Ons samelewing is behelp met die mens se liggaam. Mense sal enigiets doen om mooi te lyk: ‘n sekere dieët volg, draf, gym, duur klere koop, hulle naels laat doen, R800 betaal vir ‘n haarsny, sonbed.
Hoeveel te meer moet ons nie aandag gee aan Jesus se liggaam nie? Laat ons alles in ons vermoeë doen, sodat die wêreld sy skone beeld kan sien. Ons wil tog nie ‘n siek liggaam wees dat Hy Hom vir ons moet skaam nie? Paulus wys in 1 Korintiërs 12:12-31 hoe ons ‘n gesonde liggaam kan wees.
Eenheid en inlywing (v.12-13)
Die menslike liggaam het baie lede: arms, hande, voete, bene, tone, vingers, ‘n skelet, ingewande, ‘n vel, ‘n hart, longe, senuwees, bloed, oë, ‘n neus, ore, ‘n mond, ‘n tong, ‘n nek en baie meer. Tog werk al die lede saam as een liggaam (v.12).
So is dit met Christus en sy liggaam (v.12): ons is almal verskillend, maar tog is ons een. Jesus het ons almal in dieselfde Gees en liggaam in gedoop; Hy het vir ons almal dieselfde Gees gegee om ons geestelike dors te les (v.13, Matteus 3:11, Handelinge 1:5, Johannes 7:37-39). Al verskil ons op ‘n sosiale of etniese vlak – innerlik is ons een: “of ons Jode of Grieke is, slawe of vrymanne” (v.13). “waar daar nie Griek en Jood, besnedene en onbesnedene, barbaar, Skith, slaaf, vryman is nie, maar Christus is alles en in almal.” (Kolossense 3:11).
Bewaar die eenheid wat die Gees daarstel (Efesiërs 4:3). Deur die evangelie deel ons in een Vader, Here, Gees, geloof, doop, liggaam, en hoop (Efesiërs 4:4-6). Bekeer jou, glo die evangelie van Jesus se kruisdood vir sondaars en opstanding uit die dood, beeld die innerlike doping met die Gees uit in die uiterlike doop met water, word lidmaat van ‘n goeie Bybelse kerk (Handelinge 10:47, 11:16, 2:41).
Moenie soos die charismate en tweede genadewerk predikers sê dat net party gelowiges met die Gees gedoop is nie. As dit waar is dan het net party gelowiges deel aan die liggaam, het net party gelowiges ‘n geestelike gawe, mag net party gelowiges met water gedoop word (v.13).
Hoekom moet ons die eenheid bewaar? Het jy opgelet dat Christus sinoniem is vir die kerk (v.12)? Paulus se punt is dat die kerk Jesus se liggaam (hande, oë, hart, ens.) is op aarde. Die wêreld kyk na ons om vir Jesus te sien. Daarom moet ons seker maak dat ons Hom akkuraat weerspieël. ‘n Kerk wat verdeeld is sê indirek dat Jesus siek en gebreklik is (Johannes 17:21, 23, 13:34-35).
Betrokkenheid en samewerking (v.14-26)
Het jy al jou duim verstuit of middeloor ontsteking gehad? Jy besef nie hoe nodig jy jou binne-oor of duim het, totdat jy die gebruik daarvan verloor nie. Net so is elkeen se bydrae en gawe nodig as ons effektief en gesond wil wees.
Die liggaam bestaan uit baie lede (v.14). Dus moes die Korintiërs nie een gawe (tale) bo die res verhef het nie. Elkeen se gawe en betrokkenheid is nodig. Die voet kan nie sê: ‘Ek is nie die bruikbare hand nie, en daarom is ek nie deel van die liggaam nie.’ (v.15). Die oor kan nie sê: ‘Ek is nie so belangrik soos die mooi en ingewikkelde oog nie, en daarom is ek nie deel van die liggaam nie.’ (v.16).
Dit is eenvoudig onwaar. Die voet en oor het hulle eie belangrike funksies. Hoe sal jy loop as jou voet ‘n hand was? Jy sal jou naels skeur, jou duime breek, en jou kneukels sal bloei. Wat as jou oor ‘n oog was? Jy kan tog nie mooi musiek, die wind, ‘n voëltjie se gesing, of jou geliefdes se woorde sien nie (v.17)? As die hele liggaam ‘n oor was, het jy nie ‘n neus gehad nie. Kan jy braaivleis, gebraaide uie, malva poeding, rose, lentebloeisels, ‘n nat aarde ná die reën, gesnyde gras, nuwe leer sitplekke, die see en parfuum met jou ore ruik (v.17)?
God is wyser as dit. Hy het die liggaam noukeurig saamgestel. Hy besluit die hoe, waar, en wat met betrekking tot elkeen se funksie (v.18). Niemand is onnodig of uit plek uit nie. As almal dieselfde was sou daar nie ‘n liggaam gewees het nie (v.19). Wat beteken ‘n groot nr.24 voet buitendien op sy eie (v.19)? Die liggaam het baie verskillende lede, maar is een (v.20). ‘n Hand wat eenkant op ‘n operasietafel lê is nie jy nie; tog is elke lid saam die liggaam (v.20).
Die oog en die kop kan nie van bo af op die hande en voete neerkyk en sê: ‘Ek het jou nie nodig nie.’ (v.21). Dit is nie net arrogant nie; dis ‘n leuen. Die oog kan ‘n mooi blom sien, maar kan dit nie pluk nie. Die kop kan dink aan ‘n beursie vol geld wat in die kamer lê, maar kan nie loop om dit te kry nie.
Ons benodig die pankreas, gewrigte, lippe, en ander lede wat swak en onnodig lyk (v.22). ‘n Professionele sanger is niks sonder die klank operateur, beligting span, organiseerder, administratiewe persoon nie. Die prominente gawes beteken niks sonder die gawes van dié wat agter die skerms werk nie (die man wat preek beteken niks sonder die getroue ou tannies wat bid nie).
Die ledemate wat oneerbaar lyk pas ons mooier op (v.23). Die liggaam vou dubbel en keer met die hande as iemand die onaantreklike hart, longe, of maag met ‘n mes wil steek (v.23). Ons doen moeite met ons ledemate wat nie so mooi vertoon nie (v.23): jy hou jou toonhare kort, skuur jou hakke, knip jou toonnaels en verf dit rooi, was jou ore, sit silwer oorbelle in dat mense vir jou oorbelle kyk en nie jou ore bestudeer nie.
Ons mooier ledemate kort nie soveel aandag nie. Jy gee vir jou voete ‘n pedicure, maar mors nie ure om die iris van jou oog (die gekleurde deel) mooi te maak nie (v.24). God het die liggaam so saamgestel dat ons nie vergeet van die mense wat agter die skerms werk nie. Ons hou baie van helder rooi, geel, blou, groen, en pienk. Maar as jy skilder gebruik jy bruin, grys, swart, en wit meer as die helder kleure (v.24). Ons het die mense wat agter die skerms werk nodig. Laat ons dan ons tyd aan hulle wy, net soos wat jy meer tyd aan die kar se lelike enjin wy as aan die aantreklike bakwerk (v.25).
As jou tand pyn lê die hele liggaam wakker; as ‘n lidmaat skei of ‘n kind aan die dood afstaan, voel almal die pyn (v.26a). As kanker suksesvol uit die liggaam gesny word, voel die hele liggaam beter; as ‘n lidmaat na tien maande werk kry of as iemand swanger is, is almal bly (v.26b).
Wees betrokke en werk saam. Moet jouself nie aan ander meet, jouself bejammer, en dink jy is onnodig omdat jy nie iemand anders se gawe het nie (v.14-20). Moet ook nie hoogmoedig wees en dink jy benodig nie ander se hulp en gawes nie. Moenie dink jy kan alleen die werk doen nie (v.21-26).
Mense bedank te maklik uit kerke uit. Hulle skuif te maklik na ‘n ander kerk toe. God het jou baie spesifiek en met ‘n doel geplaas waar jy is (v.18). As jy skuif verloor ons ‘n oog en kry ‘n ander kerk ‘n derde oog. Die liggaam het nie drie oë nodig nie. Moet ook nie te maklik van die kerk af wegbly en by die huis sit nie. As jy alleen is, is jy nutteloos (v.19).
Ons het almal nodig – ook die mense wat agter die skerms die rekenaar se knoppies druk, die liede in Power Point tik, ou mense oplaai vir kerk, die geld tel, die nagmaaltafel dek (v.22). ‘n Kerk is oneffektief en nutteloos as mense verwag dat die dominee of leiers alleen vir die skape moet sorg en omgee, alleen die siekes moet besoek en mense moet beraad (v.19). Almal moet mekaar dien en vir mekaar sorg (v.25). Onbetrokke ledemate word baie gou ‘n siek liggaam.
Gawes en liefde (v.27-31)
In die afgelope maand het ek drie keer gehoor dat mense wat van die kerk afvallig word, so iets sê: ‘Ek is sonder die kerk, maar ek hou nog my stiltetyd en is nie sonder die Here nie.’ Die liggaam en die Hoof is een. Hoe kan jy sonder die liggaam wees en nie ook sonder die Hoof nie? Aanbid jy ‘n Jesus wat nie ‘n liggaam het nie? Iemand wat van die kerk afvallig is, is afvallig van Jesus (v.27, Kolossense 1:18). Jy het nie ‘n private verhouding met Jesus nie, maar ‘n korporatiewe verhouding (v.27, 13).
Om die eenheid te bou het God gawes vir die liggaam gegee (v.28):
[1] Bo aan die lys is apostels. ‘n Apostel is ‘n ambassadeur en gestuurde van Jesus. ‘n Apostel is deur Jesus gekies, vir drie jaar deur Hom geleer, en is ‘n ooggetuie van sy liggaamlike opstanding (Handelinge 1:21-22, 24, Romeine 1:1, 1 Korintiërs 9:1, Galasiërs 1:11-12, 18).
[2] Tweede belangrikste is profete (v.10).[1] Saam met die apostels is hulle die fondasie van die kerk (Efesiërs 2:20).
[3] Derde belangrikste is leraars. Dit verwys na mense wat die Skrifte kan uitlê en toepas. Ouderlinge moet lering kan gee (1 Timoteus 3:2, 5;17, Titus 1:9), maar ander mense kan ook die gawe hê om te preek, of ‘n Sondagskool- of Bybelklas aan te bied. ‘n Vrou wat die gawe het mag individue, vroue of kinders leer, maar mag nie in die gemeente preek nie (1 Timoteus 2:11-12).
[4] Kragtige werke en gawes van genesings (v.9-10).
[5] Helpers. ‘n Helper is wat die appy vir die ambagsman is, die ontvangsdame of sekretaresse vir die dokter is, die diaken vir die ouderling is (Handelinge 6).
[6] Regeringe. Die Griekse woord verwys na iemand wat ‘n skip stuur (sien Handelinge 27:11, Openbaring 18:17). Ouderlinge moet die skip van die kerk stuur; hulle moet reg oor die kerk regeer (1 Timoteus 3:5, 5:17, Hebreërs 13:17).
[7] Tale (v.10).
Paulus noem nóg gawes in Romeine 12:6-8, Efesiërs 4:11:
[8] Diensbaarheid. Die Griekse woord is diakonia. Matteus 25:44 praat onder andere van diakoneo (die werkwoord vorm van diakonia) as besoeke aan siekes, gasvryheid, en die versorging van armes.
[9] Vermaning. Die Griekse woord is parakaleo. Johannes 14:16 praat van die Heilige Gees as die parakletos. Dit beteken letterlik om langs iemand te staan om hom reg te help, te bemoedig, aan te spoor, te vertroos.
[10] Uitdeel. Hierdie persoon is iemand wat graag en met groot vrygewigheid sy geld en besittings uitdeel (Efesiërs 4:28).
[11] Leierskap. Dit verwys onder andere na ouderlinge, maar nie nét na hulle nie. Hierdie mense is dié wat goed kan organiseer en delegeer.
[12] Barmhartigheid. Saam met die diensbare mens gee die barmhartige mens om vir siekes, weeskinders, weduwees, armes, ou mense, en ander wat swaar trek.
[13] Evangelis. Almal moet die evangelie deel (Matteus 28:19), maar hierdie persoon vind die hoogste plesier en sukses in hierdie taak.
[14] Herder-leraar. Vandag ken ons dit as dominees. Hulle taak is nie om die kerk te verf en die geld te bank nie, maar om God se skape met die Woord te voed en te versorg (1 Petrus 5:2-3, Handelinge 20:28, Jeremia 3:15, Johannes 21:15-17).
Almal het nie dieselfde of elke gawe nie (v.29-30), en daarom het ons mekaar nodig. Die Korintiërs het die ‘beter’ gawes begeer (v.31).[2] In die konteks van die hoofstuk sê Paulus hulle moenie die ‘beter’ gawes soek nie, maar eerder die liefde najaag (v.31, hfst.13).
Gebruik jou gawe om die liggaam op te bou. Heel eerste moet jy weet wat jou gawe of vaardigheid is. Wat doen jy goed? Wat doen jy wat ander help? Wat geniet jy?
- Lering? Ken jy die Skrif goed en glo jy die 1689 Baptiste Geloofsbelydenis? Ons het iemand nodig om Sondagskool te gee vir kleintjies. Dalk kan jy iemand dissipeleer?
- Helper? Wil jy dalk die bulletin doen, die nagmaaltafel dek, kelkies ná ‘n nagmaal diens opneem, die offergawe opneem, tafels uitpak en wegpak ná tee, aanbied om die liede in Power Point te tik, ‘n webtuiste vir die kerk ontwerp, ‘n instrument speel, in die koor sing, die saal mooi maak of kook vir gemeente etes, eetgoed maak vir begrafnisse, die kerk se tuin mooi maak, kyk dat daar toiletpapier in die badkamers is, herstelwerk doen as ons ‘n werksdag het, aanbied om mense se kinders te baby sit, blomme in die kerk sit, tee skink na die diens?
- Regeerder? Kan jy goed organiseer?
- Leier? Wil jy graag ‘n ouderling wees (1 Timoteus 3:1)? Kwalifiseer jy moreel (1 Timoteus 3:2-7)?
- Diensbaarheid, barmhartigheid? Sal jy die siekes besoek, jou huis oopstel vir ‘n Bybelstudie, ou mense vervoer, en help met armsorg?
- Vermaning, bemoediging? 1 Tessalonisense 5:14 som jou taak op: “En ons versoek julle, broeders, vermaan die onordelikes, bemoedig die kleinmoediges, ondersteun die swakkes, wees lankmoedig teenoor almal.” Werk met mense wat depressief is, in sonde val, nie meer kerk toe kom nie.
- Uitdeel? Wil jy geld gee vir die armes of sendelinge?
- Evangelis? Hou kontak met sendelinge. Kom evangeliseer saam op Vrydae om 14:00. Nooi mense kerk toe. Berei voor uit Operation World dat ons op Sondae vir verskillende wêreldlande kan bid.
- Herder-leraar? Is jy dalk geroep vir die evangelie-bediening?
- Geloof? Skakel in by ‘n gebedsgroep (Sondae en Woensdae). Begin ‘n sms-gebedsketting.
- Kennis? Skryf goeie Christelike literatuur, deel goeie Christelike boeke uit, begin ‘n boektafel.
- Wysheid? Praat met wysheid in gemeentevergaderings.
- Onderskeiding van geeste? Waarsku mense teen vals lering.
Hoekom moet jy jou gawe gebruik? As jy dit doen sal jy beloon word (3:14). As jy dit nié doen nie, sal jy jou beloning verloor (3:15).
‘n Tannie in my ouma se Tehuis het 100 geword. Haar brein het niks makeer nie, maar haar liggaam het ingegee. God wil nie hê die kerk moet so wees nie: die Hoof (Jesus) makeer niks nie, maar die liggaam is siek en verdeeld; die ledemate werk nie meer nie en moet geamputeer word.
My vriend Jannie Vosloo het een jaar by ‘n Paaskamp gepreek oor die liggaam wat die Hoof akkuraat moet weerspieël en by Hom moet pas. Ons sal dit net regkry as elke lid dien en betrokke is.
[1] Sien my preek oor 1 Korintiërs 12:1-11 (Verwarring oor die gawes) vir ‘n verduideliking van die gawes van profesie, tale, uitleg van tale, genesing, kragtige werke, geloof, onderskeiding van geeste, ‘n woord van kennis, en ‘n woord van wysheid.
[2] In die Grieks kan hierdie vers as ‘n opdrag of ‘n stelling gelees word.