). En dit leer ook vir hom hoe om gered te word deur geloof alleen (v.15). Die feit dat hierdie dinge so is behoort elke ouer aan te spoor om vir sy kinders die Bybel te leer. Enige kind wat onthou hoe God hom deur die Skrif tot bekering gebring het sal kan vasstaan wanneer vals lering soos 'n miswolk toesak en wanneer vervolging sy donker masker afhaal.
Wat is die wese en natuur van hierdie Skrif waarin Timoteus moet volhard. Die Skrif en alles daarin is geïnspireer en foutloos. Ons teks sê: “Die hele Skrif is deur God ingegee...” (v.16). Ek het in vorige preke verduidelik wat presies inspirasie en foutloosheid is en behels. Die Skrif is ook nuttig en genoegsaam (v.16). Natuurlik is die Bybel nie genoegsaam vir iemand om Spaans te leer of biologie te verstaan nie, maar dit is genoegsaam om alles te verstaan van hoe God wil hê ons moet lewe in sy heelal. En Petrus sê: “Immers, sy goddelike krag het ons alles geskenk wat tot die lewe en godsvrug dien, deur die kennis van Hom wat ons geroep het deur sy heerlikheid en deug” (2 Petrus 1:3). Volgens Petrus kom dit wat ons nodig het vir lewe en heiligheid (godsvrug) deur die kennis van God, en daardie kennis verkry ons deur die Bybel. Vers 16 sê spesifiek dat die Skrif genoegsaam is vir lering, weerlegging, teregwysing, en onderwysing in die geregtigheid.
Kom ons bestudeer hierdie kategorieë van genoegsaamheid een vir een. [a] Lering (v.16). Die vals leraars wyk van die Skrif af en soek meer as net die Bybel. Timoteus moenie soos hulle wees nie. Die Skrif is genoegsaam. En vir ons in die 21ste eeu is dit genoegsaam. Ons het nie ander godsdienstige boeke, sekulêre seminare soos Love Life, of menslike teorieë nodig nie. [b] Weerlegging (v.16). Die Skrif is genoeg om vir Timoteus dit wat verkeerd is uit te wys. En dieselfde geld vir ons. Ons moenie so maklik die knie buig voor sielkundes se diagnose van ons probleme nie. Hulle sê dat 'n ooraktiewe en woelige kind ADHD het. Volgens hulle is iemand wat obsessief steel 'n kleptomaan wat eintlik 'n rare siekte het. En iemand wat baie vreemd optree noem hulle 'n skisofreen. Maar volgens die Bybel is die woelige kind 'n rebelse sondaar wat nie aan gesag wil onderwerp nie. Die persoon wat steel is 'n dief. En die persoon wat baie vreemd optree is heel dikwels iemand wat nie sy verantwoordelikheid wil opneem nie. Die Bybelse diagnose is akkuraat. Sielkunde is verkeerd. Die Skrif is genoegsaam om vir ons te sê wat verkeerd is met die mens.
[c] Teregwysing (v.16). Nie alleen wys die Bybel vir ons wat verkeerd is nie. Dit leer ook vir ons wat reg is. Die Bybel slaan ons teen die grond wanneer dit vir ons wys waar ons verkeerd gaan. Maar dit help ons ook weer regop. Dit is letterlik wat die Griekse woord vir teregwysing (epanorthosis) beteken. Ter toepassing kan ons sê dat die Bybel genoegsaam is om mense wat afgedwaal het weer reg te help. Dit is genoeg om die gedissiplineerde lidmaat weer te herstel. As ons die Bybel glo en reg toepas is dit nie nodig dat enige Christen psigoterapie hoef te ondergaan nie. Daar is sekerlik noodsaaklike fisiese aspekte van rehabilitasie wat nodig is vir drank en dwelmverslaafdes. Maar wat die geestelike sy betref is die Bybel genoeg en het ons nie hierdie sentrums nodig nie. Dieselfde kan gesê word van psigiatriese hospitale en inrigtings: die Bybel is meer as genoeg om hierdie mense te help. Ek sal dankbaar wees as die kerk meer op die Skrif steun en 'n hand uitreik na hierdie mense toe. Wat Paulus betref sal dit goed wees as sielkunde en psigiatrie eens en vir altyd begrawe word. Die Bybel is genoegsaam.
[d] Onderwysing in geregtigheid (v.16). Die Skrif slaan ons plat en help ons weer regop. Daarna leer dit ons om op die regte weg te bly. Die Griekse woord vir onderwysing verwys letterlik na die tug en opvoeding van kinders (paideia, Paulus gebruik dieselfde woord in Efesiërs 6:4). Ons moet onthou dat dit baie jare neem om kinders reg op te voed. En hoekom sal dit nou verskillend wees met geestelike kinders. Net soos Timoteus moet ons dit in gedagte hou wanneer ons met gelowiges werk.
Tydens my jare op Seminarium het ek vir vier semesters pastorale sielkunde studeer. Dit was 'n mors van tyd. Geen predikant het so 'n vak nodig in sy voorbereiding vir die bediening nie. Al wat dit hom leer is wat om nie te glo en te doen nie. In vers 17 sê Paulus dat die Skrif geïnspireer en nuttig is, “sodat die mens van God volkome kan wees, vir elke goeie werk volkome toegerus.” Die man wat aan God behoort (man van God) en deur Hom geroep is het nie die humanistiese teorieë van wêreldse sielkunde nodig nie. Ons het ook nie nodig om liberale bron-teorieë te leer nie (soos wat ons op Seminarium moes doen nie). Die Skrif alleen is genoeg sodat ons mense kan help en toegerus kan wees vir elke goeie werk (v.17). Omdat dít so is, moet die prediker sy hele lewe daaraan wy om die Skrif te ken. Hy moet elke nodige middel gebruik om die Skrif soos die palm van sy hand te ken. In John Piper se woorde: “Master the Bible and be mastered by it.” John MacArthur het hierdie treffende stuk van 'n anonieme prediker in sy boek Preaching – How to Preach Biblically aangehaal:
“Fling [the preacher] into his office. Tear the ‘Office’ sign from the door and nail on the sign, ‘Study’. Take him off the mailing list. Lock him up with his books and his typewriter and his Bible. Slam him down on his knees before texts and broken hearts and the flock of lives of a superficial flock and a holy God. Force him to be the one man in our surfeited communities who knows about God. Throw him into the ring to box with God until he learns how short his arms are. Engage him to wrestle with God all the night through. And let him come out only when he’s bruised and beaten into being a blessing. Shut his mouth forever spouting remarks, and stop his tongue forever tripping lightly over every nonessential. Require him to have something to say before he dares break the silence. Bend his knees in the lonesome valley. Burn his eyes with weary study. Wreck his emotional poise with worry for God. And make him exchange his pious stance for a humble walk with God and man. Make him spend and be spent for the glory of God. Rip out his telephone. Burn up his ecclesiastical success sheets. Put water his gas tank. Give him a Bible and tie him to the pulpit. And make him preach the Word of the living God!
Test him. Quiz him. Examine him. Humiliate him for his ignorance of things divine. Shame him for his good comprehension of finances, batting averages, and political infighting. Laugh at his frustrated effort to play psychiatrist. Form a choir and raise a chant and haunt him with it night and day – ‘Sir, we would see Jesus.’ When at long last he dares assay the pulpit, ask him if he has a word from God. If he does not, then dismiss him. Tell him you can read the morning paper and digest the television commentaries, and think through the days superficial problems, and manage the community’s weary drives, and bless the sordid baked potatoes and green beans, ad infinitum, better than he can. Command him not to come back until he’s read and reread, written and rewritten, until he can stand up, worn and forlorn, and say, ‘Thus saith the Lord.’
Break him across the board of his ill-gotten popularity. Smack him hard with his own prestige. Corner him with questions about God. Cover him with demands for celestial wisdom. And give him no escape until his back’s against the wall of the Word. And sit down before him and listen to the only word he has left – God’s Word. Let him be totally ignorant of the down-street gossip, but give him a chapter and order him to walk around it, camp on it, sup with it, and come at last to speak it backward and forward, until all he says about it rings with the truth of eternity. And when he’s burned out by the flaming Word, when he’s consumed at last by the fiery grace blazing through him, and when he’s privileged to translate the truth of God to man, finally transferred from earth to heaven, then bear him away gently and blow a muted trumpet and lay him down softly. Place a two-edged sword in his coffin, and raise the tomb triumphant. For he was a brave soldier of the Word. And ere he died, he had become a man of God.” (Nelson Reference & Electronic; NASHVILLE; 2005; pp.285-286).
Wat Paulus vir Timoteus gesê het geld vandag nog vir ons: Ken die Bybel en hou aan om dit te glo. Slegs só kan Timoteus en Christene vandag volhard wanneer valsheid en vervolging by jou gemeente kom inloer.