1Korintiërs 7:10-16
Na my vorige preek oor egskeiding het ’n vrou my gekontak en gevra: ‘Wat van die volgende senario?’ As dit by egskeiding, is die gevalle legio. ’n Mens kan nooit in ’n paar preke elke moontlike senario aanspreek nie. Tog kan ons die basiese Bybelse beginsels in verskillende omstandighede toepas.
1. Skei en hertrou tussen gelowiges (v.10-11)
Oor die afgelope paar weke het lidmate in reaksie op my preke gesê: ‘Jy het in die preek gesê... Maar wat hiervan?’ Soos die Jode in Berea is hulle goeie Bybelstudente wat my preke aan die Skrif meet (sien Hand. 17:11). Soos hulle moet jy my lering oor egskeiding aan die Woord meet. Wees gehoorsaam as my lering Bybels is. Ignoreer dit en help my reg as dit onbybels is.
***
Paulus praat met getroude gelowiges en sê hulle moenie skei nie (v.10). Hy baseer sy lering op Jesus se woorde in Matt. 5:31-32, 19:3-9, Mark. 10:2-12 en Luk. 16:18 (v.10). Paulus gebruik twee Griekse woorde vir egskeiding: chōrizō en aphiēmi. Die English Standard Version vertaal die woorde as ‘separate’ en ‘divorce’. Op grond hiervan het een prediker gesê: ‘Soms mag mense wat ’n moeilike huwelik het van bed en tafel geskei wees en selfs in verskillende huise bly. Hulle mag egter nie skei nie.’ Hy is verkeerd, want volgens v.10-11 is die persoon wat ‘separate’ (chōrizō), ongetroud. Jesus gebruik dieselfde woord met verwysing na egskeiding: “wat God saamgevoeg het, moet ’n mens nie skei (chōrizō) nie.” (Matt. 19:6). Om van bed en tafel geskei te wees, is so ontoelaatbaar en onbybels soos egskeiding (v.5, 10). Hoe los ’n mens probleme op oor die foon of oor WhatsApp as jy nie in dieselfde huis bly en gereeld praat nie? God se opdrag is: sorteer jou probleme uit (Kol. 3:5-15) en moenie skei nie (v.10).
Wat as iemand reeds geskei het toe hy Paulus se brief lees? Die teks sê: “As sy tog skei, laat sy ongetroud bly of haar met haar man versoen.” (v.11).1 Net as jou maat seksueel ontrou was, mag jy skei en hertrou (Matt. 19:9). As jou maat ongered is en wil skei, moet jy dit aanvaar (v.15). As jy vir enige ander rede skei en hertrou, pleeg jy egbreuk (Mark. 10:12). Bly daarom ongetroud as jy vir ’n onbybelse rede geskei het. Doen dit met die intensie om versoen te raak (v.11).
Wat as jy reeds op onbybelse gronde hertrou het? Moenie weer keer skei nie, maar bely dat jy egbreuk gepleeg het, word vergewe en maak die beste van jou nuwe huwelik (Ps. 51, 1Joh. 1:7, 9).
2. Skei en hertrou tussen gelowiges en ongelowiges (v.12-16)
’n Sekere gospel groep sing van Jesus se woorde wat met rooi letters in party Engelse Bybels staan: ‘There is life in the red letters.’ Dit is waar, maar partykeer dink mense dat Jesus se woorde swaarder as die res van die Nuwe Testament weeg. Die waarheid is dat die hele Nuwe Testament en res van die Bybel Jesus se woorde is, omdat Hy die Woord is wat mens geword het (Joh. 1:1, 14). Selfs Paulus se woorde is eintlik Jesus s’n wat Hy deur sy Gees gegee het om neer te skryf (Joh. 14:26, 16:13-15, 1Kor. 14:37, 1Tess. 2:13, 4:15). As Paulus dan in v.12 sê: ‘Sê ek, nie die Here nie,’ bedoel hy nie dat v.10-11 deur die Gees geïnspireer is en dat v.12-16 sy persoonlike mening is nie. Hy sê tog in v.40: “En ek glo dat ook ek die Gees van God het.”
Paulus bedoel liewer dat hy nie in v.12 vir Jesus aanhaal soos hy in v.10 gedoen het nie. Jesus het vir Jode gepreek (Matt. 10:5-6, 15:24) en gesê wat gebeur as gelowiges wil skei (Matt. 19:3-9). Deur Paulus, die apostel na die heidene (Rom. 11:13), het God vir die eerste keer gesê wat gebeur as ’n gelowige en ongelowige wil skei (v.12). Die gelowige moenie sê nie: ‘Om met ’n ongelowige getroud te wees, maak my geestelik onrein. Daarom wil ek skei.’ Die Bybel sê: “As ’n broer ’n ongelowige vrou het wat instem om by hom te bly, moet hy nie van haar skei nie, en ’n vrou met ’n ongelowige man wat instem om by haar te bly, moet nie van hom skei nie.” (v.12-13).
Paulus probeer nie sê jy moet opsetlik met ’n ongelowige trou nie (v.39, 2Kor. 6:14-15). Maar as jy na jou troue tot bekering kom, moet jy nie skei nie (v.12-13). As jou ongeredde maat instem om getroud te bly, moet jy dit aanvaar (v.12-13). Die Grieks (suneudokeō) beteken dat die ongelowige die huwelik met entoesiasme goedkeur. Hy of sy is gewillig om vredevol onder een dak met ’n Christen saam te woon (Gk. oikeō). Jou ongelowige maat is tevrede dat jy kerk toe gaan en die kinders saamvat. Partykeer gaan hy of sy saam kerk toe.
Hoekom moet jy nie van so ’n ongelowige skei nie (v.12-13)? Want jou geloof heilig hom (v.14). Dit beteken nie hy is gered nie. Hy bly ’n ongelowige wat gered moet word (v.14, 16). Om te heilig beteken om af te sonder (Gk. hagiazō). Deur die ongelowige se huwelik met ’n Christen sonder die Here hom af om die evangelie te hoor. Om dieselfde rede is die kinders wat uit so huwelik gebore word rein en heilig (v.14). Dit beteken nie hulle is gered of jy moet hulle doop nie. As jy so sê, moet jou ongeredde lewensmaat op dieselfde gronde gedoop word (v.14).
Paulus bedoel eerder dat jou ongeredde lewensmaat en kinders die voorreg het om in ’n evangelie-omgewing te lewe, sodat hulle gered kan word (v.14, Hand. 16:15, 31-34, 18:8). Dit het in ons gesin gebeur. My ma was gered en my pa nie. ’n Paar jaar later het my pa en al vier kinders tot bekering gekom. ’n Gelowige wat in so opset skei, verbeur die kans om sy of haar gesin vir die Here te beïnvloed.
Maar wat as my ongeredde lewensmaat nie met ’n Christen getroud wil wees nie? Dan geld v.15: “As die ongelowige egter wil skei, laat hy skei; in sulke gevalle is die broer of suster nie gebonde nie. God het julle egter geroep om in vrede te leef.” Die Griekse imperatief wys dat dit ’n opdrag is: jy móét dit toelaat. Jy mag nie teen die egskeiding stry en weier om die skeipapiere te teken nie. Ek weet van ’n situasie waar dit gebeur het. Die ongelowige man wou skei. Sy vrou het geweier om die skeipapiere te teken. Hy was herhaaldelik seksueel ontrou, maar nog steeds wou sy vrou nie die papiere teken nie. Dit het vir meer as twintig jaar aangehou. Ek weet nie of sy intussen die papiere geteken het nie.
Die persoon wat weier om die papiere te teken, plaas almal in ’n moeilike posisie. Daar is nooit vrede nie. Die ongelowige maat kan die voorregte van die huwelik sonder die verantwoordelikhede soek (v.5). Die kinders kry vals hoop en word ontwrig as die ongelowige terugkeer en weer loop. Dit mors ook baie geld en tyd in die hof as jy die egskeiding teenstaan. Jy oortree v.15 waar die Here sê dat Hy jou geroep het om in vrede te lewe. Aanvaar asseblief as die ongelowige wil skei (v.15).
Wat as die ongelowige nie getroud wil wees nie en uittrek, maar nie amptelik skei nie? Omdat die ongelowige die egskeiding inisieer, is dit nie sonde as jy die papierwerk afhandel nie.
Wat as die ongelowige nie wil skei nie (v.15), maar ook nie in vrede wil saam lewe nie (v.12-13)? As die bakleiery verbaal is, moet jy nie skei nie. Los die saak in die Here se hande, kry ’n Christelike ondersteuningsbasis, verduur lyding en probeer deur jou sagmoedige optrede om jou maat vir die Here te wen (1Pet. 2:21, 23, 3:1-6).
Wat as jou maat jou aanrand en met die dood dreig? Gaan sê die polisie. Al wil jou maat nie amptelik skei nie, het hy vir alle praktiese doeleindes die huwelik versaak (v.12-13, 15). Jy mag skei. Dit geld ook as jou lewensmaat iemand vermoor. Hy verdien die doodstraf (Gen. 9:6, Rom. 13:4) en sal in die tronk beland. Hy het die huwelik versaak. Jy mag skei (v.15).
Wat as jou maat baie drink? As daar kos in die huis is en jou maat jou nie aanrand nie, mag jy nie skei nie. As daar nooit kos in die huis is nie, het jou maat die huwelik versaak en is dit gronde vir egskeiding (v.15, 1Tim. 5:8).
Wat as jou maat seksueel ontrou is? Dan geld Matt. 19:9: “Ek sê vir julle dat wie van sy vrou skei, behalwe weens owerspel, en met ’n ander trou, egbreuk pleeg.”
Wat as jou maat vir baie maande en jare seks van jou weerhou? Die kanse is goed dat hy of sy dit elders kry (v.5). Waar dit gebeur, geld Matt. 19:9. Maak egter seker van jou feite en kry hulp.
Hoe geld v.15 as die party wat op onbybelse gronde wil skei ’n gelowige is? Volg die tugstappe van Matt. 18:15-17: “As jou broer teen jou sondig, moet jy hom teregwys waar julle twee alleen is. As hy na jou luister, het jy jou broer teruggewen. As hy nie luister nie, neem nog een of twee met jou saam, sodat in die mond van twee of drie getuies elke saak bevestig mag word. As hy weier om na hulle te luister, sê dit vir die gemeente. En as hy ook weier om na die gemeente te luister, laat hy vir jou wees soos die heiden en die tollenaar.” As jou maat hom bekeer, moet daar versoening plaasvind. As hy weier om hom te bekeer en uit die kerk verwyder word, moet jy hom as ’n ongelowige beskou en tree v.15 in werking.
Wat as jy op onbybelse gronde geskei is en jou eks-maat intussen sterf? Jy is vry en kan met ’n Christen trou (v.39, Rom. 7:1-3).
Wat as die ongelowige party skei en later tot bekering kom? Dit sal die Here eer as julle versoen raak (v.11). Moenie saambly nie, maar hertrou amptelik—hierdie keer in die Here.
Dalk dink jy dat my voorbeelde ongeldig is en dat v.15 net toepaslik is as die ongelowige pertinent sê hy wil skei. Paulus praat egter van gevalle in die meervoud (v.15). Dus gee hy ’n basiese beginsel wat ons na baie gebed en bespreking met ander gelowiges met diskresie moet toepas (Spr. 11:14, Jak. 1:5).
Waar ’n ongelowige die huwelik versaak, is die gelowige party nie gebonde of ’n slaaf van die verhouding nie (v.15, Gk. douloō). Jy behoort nie meer aan die persoon nie. Jou huwelik is afgehandel en verbreek (Gk. perfektum). In so ’n geval is dit nie sonde as jy weer trou nie (v.15, 27-28). Onthou egter die volgende beginsels voor jy weer trou:
[a] Vergewe jou vorige maat en deel met enige bitterheid, sodat dit nie die vreugde van jou nuwe huwelik steel nie.
[b] Moenie net trou om iemand te hê nie. Haastige besluite is dikwels verkeerde besluite (Spr. 19:2). Bid ernstig oor die saak en vra wyse Christene vir raad.
[c] Jy moenie wonder of die persoon ’n Christen is nie. Op grond van sy getuienis, ’n Bybelse verstaan van die evangelie en die vrug van sy lewe moet dit duidelik wees hy is ’n Christen. As die persoon ongered is, mag julle nie trou nie (v.39).
[d] Moenie met iemand wat op onbybelse gronde geskei is, trou nie, anders pleeg jy egbreuk (Luk. 16:18).
[e] Werk saam met ’n toegewyde Christen deur die probleme in jou vorige huwelik. Waar was jy verkeerd in jou eerste huwelik? Waar kan jy groei en verbeter? Jy wil nie die probleme van jou eerste huwelik in jou tweede huwelik oordra nie.
[f] Werk deur ’n goeie boek oor die huwelik. What did You Expect? van Paul Tripp is ’n goeie keuse.
[g] Hou jou rein (1Tess. 4:3, Heb. 13:4). Seks voor die huwelik is nie toelaatbaar net omdat jy ’n volwassene is en voorheen getroud was nie. Ek ken ’n vrou wat so gedink het. Toe ’n predikant haar by ’n gemeentekamp sê dat sy nie met haar kêrel ’n chalet kan deel nie, toe sê sy: ‘Ons is nie meer kinders nie.’ Sy reaksie was: ‘Die Bybel is ook nie vir kinders geskryf nie.’
[h] Praat met jou kinders en jou nuwe lewensmaat oor die detail van ’n gemengde gesin. Gaan jou kinders jou nuwe man ‘pa’ of ‘oom’ noem? Gaan jou nuwe vrou jou kinders dissiplineer?
[i] Praat oor finansies. Het die persoon in wie jy belangstel skuld wat stres op julle verhouding sal laai? Is jy bereid om hierdie las te dra? Ek wil voorstel dat jy my preek oor finansies lees.2
Die Here wil hê jy moet in vrede lewe eerder as wat daar gedurig spanning en bakleiery is (v.15). Is jy miskien die molesmaker wat gedurig met jou Christen lewensmaat baklei: ‘Hy wil nie meer saam dronk word, vir vuil grappe lag of Sondae vir sy eie plesier gebruik nie. Hy lees die Bybel en gaan kerk toe.’ Ek ken twee mense wie se maats so gereageer het toe hulle tot bekering kom.
Die rede hoekom jy nie in vrede met jou Christen-maat lewe nie, is omdat jy nie vrede met God het nie (Hand. 9:4-5). God is kwaad vir jou, omdat jy die lewe wat Hy jou gee teen Hom gebruik (Dan. 5:23). Hy sal die lewe vir jou nag maak soos jy dit vir lewensmaat maak. Dit hoef nie so te wees nie. As jy jou tot die Here bekeer en in Jesus glo wat vir ons sonde gesterf het, sal Hy jou vergewe, sodat jy vrede met God het (Rom. 5:1). Jy en jou lewensmaat kan saam die Here dien en ’n vredevolle huwelik hê (v.15, 12-13, Ef. 2:14-17). Net as die ongelowige party wil skei, moet jy dit aanvaar (v.15).
Maar wat as ek dit nie wil aanvaar nie, omdat ek my maat vir die Here wil wen? Paulus sê: “Want hoe weet jy, vrou, of jy nie jou man sal red nie? Of hoe weet jy, man, of jy nie jou vrou sal red nie?” (v.16). Sal jy vir altyd in die bokskryt van ’n spanningvolle huwelik bly, omdat jy miskien jou maat vir die Here kan wen? Nee. Die Here wil hê jy moet die egskeiding aanvaar en in vrede lewe (v.15). Jy moet soos iemand wees wat ek ken. Toe hy eendag by die huis aankom, het sy vrou hom gelos. Baie van die meubels was weg. Sy vrou het die huwelik versaak (v.15). Dit was pynlik, maar hy het dit aanvaar en ’n paar jaar later met ’n lieflike Christen getrou. Vandag is dit 16 jaar later en hulle is dol gelukkig getroud.
1 Aanhalings uit die 2020 Vertaling.
2 https://baptistekerkkemptonpark.com/sermon/familie-huisgesin-en-huwelik-finansies/