Jesaja 6:1-8
Ek ken ’n klomp broers wat vreeslik kan vloek. Maar hulle is niks in vergelyking met ’n man wat langs my op die vliegtuig gesit het nie. Hy het die vieslikste taal gebruik, en baie daarvan. Gewoonlik bied mense verskoning aan as hulle hoor dat ek ’n predikant is. Nie hierdie man nie. Hy het erger as ’n matroos gevloek.
Vir die wêreld is dit algemeen en nie ’n probleem om vuil taal te gebruik nie. Webtuistes soos National Geographic, Time en CNN verdedig dit. Volgens hulle is vuil taal goed vir jou—dit wys dat jy eerlik, intelligent en kreatief is; dit verhoog ook jou toleransie vir pyn. ’n Skrywer by name van Emma Byrne het ’n boek hieroor geskryf: Swearing is Good for You: The Amazing Science of Bad Language.
Volgens die Bybel is vuil taal sleg. Dit wys dat jy ’n slegte hart het. Genadiglik sê die Bybel ook dat die Here jou hart en jou mond kan verander.
1. Aanskou God se heiligheid (v.1-4)
Koning Ussia was ’n goeie koning. Hy het vir 52 jaar in Jerusalem regeer. Toe die Here het hom voorspoedig maak, het hy hoogmoedig geword en geval. Hy het in die tempel ingegaan om wierook te offer. Volgens die wet van Moses kon net die priesters dit doen. Hiervoor het die Here hom melaats gemaak (2Konings 15, 2Kronieke 26). Ussia het gesterf, nadat hy God se heiligheid verontagsaam het. In die jaar van sy dood het Jesaja die ware Koning en sy heiligheid gesien (v.1). Dit was ’n visioen van die Here of Adonai (v.1). Uit die Nuwe Testament leer ons dat dit Jesus was (Joh. 12:41). Hy is hoër en groter as die hemel (57:15, 1Kon. 8:27, Ps. 113:4-6). Selfs in sy menslikheid is Jesus bo alles en almal verhewe (Ef. 1:20-21, Fil. 2:9, 1Pet. 3:22). Hoeveel te meer is Hy dit nie as God nie (Ps. 89:7-9)?
Volgens Jesaja het die some of trein (Heb. shul) van Christus se kleed die tempel gevul (v.1). Dit wys iets van sy grootheid en majesteit net soos die lang trein van prinses Diana se trourok haar majesteit beklemtoon het.
***
Jesaja se visioen is ’n goeie teenvoeter vir vuil taal en baie ander sondes. Sou Jesaja voor koning Ussia vloek? Sekerlik nie. Hoeveel te meer nie voor die hemelse Koning nie! Word jy versoek om te vloek? Sukkel jy met ’n vuil mond? Sê vir jouself dat die verhewe Here jou woorde hoor (Ps. 94:9, 119:168, Mal. 3:16, Luk. 12:3). Dit help net as jy ’n gelowige is. Ongelowiges gee nie om as hulle voor ’n heilige God sondig nie. Hulle vrees nie om Hom te vloek nie (Lev. 24:10-11, Luk. 22:65, Op. 13:6, 16:1, 21). Dink net aan hoe Hollywood sy Naam belaster. Hulle verstaan nie God se heiligheid nie. Hulle weet nie hoe hulle vuil woorde en lastering in God se ore klink nie. Wie God se heiligheid gesien het, sal bewend op sy gesig val.
Die serafs het dit verstaan (v.2). Die Hebreeus vir seraf (saraph) verwys na ’n vurige slang of draak. Hierdie hemelwesens omring God se troon waar hulle Hom aanbid en gereed staan om Hom te dien (v.2-3). Jesaja beskryf hulle as volg: “Elkeen het ses vlerke gehad: Met twee vlerke het elkeen sy gesig bedek, met twee het hy sy voete bedek en met twee kon hy vlieg.” (v.2). Die serafs het hulle gesigte vir die Here se helder glans bedek. Hulle het hulle voete bedek net soos Moses en Josua hulle skoene in God se heilige teenwoordigheid uitgetrek het (Eks. 3:5, Jos. 5:15). Soos die engele in Ps. 103:20-21 het die serafs gevlieg om God se bevele uit te voer. Een van die serafs het die res aangemoedig om Christus te aanbid (v.3, vgl. Heb. 1:6, Op. 5:11-14). Dit het waarskynlik soos ’n beurtsang geklink:
Heilig!
Heilig!
Heilig!
Heilig!
Heilig!
Heilig!
Is die Here van die leërskare!
Is die Here van die leërskare!
Die aarde is van sy heerlikheid vol!
Die aarde is van sy heerlikheid vol!
God se heiligheid (Heb. qadosh) beteken dat Hy moreel rein is. Dit beteken Hy is van die skepping en van sonde afgesonder. Hy is uniek of gans anders. Niemand is soos Hy nie (40:18, 25). Tog is dit nie die hoof definisie van heiligheid nie. Van wie of wat was die Here afgesonder voor Hy die wêreld gemaak het? Volgens Sinclair Ferguson verwys God se heiligheid na die Vader, die Seun en die Heilige Gees se algehele toewyding aan mekaar.1
Deur hulle lied het die serafs God as ’n drie-Eenheid erken. Hulle het Hom as die driemaal heilige besing (v.3). Die Nuwe Testament sien die drie-Eenheid in Jesaja se visioen (v.1, 3, Joh. 12:41, Hand. 28:25). In v.8 het die Here vir Jesaja gesê: “Wie sal Ek stuur en wie sal vir ons gaan?” (eie beklemtoning). Die res van die Bybel onderstreep God se heiligheid as ’n drie-Eenheid:
Die Vader is heilig (Joh. 17:11, Op. 4:8).
Die Seun is heilig (Mark. 1:24, Hand. 3:14).
Die Gees is heilig (Luk. 1:35, Rom. 1:4).
Voor hierdie heilige God het die serafs klein gevoel. Hulle het Hom gevrees en bewonder. Volgens hulle lied is God heilig tot in die oortreffende trap. Dus het hulle dit drie keer gesing (v.3, vgl. Jer. 7:4).
Hierdie heilige God roep ons om heilig te wees (Rom. 12:1, 1Tess. 4:7, Heb. 12:14). Wat beteken dit? Jy moet moreel rein wees (1Joh. 3:3). Hy wil jou van die wêreld afsonder om toegewyd vir Hom te lewe (Deut. 6:5, Rom. 12:2, 11, 2Kor. 5:9, 15, Jak. 4:4, 1Joh. 2:15-17). Dit geld ook vir jou tong: “Julle moet ook nie meer julle ledemate as wapens van ongeregtigheid tot beskikking van die sonde stel nie. Nee, as mense wat uit die dood lewend geword het, stel julleself tot beskikking van God, en julle ledemate as wapens van geregtigheid tot beskikking van God.” (Rom. 6:13).
As jy die Here ken, sal dit jou ekstra motiveer om nie te vloek nie. Wie is Hy? In v.3 aanbid die serafs Hom as Jahwe; Ek is wat Ek is (v.3, Eks. 3:14-15). ‘Here’ wys dat Hy soewerein is. Ek is wys dat Hy onveranderlik, ewig, onafhanklik en selfstandig is. Hy is die Here van die leërskare; van die hemelse weermag en die weermag van Israel (v.3, Ps. 24:7-10, 1Sam. 17:45, Dan. 4:35). Hy is ’n Krygsman (Eks. 15:3, Op. 19:11-16). Eintlik benodig Hy nie ’n weermag nie. Sonder hulp het Jesus die bose verslaan (63:5, Ef. 4:8, Kol. 2:15, Heb. 2:14-15, 1Joh. 3:8, Op. 17:14). Dit moet jou bang maak as jy ’n vuil hart en mond het, omdat Jesus op die oordeelsdag teen jou sal veg: “Ek sê vir julle, van elke onbesonne woord wat mense kwytraak, sal hulle op die dag van oordeel rekenskap moet gee. Want op grond van jou woorde sal jy geregverdig word, en op grond van jou woorde sal jy veroordeel word.” (Matt. 12:36-37).
Die glans van Christus se heerlikheid vul die aarde (v.3, Ps. 19:2, 72:19). Die skepping weerkaats sy heerlikheid. Christus is die glans van God se heerlikheid (Heb. 1:3, Joh. 17:5). Ons het dit deur sy bediening en sy kruisdood gesien (Joh. 2:11, 17:1).
Die mens is die spieël van Christus se heerlikheid (Gen. 1:26-27, Ps. 8:6, 1Kor. 11:7). Sonde het die spieël kom breek, sodat die ongelowige ’n verwronge beeld van God gee en Hom nie deur sy lewe verheerlik nie (Dan. 5:23, Hand. 12:23, Op. 16:9). Ook sy taalgebruik breek God se heerlikheid af: “Hulle mond is vol
vervloeking en bitterheid... Almal het trouens gesondig, en die eer aan God ontbreek by hulle” (Rom. 3:14, 23).
Deur sy dood het Jesus ons kom red, sodat ons God kan verheerlik (1Kor. 6:20, 10:31). Mense moet sy heerlikheid in ons raaksien. Niks is belangriker as dit nie. Thomas Watson sê: ‘God’s glory is more worth than heaven, and more worth than the salvation of all men’s souls. Better kingdoms be thrown down, better men and angels be annihilated, than God should lose one jewel of his crown, one beam of his glory.’2 Vuil woorde en vieslike taal gee ’n verdraaide beeld van God; dit verheerlik Hom nie. Voeg dan jou stem by die skepping en verheerlik God (v.3, Psalm 148).
Die aarde en die fondasies van die tempel se deurdrumpels het gebewe toe die seraf uitroep om God te verheerlik (v.4). Rook het verhoed dat Jesaja te veel van God se heerlikheid sien en sterf (v.4, Op. 15:8). As ’n seraf se stem die aarde skud, wat gebeur dan as God praat? Wêrelde word geskep (Genesis 1, Heb. 11:3)! Deur dieselfde Woord sê die Here:
“Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie, want die Here sal hulle wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat nie.” (Eks. 20:7).
“Wie sy vader of moeder vervloek, moet beslis sterf.” (Eks. 21:17).
“Maar Ek sê vir julle dat elkeen wat kwaad is vir sy broer, strafbaar voor die reg is. En wie vir sy broer sê, ‘Raka!’ is strafbaar voor die Sanhedrin. En wie sê, ‘Jou dwaas!’ is strafbaar in Gehenna met sy vuur.” (Matt. 5:22).
“Maar, soos dit heiliges betaam, moet daar onder julle van onsedelikheid en allerlei onreinheid of gierigheid geen sprake wees nie, ook nie van skandelikhede en dwase of lawwe praatjies, wat alles onvanpas is nie, maar eerder van danksegging.” (Ef. 5:3-4).
“As iemand dink dat hy godsdienstig is en nie sy tong kan beheer nie, mislei hy homself; so ’n mens se godsdiens is vergeefs.” (Jak. 1:26).
2. Ontvang God se reiniging (v.5-8)
’n Skaap lyk wit as dit teen ’n groen heuwel wei. Dieselfde skaap lyk bruin na dit gesneeu het. Jesaja lyk vuil teen die heilige God! In 5:11, 18, 20, 21, 22 het Hy God se wee of vervloeking (Heb. oy) oor Israel uitgeroep. In Jes. 6:5 het hy dieselfde wee oor homself uitgeroep (v.5). Jesaja het bely dat hy ’n vuil mond het. Het hy gevloek as hy kwaad word? Baie mense vloek as hulle kwaad word: in hulle huwelik en gesin, by die werk, by die skool, op die pad. Party mense vloek as hulle skrik of skokkende nuus ontvang. Baie van hulle gebruik die Here se Naam as ’n vloekwoord. Volgens Matt. 12:34 openbaar dit hulle karakter. Dit wys wie hulle aan die binnekant is: “...Hoe kan julle iets goeds sê as julle sleg is? Want waar die hart van vol is, loop die mond van oor.” (Matt. 12:34). Jesaja het dit besef en sy verlorenheid erken (v.5). Volgens die Hebreeus (damah) het hy bely dat hy vernietig is. ‘Ek gaan ophou bestaan, ontrafel, disintegreer!’3
Dalk vloek jy nie met woorde nie, maar met vingertekens of in jou gedagtes. Dit is net so erg, omdat die Here jou gedagtes ken. Thomas Watson sê: ‘Thoughts speak as loud in God’s ears as words do in ours.’4 Dit is waar: “U is die een wat my sit en opstaan ken; U verstaan van ver af wat ek in gedagte het... Ja, daar is nog nie ’n woord op my tong nie, kyk, dan ken U, Here, dit volledig!” (Ps. 139:2, 4). Memoriseer en bid Ps. 19:15 as jy met ’n vuil mond sukkel: “Laat die woorde van my mond en die bepeinsing van my hart vir U aanvaarbaar wees, Here, my Rots en my Verlosser.”
Jesaja was deel van ’n samelewing waar vuil taal aan die orde van die dag was: “by ’n volk met onrein lippe woon ek.” (v.5). Dit het hom beïnvloed: “ek is ’n mens met onrein lippe” (v.5). Dit gebeur ook in ons dag. As jy jouself gedurig aan vuil taal blootstel, sal jy daaraan gewoond raak en sulke maniere aanleer (Spr. 13:20, Matt. 24:12, 1Kor. 15:33). Wat is die oplossing? Vermy mense wat vloek, vuil grappe vertel en die Here se Naam laster. Vermy sulke films. Hoekom wil jy vermaak word deur mense wat jou God vloek? En hoekom wil jy jou kinders dit leer? “Gelukkig is die mens wat nie die raad van goddeloses volg, nie op die pad van sondaars gaan staan en nie in die byeenkoms van spotters sit nie” (Ps. 1:1).
Leer jou kinders God se Woord en bid dat hulle die Koning sal sien (v.5, 2Kor. 4:6), sodat hulle heilig sal lewe: “Aangesien ons hierdie beloftes het, geliefdes, laat ons ons reinig van alle besoedeling van liggaam en gees, terwyl ons met diep ontsag vir God ons heiligheid verwesenlik.” (2Kor. 7:1). “...soos Hy wat julle geroep het, heilig is, moet julle in julle hele lewenswandel heilig wees. Daarom staan daar geskryf: ‘Wees heilig, want Ek is heilig.’” (1Pet. 1:15-16).
Vir Jesaja het God se verlossing as volg na hom toe gekom: “Een van die serafs het na my toe gevlieg met ’n gloeiende kool by hom wat hy met ’n tang van die altaar af geneem het. Hy het my mond aangeraak en gesê: ‘Kyk, dit het jou lippe aangeraak, jou sondeskuld het gewyk, daar is vir jou sonde versoening gedoen.’” (v.6-7). Jesaja het met sy lippe gesondig (v.5) en daarom moes sy lippe gereinig word (v.6-7), sodat hy God se Woord daarmee kon spreek (v.8).
Verseker het die gloeiende kool blase op sy lippe gebrand. Die pyn sou Jesaja se ervaring en God se vergifnis onvergeetlik maak. Die kool het van die brandoffer altaar af gekom (v.5). ’n Offerdier moes in Jesaja se plek sterf, sodat sy sonde vergewe kon word. Dit was net ’n voorskou van Jesus wat vir Jesaja se sonde aan die kruis sou sterf: “Kyk, die Lam van God wat die sonde van die wêreld wegneem!” (Joh. 1:29).
Jesus het gesterf om ons te vergewe en ons hart en lippe te reinig (v.7). Hy het dit vir Paulus gedoen: “vir my wat voorheen ’n lasteraar, ’n vervolger en ’n geweldenaar was... Dié uitspraak is betroubaar, en werd om ten volle aanvaar te word, dat Christus Jesus na die wêreld gekom het om sondaars te verlos, van wie ek die heel grootste is.” (1Tim. 1:13, 15, eie beklemtoning).
Hy het dit vir John Newton en John Bunyan gedoen. Albei van hulle het lelik gevloek voor hulle tot bekering gekom het. Toe die Here hulle harte reinig, het Hy hulle lippe gereinig.5 Die Here kan ’n vuil mond verander (v.5) na een wat rein woorde, lofprysing en God se Woord spreek (v.8). Sy Woord moet jou hart vul voor dit op jou lippe sal wees. Bêre dit in jou hart en gedagtes (Fil. 4:8, Ps. 1:2, 119:11). Vuil taal pas nie by ’n Christen nie. “Daarmee [met die tong] loof ons die Here en Vader, en daarmee vervloek ons mense wat na die beeld van God geskep is. Uit dieselfde mond kom seën en vervloeking. Dit, my broers, behoort nie so te wees nie.” (Jak. 3:9-10). Jy kan nie soos Martin Luther God se Woord verkondig én toilet-taal gebruik nie.6 Jy kan nie soos die predikant in Pretoria wees wat in 2001 vloekwoorde van die kansel af gebruik het nie. ’n Skoon hart en rein woorde is wat die Here wil hê.
1 Sinclair Ferguson, Devoted to God (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 2016), 1-2
2 Thomas Watson, A Body of Divinity (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 1958, 1965 [1692, 1890]), 9
3 R.C. Sproul, The Holiness of God (Carol Stream, Illinois: Tyndale House Publishers, Inc., 1985, 1998), 35
4 Watson, ibid., 55
5 John Piper, 21 Servants of Sovereign Joy (Wheaton, Illinois: Crossway, 2018), 279 en John Bunyan, Grace Abounding to the Chief of Sinners (Springdale, PA: Whitaker House, 1993), 15-6
6 https://thinktheology.co.uk/blog/article/luther_the_original_cussing_pastor