Wat is God se grootste skeppingswerk (ons praat nie hier van verlossing nie)? Is dit miskien die grootste ster wat tot op hede ontdek is, VY Canis Majoris, wat 'n biljoen keer groter is as ons son? Of dalk die grootste sterrestelsel waarvan ons weet: IC 1101 met sy 100 triljoen sterre en 'n deursnee van 6 miljoen ligjaar of 5.6 x 1019 km? Is dit die mikro skepping; die onsigbare Higgs Boson partikel? Of 'n elektron wat 2.82 x 10-15 m is (as 'n elektron so groot was soos 'n appel, sou 'n mens 3.5 keer groter as ons sonnestelsel wees)? Miskien is dit die aarde vir sy skoonheid, verskeidenheid en lewe? Wat van DNA? As die inligting in een persoon se DNA in boeke neergepen kon word, sou dit die Grand Canyon 40 keer opvul. Een gram DNA bevat soveel inligting dat dit 700 terabytes sou volmaak.
Die genoemde dinge is wonderlik, maar dis nie God se grootste skeppingswerk nie. Die mens is. God het die beste vir laaste gehou en die mens op die sesde skeppingsdag gemaak. Die mens is die kroon van God se skepping. So beskryf Dawid hoe God hom geskep het:
“13 Want U het my niere gevorm, my in my moeder se skoot geweef. 14 Ek loof U, omdat ek so vreeslik wonderbaar is; wonderbaar is u werke! En my siel weet dit alte goed. 15 My gebeente was vir U nie verborge toe ek in die geheim gemaak is nie, kunstig geweef in die dieptes van die aarde. 16 U oë het my ongevormde klomp gesien; en in u boek is hulle almal opgeskrywe: dae dat alles bepaal was, toe nog geeneen van hulle daar was nie.” (Psalm 139:13-16).
Jou liggaam (verse 13-16a)
Hier is 'n paar hoogtepunte in die ontwikkeling van 'n mens:
- Konsepsie vind plaas.
- In die eerste maand is al die selle vir die produsering van organe en liggaamsdele teenwoordig.
- Die vingers begin in maand 2 vorm.
- In maand 3 is die mensie 7.5 cm lank, en het hy sy eie unieke vingerafdrukke.
- Die geraamte begin vorm in maand 4.
- Ooglede in maand 5.
- Die vel is mooi glad in maand 6.
- Die oë kan oop en toemaak in maand 7.
- Die baba het genoeg vet en sy longe is ontwikkel in maand 8.
- Dis maand 9 en die baba word gebore.
Wanneer Dawid sê dat God sy niere gevorm het (v.13), bedoel hy dat God die kern van sy wese gevorm het. In die antieke skrywer se gedagte is die niere die setel en sentrum van sy emosies: “...My niere versmag van verlange in my binneste.” (Job 19:27). Soos wat God in Genesis 1 orde uit die vormlose gebring het (Genesis 1:2), het Hy orde en vorm gebring aan die vormlose embrio in die moederskoot: “U oë het my ongevormde klomp gesien...” (v.16). God het hom kunstig aanmekaar geweef en in fyn detail sy geraamte en die res van sy liggaam ontwerp: “...my in my moeder se skoot geweef...My gebeente was vir U nie verborge toe ek in die geheim gemaak is nie, kunstig geweef in die dieptes van die aarde.” (v.13, 15, die moederskoot en dieptes van die aarde is dikwels sinonieme terme in die Ou Testament – Job 1:21).
Elke mens is 'n meesterstuk en is wonderbaar (v.14). Die Hebreeuse woord vir wonderbaar beteken letterlik ‘uniek’. Dink maar aan hoe elke mens unieke vingerafdrukke het. Die mens is nie die produk van breinlose evolusie nie. Die mens is anders as die res van die skepping. In Genesis 1 word elke skepsel volgens sy soort gemaak. Net die mens is nie volgens sy soort nie, maar volgens God se soort of beeld (Genesis 1:26-27). Omdat die mens uniek is, kan ons nie mense doodmaak soos kakkerlakke nie. 'n Mens is reeds van die moederskoot af uniek en na God se beeld gemaak. Daarom is aborsie niks anders as moord nie. As jy 'n fetus doodmaak, beïndig jy 'n lewe wat na God se beeld gemaak is. Mense wat aborsie beoefen verdien die doodstraf: “Hy wat die bloed van ‘n mens vergiet, sy bloed sal deur die mens vergiet word; want God het die mens na sy beeld gemaak.” (Genesis 9:6). Die mens as God se beeld is uniek op ten minste 10 maniere:
- Die mens is moreel. Diere kan nie skuldig wees aan verkragting, hoogmoed, of moord nie.
- Die mens het 'n geestelike natuur. Diere hou nie stiltetyd of bidure nie.
- Die mens is onsterflik. “No (not ‘all’) dogs go to heaven.” As 'n dier dood is kom sy lewe tot 'n einde. Die mens se siel lewe vir ewig voort in die hemel of die hel.
- Anders as diere, kan mense logies dink en redeneer.
- Diere kan kommunikeer, maar hulle het nie 'n ingewikkelde grammatika soos ons nie.
- Diere kan sekere emosies hê, maar kan nie soos mense baie emosies op een slag voel nie. Probeer dink aan hoe jy soms vyf of ses emosies op een slag kan voel.
- Die mens het 'n bewustheid van die ewigheid. Al ontken party mense dit, weet elke mens dat daar iets na die dood is. Diere het nie so 'n bewustheid nie.
- Vinke en miere is baie kreatief. Maar 'n miernes in 2013 lyk net soos wat dit in 3900 v.C. gelyk het. Mense se kreatiwiteit en tegnologie ontwikkel.
- Sommige diere woon in kolonies. Maar geen dier kan die intieme gemeenskap en vriendskap van 'n gesin, vriendekring, of kerk ervaar nie.
- Mense geniet die voorregte en vreugdes van die huwelik. Diere verstaan niks hiervan nie.
- Die mens voer heerskappy oor die skepping. Geen boom of hond het ooit 'n mens beveel nie. Ons beskerm diere in nasionale parke. Chimpanzees het nog nooit 'n park gestig om mense te beskerm nie.
Jy weet uit ondervinding dat jy uniek is: “...my siel weet dit alte goed.” Loof die Here daarvoor (v.14).
Hierdie verse leer vir ons dat God soewerein is oor die moederskoot. Hý het vir ou of onvrugbare vroue soos Sara, Rebekka, Ragel, Simson se ma, Hanna, en Elisabet kinders gegee. Hy het in die maagd Maria se moederskoot gewerk, sodat sy sonder 'n man swanger geword het. Omdat dít so is, kan onvrugbare vroue bid en vra dat God vir hulle kinders sal gee (Genesis 25:21, 1 Samuel 1:10). Indien God ‘nee’ sê moet jy rus in sy wil – Hy het beter planne vir jou.
God het jou gemaak en jou liggaam ontwerp. Wanneer jou liggaam siek is of pyn voel, moet jy eerste na jou Maker toe keer vir hulp en dán Sy gawe van mediese hulp opsoek as dit nodig is: “En in die nege en dertigste jaar van sy regering het Asa gely aan sy voete; sy siekte was baie ernstig; maar selfs in sy siekte het hy die HERE nie geraadpleeg nie, maar die geneeshere.” (2 Kronieke 16:12). “En ‘n vrou wat twaalf jaar lank aan bloedvloeiing gely het, en wat haar hele vermoë aan geneeshere uitgegee het en deur niemand gesond gemaak kon word nie, het van agter af gekom en die soom van sy kleed aangeraak, en haar bloedvloeiing het onmiddellik opgehou.” (Lukas 8:43-44). “Is daar iemand siek onder julle? Laat hom die ouderlinge van die gemeente inroep, en laat hulle oor hom bid nadat hulle hom in die Naam van die Here met olie gesalf het. En die gebed van die geloof sal die kranke red, en die Here sal hom oprig. Selfs as hy sonde gedoen het, sal dit hom vergewe word.” (Jakobus 5:14-15).
Party van my lesers en luisteraars is nog ongered. God het jou gemaak. Jy is syne. In jou huidige toestand is jy 'n dief wat die asem en lewe steel wat God vir jou gegee het. Jy gebruik die liggaam wat Hý gemaak het om teen Hom te rebelleer. God beveel jou vandag om jou te bekeer. As jy van jou sonde af wegdraai en glo dat Jesus volmaak gelewe het namens ons, gesterf het in die plek van 'n helverdiende sondaar soos jy, en opgestaan het op die derde dag; as jy nie op jou eie goeie werke staatmaak nie, maar volkome op Jesus vertrou, dan sal jy gered word. Eers dán kan jy lewe in lof en dankbaarheid tot die God wat jou in die moederskoot gemaak het.
Jou lewe (vers 16b)
Party mense hou aan die einde van die dag 'n tipe lewensjoernaal van dit wat daardie dag gebeur het. God het 'n boek van jou lewe op rekord nog vóórdat enige van daardie dinge gebeur: “...in u boek is hulle almal opgeskrywe: dae dat alles bepaal was, toe nog geeneen van hulle daar was nie.” (v.16b). God is soewerein oor jou lewe. Dis nie die dood of jou toekoms wat soewerein is nie. Moet daarom nie bang wees vir die dood of jou toekoms nie. Die Skrif sê:
“U het my omswerwinge getel; hou my trane in u kruik; is hulle nie in u boek nie?” (Psalm 56:9). Die Here het geweet daar gaan sekere dinge oor jou lewe kom wat jou hartseer gaan maak. Vir Hom is jou trane belangrik. Hy sal jou vertroos en help.
“Alles het sy bepaalde uur, en vir elke saak onder die hemel is daar ’n tyd: ‘n tyd om gebore te word en ‘n tyd om te sterwe, ‘n tyd om te plant en ‘n tyd om uit te roei wat geplant is, ‘n tyd om dood te maak en ‘n tyd om gesond te maak, ‘n tyd om af te breek en ‘n tyd om op te bou, ‘n tyd om te ween en ‘n tyd om te lag, ‘n tyd om te weeklaag en ‘n tyd om van vreugde rond te spring, ‘n tyd om klippe weg te gooi en ‘n tyd om klippe bymekaar te maak, ‘n tyd om te omhels en ‘n tyd om ver te wees van omhelsing, ‘n tyd om te soek en ‘n tyd om verlore te laat gaan, ‘n tyd om te bewaar en ‘n tyd om weg te gooi, ‘n tyd om te skeur en ‘n tyd om aanmekaar te werk, ‘n tyd om te swyg en ‘n tyd om te spreek, ‘n tyd om lief te hê en ‘n tyd om te haat, ‘n tyd vir oorlog en ‘n tyd vir vrede.” (Prediker 3:1-8). Daar is ’n bepaalde tyd vir alles – selfs vir ’n knoop om van ’n hemp af te breek. God, nie toeval nie, is in beheer van jou lewe en toekoms.
“Wees goedsmoeds op die dag van voorspoed, en op die dag van onheil, bedink dan: Ook hierdie dag het God gemaak net soos daardie, daarom dat die mens ná sy dood niks meer sal ontdek nie.” (Prediker 7:14). God het al jou dae bepaal – ook die slegtes (v.16b van ons Psalm).
“Dink aan die dinge wat tevore was, van ouds af, dat Ek God is, en daar is geen ander nie; Ek is God, en daar is niemand soos Ek nie; wat van die begin af verkondig die einde, en van die voortyd af wat nog nie gebeur het nie; wat sê: My raad sal bestaan, en al wat my behaag, sal Ek doen” (Jesaja 46:9-10). Dis duidelik genoeg.
“Kwel julle dus nie oor môre nie, want môre sal hom oor sy eie dinge kwel. Elke dag het genoeg aan sy eie kwaad.” (Matteus 6:34). In die konteks is die punt dat God in beheer is van jou toekoms. Moenie angstig wees nie.
“As dan sy dae vasgestel is, die getal van sy maande by U is, U vir hom grense gestel het waar hy nie oor kan gaan nie” (Job 14:5). God het die dag van jou dood bepaal. Moenie bang wees vir die dood nie. Vrees God.
Selfs in Jesus se lewe het God die dag van sy geboorte, dood, en wederkoms bepaal (sien Matteus 6:34, Galasiërs 4:4, Romeine 5:6, Matteus 24:36).
Moenie bang wees nie. Moet ook nie dink dat jou of iemand anders se lewe doelloos is nie. Iemand wat dink 'n baba se lewe is doelloos, mag dalk 'n aborsie hê. Iemand wat dink sy eie lewe is doelloos mag dalk depressief word of selfmoord pleeg. Moenie. Ons teks sê duidelik dat God ons dae beplan het en 'n doel daarmee het (v.16b).
Moet ook nie fatalisties wees en sê: “Wel, God het my hele lewe bepaal. Wat God vir my beplan het gaan in elk geval gebeur, en daarom help dit nie ék doen enigiets nie.” Jy is verkeerd. God bepaal nie net die einddoel van dinge nie, maar ook die middele om dit te bereik. God het byvoorbeeld vir Hiskia gesê dat hy nie sou doodgaan van sy siekte nie, maar 15 jaar langer sou lewe. Direk nadat die Here dit gesê het, moes hy medisyne neem om gesond te word. Hy kon seker soos jy geredeneer het: “God het bepaal dat ek 15 jaar langer gaan lewe, en daarom hoef ek nie medisyne te gebruik, te eet, te drink, of asem te haal nie.” Dit is idioties. Daar is nie 'n ander manier om dit te beskryf nie. Psalm 139:16b is nie geskryf sodat jy passief sou wees nie, maar om jou te troos dat die Here in beheer is. Moet ook nie dink jy kan roekeloos of selfstandig wees, omdat God jou lewe bepaal en beplan het nie. Moenie arrogant wees en dink jy is in beheer van jou lewe nie (Jakobus 4:13-17). Gód is in beheer en heers oor jou lewe (v.16b). Lewe in die lig van hierdie realiteit.