In een lied sing Third Day: ‘I’ve heard it said that a man would climb a moutain, just to be with the one he loves. And I’ve heard it said that a man would swim the ocean for the one that he loves.’ Maar wat ‘n man sê en doen is twee verskillende dinge. Wanneer ek vra: ‘Hoe ver sal jy Jesus volg?’ is dit nie mooi praatjies wat saakmaak nie, maar wat jy regtig doen. In Handelinge 21 stel Paulus vir ons die voorbeeld.
Na Jerusalem (v.1-16)
“1 En nadat ons ons van hulle losgeskeur het, het ons afgevaar en reguit koers gehou en by Kos aangekom, en die volgende dag by Rhodus en daarvandaan by Pátara. 2 En ons het ‘n skip gevind wat na Fenícië sou oorseil, en daarop gegaan en afgevaar. 3 En toe ons Ciprus in die gesig gekry het en dit aan die linkerhand laat lê het, het ons na Sírië gevaar en by Tirus aangekom, want daar sou die skip sy vrag aflaai. 4 En nadat ons die dissipels gevind het, het ons daar sewe dae gebly; en hulle het vir Paulus deur die Gees gesê om nie op te gaan na Jerusalem nie. 5 Maar toe ons die dae uitgebly het, het ons vertrek en op reis gegaan, terwyl almal, met vroue en kinders, ons tot buitekant die stad begelei; en ons het op die strand neergekniel en gebid. 6 En nadat ons mekaar gegroet het, het ons aan boord gegaan, en hulle het teruggegaan huis toe.
7 Maar ons het die seereis van Tirus af voltooi en by Ptolemáis gekom; en ons het die broeders gegroet en een dag by hulle gebly. 8 En die volgende dag het ons, die geselskap van Paulus, vertrek en in Cesaréa aangekom; en ons het ons intrek geneem in die huis van Filippus, die evangelis, wat een van die sewe diakens was, en by hom gebly. 9 En hy het vier ongetroude dogters gehad wat die profetiese gawe besit het. 10 En onderwyl ons baie dae daar oorgebly het, het ‘n sekere profeet met die naam van Agabus van Judéa afgekom. 11 En toe hy by ons kom, neem hy die gordel van Paulus en bind sy eie hande en voete en sê: Dít spreek die Heilige Gees: So sal die Jode die man wie se gordel dit is, in Jerusalem bind en in die hande van heidene oorlewer. 12 En toe ons dit hoor, het ons saam met die broeders van die plek hom gesmeek om nie op te gaan na Jerusalem nie. 13 Maar Paulus het geantwoord: Wat doen julle dat julle ween en my hart week maak? Want ek is bereid nie alleen om gebind te word nie, maar ook om in Jerusalem te sterwe vir die Naam van die Here Jesus. 14 Toe hy dan nie oor te haal was nie, was ons tevrede en het gesê: Laat die wil van die Here geskied!
15 En ná hierdie dae het ons vir die reis klaargemaak en na Jerusalem opgegaan. 16 En sommige van die dissipels van Cesaréa het ook saam met ons gegaan en ons by ‘n sekere Mnason van Ciprus gebring, ‘n ou dissipel, by wie ons sou tuis gaan.”
Paulus was so lief vir die Efesiër-ouderlinge, dat hy homself moes losskeur om totsiens te sê (v.1). Paulus-hulle het verby die eiland Kos geseil (Hippocrates, die vader van medisyne, is hier gebore). Daarna het hulle tot by die eiland Rhodus gevaar. Jare tevore het ‘n 35 meter hoë beeld van Apollo hier gestaan. Dit was een van die sewe wonders van die antieke wêreld. Van Rhodus af het hulle na die mees suidelike punt van Turkye gevaar: Patara. Hier het hulle ‘n skip gekry wat na Fenicië toe gevaar het (in Paulus se dae was Fenicië deel van Sirië, maar vandag is dit deel van Libanon). Hulle het verby die eiland Siprus gevaar en in Tirus gekom (v.2-3). Hulle het sewe dae daar gebly, seker omdat hulle vir ‘n skip moes wag. Hulle het rondgevra of daar Christene was en by hulle tuisgegaan (v.4). Die Ou Testament het voorspel dat mense in Tirus die Here sou dien (Psalm 87:4, Jesaja 23:18). Reeds toe Jesus op aarde was het ‘n vrou uit Tirus tot bekering gekom (Markus 7:24-31). Nou was daar nóg inwoners van die stad wat die Here gedien het.
Net soos wat die Heilige Gees vir Paulus gesê het dat hy vir die evangelie sou ly, het Hy dit nou vir die gelowiges in Tirus gesê (v.4, 20:22-23). Toe hulle dit hoor het hulle hom gesmeek om nié Jerusalem toe te gaan nie (v.4). Paulus was egter vasberade (19:21, 20:22). Hy en sy span het vertrek. Die hele groep gelowiges – mans, vroue, en kinders – het hulle tot by die skip vergesel. Hulle het saam met die sendelinge op die strand gekniel en gebid (v.5). Wat ‘n wonderlike prentjie van Christelike gemeenskap – dat daar so ‘n diep liefde en eenheid kan ontstaan tussen mense wat mekaar sewe dae gelede ontmoet het! Die sendingspan het ‘n skip gekry wat oppad was Ptolemais toe (v.6). Daar aangekom het hulle dadelik die gelowiges gaan groet (v.7). Ná Ptolemais het Paulus-hulle Sesarea toe gevaar. Hulle het in Filippus se huis gebly. Hy was ‘n evanglis en ook een van die diakens van 6:5 – ‘n man vol van die Heilige Gees en geloof (v.8, Efesiërs 4:11). Hy het reeds vir 20 jaar in Sesarea gebly (8:40). Cornelius het ook eens hier gebly, maar of hy steeds hier was weet ons nie (hfst.10). Filippus het vier ongetroude dogters gehad wat geprofeteer het (v.9). Het hulle vir individue geprofeteer? Het hulle vir vroue geprofeteer? Die teks sê nie vir ons nie. Ons weet dat hulle nie leraars in die gemeente was nie, omdat die Skrif sê dat ‘n vrou kan nie ‘n ouderling of predikant kan wees nie (1 Korintiërs 14:33-35, 1 Timoteus 2:11-12).
Terwyl Paulus en sy span daar was het ‘n profeet van Jersualem, Agabus by naam, Sesarea toe gekom. Hy het in hfst.11 voorspel dat daar ‘n wêreldwye hongersnood sou kom. Dit het gebeur soos hy gesê het. Agabus het weer geprofeteer en dié keer sy profesie gedramatiseer (Ou Testamentiese profete soos Esegiël het dit dikwels gedoen). Hy het Paulus se gordel gevat en sy eie hande en voete daarmee vasgebind. Hy het voorspel dat die eienaar van dié gordel (Paulus) só vasgebind sou word. Die Jode sou hom vang en aan die Romeine oorgee. Sy profesie was akkuraat. Dit was nie sy eie woorde nie, maar die Here s’n (v.11, ‘So sê die Heilige Gees). Paulus het later aan die Jode in Rome bevestig dat Agabus reg geprofeteer het: “Broeders, alhoewel ek niks gedoen het teen die volk of die voorvaderlike sedes nie, is ek uit Jerusalem as gevangene oorgelewer in die hande van die Romeine.” (28:17). Volgens v.32-33, 22:29 het die Romeine Paulus uit die Jode se hande gered, en het die Romeine hom gebind. Lukas se punt was egter dat Paulus eers in die Jode se hande sou wees, en daarna in die Romeine s’n. Hierin was Paulus soos Jesus: “Want Hy sal oorgelewer word aan die heidene” (Lukas 18:32).
Omdat profete geïnspireerde woorde spreek, is daar nie vandag meer profete nie. God het gesê dat niemand by sy Woord mag byvoeg of wegneem nie (Deuteronomium 4:2, Spreuke 30:6, Openbaring 22:18-19). Indien daar vandag profete is, is hulle woorde op dieselfde vlak as die Skrif en oortree ons die genoemde verse. Soos die apostles, was profete nodig om die fondasie van die kerk te lê (Efesiërs 2:20). Wat is hierdie fondasie? Die Skrif was nog nie voltooi nie. God het hulle gebruik om dit neer te pen. Noudat die Skrif voltooi is het ons nie meer apostels en profete nodig nie. Hebreërs 1:1 sê: “Nadat God baiekeer en op baie maniere in die ou tyd gespreek het tot die vaders deur die profete, het Hy in hierdie laaste dae tot ons gespreek deur die Seun”. Die profete se tyd om te spreek is verby. Jesus se woorde is ook afgehandel en deur die apostels in die Skrifte opgeteken. Ons het geen nuwe woorde van God af nodig nie. Alles wat ons moet weet is vir ons in die Bybel neergeskryf.
Toe die gelowiges en Paulus se spanmaats Agabus se woorde hoor, het hulle hom afgeraai om Jerusalem toe te gaan (v.12). Paulus was baie lief vir hulle (v.13), maar Hy was liewer vir Jesus (v.13, 20:24). Die gelowiges het besef dat Paulus, soos Jesus, die Vader se wil sal doen (v.14, Lukas 22:42, Jakobus 4:13-15). Die span het Jerusalem toe vertrek om betyds te wees vir die Pinksterfees (v.15, 20:16). Hulle het oppad by Mnason van Siprus gebly (v.16, 11:20).
In Jerusalem (v.17-36)
“17 En toe ons in Jerusalem aankom, het die broeders ons met blydskap ontvang. 18 En op die volgende dag het Paulus saam met ons na Jakobus se huis gegaan, en al die ouderlinge was daar teenwoordig. 19 En nadat hy hulle gegroet het, het hy van stuk tot stuk vertel wat God onder die heidene deur sy diens gedoen het. 20 En toe hulle dit hoor, het hulle die Here verheerlik en vir hom gesê: U sien, broeder, hoeveel duisende Jode daar is wat gelowig geword het, en almal is yweraars vir die wet. 21 En hulle is aangaande u vertel dat u al die Jode onder die heidene leer om van Moses afvallig te word deur te sê dat hulle die kinders nie moet besny nie en ook nie volgens die sedes moet wandel nie. 22 Wat staan ons dan te doen? Dit is dringend nodig dat die menigte bymekaarkom, want hulle sal hoor dat u gekom het. 23 Doen dan wat ons vir u sê. Ons het vier manne wat ‘n gelofte gedoen het; 24 neem hulle en heilig u saam met hulle en betaal die koste vir hulle, sodat hulle hul hoofde kan skeer en almal kan weet dat daar niks is in wat van u vertel word nie, maar dat u self ook wandel as een wat die wet onderhou. 25 Wat egter die gelowiges uit die heidene betref het ons geskrywe en besluit dat hulle niks van dié aard moet onderhou nie, maar hulle net moet onthou van afgodsoffers en bloed en van wat verwurg is, en van hoerery. 26 Toe het Paulus die manne geneem en op die volgende dag hom saam met hulle geheilig en in die tempel gegaan om bekend te maak dat die dae van die heiliging sou voortduur totdat die offer vir elkeen van hulle gebring moes word.
27 Maar toe die sewe dae byna verby was, het die Jode van Asië hom in die tempel gesien en die hele skare oproerig gemaak en die hande aan hom geslaan 28 en geskreeu: Israeliete, help! Dit is die man wat oral aan almal dinge leer teen die volk en die wet en hierdie plek. Hy het ook nog Grieke in die tempel gebring en hierdie heilige plek ontheilig. 29 Want hulle het vantevore Trófimus, die Efésiër, in die stad by hom gesien en gedink dat Paulus hom in die tempel gebring het. 30 Toe kom die hele stad in beweging, en daar was ‘n oploop van die volk; en hulle het Paulus gegryp en hom buitekant die tempel gesleep; en dadelik is die deure gesluit. 31 En onderwyl hulle probeer om hom dood te maak, het ‘n berig die owerste oor duisend van die leërafdeling bereik dat die hele Jerusalem in oproer was. 32 En hy het meteens soldate en hoofmanne oor honderd geneem en afgehardloop na hulle; en toe hulle die owerste oor duisend en die soldate sien, het hulle opgehou om Paulus te slaan. 33 Daarop kom die owerste oor duisend nader en neem hom gevange en gee bevel dat hy met twee kettings geboei moet word; en hy het gevra wie hy was en wat hy gedoen het. 34 En onder die skare het sommige dit en sommige iets anders geskreeu. En omdat hy weens die rumoer geen sekerheid kon verkry nie, het hy bevel gegee dat hy na die kamp gebring moes word. 35 En toe hy op die trappe kom, moes hy deur die soldate gedra word weens die geweld van die skare. 36 Want die menigte van die volk het gevolg en geskreeu: Weg met hom!”
Die Christene in Jerusalem was bly om vir Paulus-hulle te sien (v.17). Hulle was ook bly oor die geldelike bydrae van die heiden-gemeentes (2 Korintiërs 8-9). Paulus het in detail vertel wat die Here deur sy prediking in Asië gedoen het. Jakobus (Jesus se broer) en die Jerusalem-ouderlinge was bly en het die Here hiervoor geprys (v.18-20). Jakobus het vertel hoe duisende Jode in Jerusalem die evangelie geglo het. Daar is gerugte versprei dat Paulus die verstrooide Jode teen die wet van Moses, die besnydenis, en Joodse gebruike geleer het (v.20-21, 6:14). Dit was natuurlik vals. Paulus het dan sy hare afgeskeer om die Nasireër-gelofte na te kom en ook vir Timoteus besny (16:3, 18:18, Numeri 6). Al wat Paulus gesê het is dat die wet van Moses, Joodse gebruike, en die besnydenis niks tot ‘n mens se redding kan bydra nie: “Want in Christus Jesus het nòg die besnydenis nòg die onbesnedenheid enige krag, maar die geloof wat deur die liefde werk... Want in Christus Jesus het nòg die besnydenis nòg die onbesnedenheid enige krag, maar ‘n nuwe skepsel.” (Galasiërs 5:6, 6:15). In hierdie opsig was Jode nie beter af as heidene nie. Beide moes op Jesus alleen vertrou vir redding: sy Persoon, lewe, kruisdood, en opstanding.
Jakobus het ‘n plan gehad om die situasie te beredder en die gerugte te smoor. Daar was ‘n paar Joodse gelowiges wat die Nasireër-gelofte afgelê het. Ná so ‘n gelofte moes hulle hul hare afskeer en offers bring. As Paulus uit sy sak hiervoor betaal het, sou die Joodse Christene gou agterkom dat die gerugte vals was. Jakobus het nie bedoel dat offers ‘n mens red nie. Hulle het reeds in hfst.15 gesê dat ‘n mens gered word uit genade alleen, deur geloof alleen, in Christus alleen. Hulle hét op die vergadering gesê dat die heidene nie opsetlik dinge moes doen wat ‘n Joodse Christen se gewete sou skend nie (soos om bloederige vleis te eet). Die heidene kon nie die Here aanbid soos hulle voorheen hul afgode aanbid het nie (bv. deur losbandige seks). Die heidene moes ook nie hulle eie gewetens skade aandoen nie (soos om afgodsoffer vleis te eet). Net so moes Paulus nou alles doen om ander Jode vir Jesus te wen, en niks doen wat ‘n Joodse Christen se gewete sou pla nie (v.22-26, 1 Korintiërs 8:1-13, 9:19-23). Hy het ingestem.
‘n Klomp Jode van Efese in die provinsie Asië, het Jerusalem toe gekom vir die Pinksterfees. Toe hulle vir Paulus sien, het hulle die skare teen hom opgesweep: ‘Ons ken hierdie man en het gehoor hoe hy in Asië teen die wet en die tempel preek! Boonop het hy ‘n Griek in die tempel ingebring!’ (v.27-29). Om teen die wet en die tempel te laster, of om ‘n heiden in die tempel in te bring, was strafbaar met die dood (6:13, Markus 14:57-58, Esegiël 44:9). Die massas het saamgestorm, vir Paulus gegryp, en die tempel se deure toegemaak. Hulle was gereed om hom te vermoor. Die kommandant het berig ontvang. Hy en sy kapteins het met ‘n paar honderd soldate na die tempel terrein toe gehardloop. Hulle het vir Paulus uit die skare se hande gered en hom vasgebind. Die kommandant het vir skare gevra wat aangaan. Die skare het so tekere gegaan dat hy niks kon uitvind nie. Die soldate het Paulus na die Antoinia Fort (dié fort het oor die tempelterrein uitgekyk) toe gevat. Toe hulle by die trappe kom was die skare so ontstoke dat die soldate vir Paulus moes dra. ‘Weg met hom!’, het hulle geskreeu (v.30-36, Lukas 23:18).
Sal jy Jesus so ver volg soos wat Paulus Hom gevolg het? “Daarom, as voedsel my broeder laat struikel, sal ek in der ewigheid geen vleis eet nie, om my broeder nie te laat struikel nie.” (1 Korintiërs 8:13). In hierdie hoofstuk was Paulus bereid om offers te bring, sodat hy nie die Joodse Christene sou laat struikel nie (v.26). Sal jy rooivleis opgee as dit ‘n ander Christen laat struikel? Sal jy jou kersboom afslaan as ‘n swakker gelowige ‘n gewetensbeswaar daarteen het? ‘n Jonger Christen het gedink dis verkeerd dat ek vir my seun ‘n Spiderman hemp aantrek. Sal jy jou kind se superhero beddegoed afhaal as so ‘n Christen by jou huis oorbly? Drink jy bier of wyn saam met jou kos? Sal jy dit opgee vir ‘n Christen wat dink dis sonde om alkohol te gebruik? Sal jy sigarette opgee en tattoërmerke bedek om ander Christene in ag te neem? Sal jy ‘n Saterdag-rugby wedstryd opgee as ‘n jong Christen beswaard voel oor die pom-pom meisies? Is jy bereid om ander grys areas op te gee vir jou swakker broer en vir Jesus? Of is wat vir jóú belangrik is al wat saakmaak? Is jy die tipe persoon wat sê: ‘As jy ‘n probleem het met wat ek doen, kom oor dit of kry vir jou ‘n ander kerk!’? Die Skrif sê:
“Want die koninkryk van God is nie spys en drank nie, maar geregtigheid en vrede en blydskap in die Heilige Gees... Moenie ter wille van voedsel die werk van God afbreek nie. Alles is wel rein, maar dit is verkeerd vir ‘n mens om te eet as dit tot aanstoot is. Dit is goed om geen vleis te eet of wyn te drink of iets te doen waardeur jou broeder aanstoot neem of struikel, of waarin hy swak is nie.” (Romeine 14:17, 20-21). “Moenie iets doen uit selfsug of uit ydele eer nie, maar in nederigheid moet die een die ander hoër ag as homself. Julle moet nie elkeen na sy eie belange omsien nie, maar elkeen ook na die ander s’n. Want hierdie gesindheid moet in julle wees wat ook in Christus Jesus was.” (Filippense 2:3-5).
Sal jy Jesus volg as dit self-dissipline, opoffering, verwerping deur ander, die leuens en haat van ander mense teen jou, lyding, armoede, of die dood vereis (v.4, 11-14, 27-36, 20:22-24)? Ons is bereid om op te offer, slaap te mis, kos op te gee, onsself te dissiplineer, en geld uit te gee om:
- Die beste te wees in iets.
- Fiks te raak.
- Gewig te verloor.
- Ons kinders se toekoms te bevorder.
- Ryk te word.
- Te ontspan.
- Ons stokperdjie te geniet.
Maar ons nie bereid om dieselfde te doen vir Jesus nie. Ons sal nie slaap mis om gereeld stiltetyd te hou nie. Ons sal nie onsself dissiplineer om meer gereeld by die kerk te wees nie. Ons sal nie opoffer om meer betrokke te raak in die Here se diens nie. Ons sal nie geld afknyp om ‘n bydrae te gee nie. Ons sal nie kos opgee om te vas nie. Ons sal nie tyd en geld uitgee om ander te dien nie. Let op hoe gasvry en mededeelsaam die Christene in hierdie hoofstuk was (v.4-5, 7, 8, 16-17). Ons het dosyne verskonings vir waarom ons nie opoffer vir Jesus nie: ‘Ek is te moeg en te besig om Bybel te lees... My kinders moet vroeg in die bed wees, en daarom kan ek nie biduur of aanddiens toe kom nie... Dis te koud om in die aande uit te kom... My familie kom Sondag kuier, en daarom kan ek nie by die kerk wees nie... ens.’ Maar baie mense wat sulke verskonings gebruik sal nie twee keer dink om op te offer vir die dinge wat vir hulle belangrik is nie. Die waarheid is nie dat hulle te besig of te moeg is nie, maar dat Jesus, sy Woord, en sy mense nie vir hulle prioriteit is nie. As jy nie eers klein dinge soos tyd en geld vir Jesus kan opgee nie, hoe sal jy jou lewe vir Hom gee? Sommige Christene is bang dat hulle die Here sal verloën as ‘n geweer teen hulle koppe gedruk word. Maar as jy elke dag jou kruis opneem hoef jy nie bang te wees nie. Wanneer die vervolging kom sal die Here jou die krag gee om vas te staan en nie sy Naam te verloën nie (Matteus 10:19, 1 Petrus 4:14).
Jesus soek nie ‘n soldaat in sy weermag wat sy ma se lekker kos en sagte bed mis nie. Hy sê: “As iemand agter My aan wil kom, moet hy homself verloën en sy kruis elke dag opneem en My volg. Want elkeen wat sy lewe wil red, sal dit verloor; maar elkeen wat sy lewe om My ontwil verloor, hy sal dit red.” (Lukas 9:23-24). “As iemand na My toe kom en hy haat nie sy vader en moeder en vrou en kinders en broers en susters, ja, selfs ook sy eie lewe nie, kan hy my dissipel nie wees nie... So kan dan ook niemand van julle wat nie afsien van al sy besittings, my dissipel wees nie.” (Lukas 14:26, 33). “Niemand wat sy hand aan die ploeg slaan en agtertoe kyk, is geskik vir die koninkryk van God nie.” (Lukas 9:62). Iemand wat die Comrades maraton vir 10 km hardloop en dan opgee, kry nie ‘n medalje nie. En iemand wat 2 km voor die einde stop kry ook nie ‘n medalje nie. Soos met die Comrades is dit met Jesus: alles of niks. “wie volhard tot die einde toe, hy sal gered word.” (Matteus 10:22).