1Petrus 3:1-7
In die 1800’s het ’n prominente Joodse gesin—die Saphir gesin—in Hongarye tot bekering gekom. Die pa se naam was Israel (’n gepaste naam vir ’n Jood!). Hy en sy seun Adolph het ’n Skotse sendeling gehoor preek. Die sendeling se naam was John Duncan. Hy kon die Jode se taal praat en was hooggeleerd in Bybelse Hebreeus. Kort nadat hy in Hongarye begin preek het, het Israel en Adolph op dieselfde tyd tot bekering gekom. Israel se vrou Henrietta het kort na haar man tot bekering gekom en daarna het die res van die gesin gevolg.1
Die punt wat ek probeer oordra word deur ’n ánder storie geïllustreer. D.A. Carson is ’n Kanadese teoloog en prediker. Hy vertel in ’n preek dat hulle in Franssprekende Quebec evangelisasie gedoen het. Waar die vroue tot bekering gekom het, het dit dikwels net daar gebly. Maar as die mans tot bekering gekom het, het hulle vroue en kinders in die meeste gevalle in hulle voetstappe gevolg en die Here begin dien. Ons sien hierdie model in Handelinge, naamlik dat ’n man en sy hele huisgesin tot bekering kom (Hand. 11:14, 16:31-34, 18:8). Waar ’n vrou egter tot bekering kom, volg haar man nie altyd in haar voetspore nie (Hand. 16:1, 2Tim. 1:5). Vandag werk dit nog dieselfde. Hoeveel Christen vroue ken jy wie se mans ongered is? Waarskynlik ’n paar. Hoeveel mans ken jy wie se vroue ongered is? Seker nie so baie nie. Dit is juis om hierdie rede wat Petrus meer sê vir vroue wie se mans ongered is as andersom.
Hoe moet sulke vroue teenoor hulle mans optree?
En hoe moet sulke mans teenoor hulle vroue optree?
Voordat ons hierdie vrae antwoord, moet jy verstaan dat Petrus nie hier sê dat jy maar met ’n ongelowige kan trou nie. Die feit dat hy dit nodig ag om mense met ongeredde lewensmaats te help, wys dat hy niemand aanmoedig om in so ’n huwelik in te stap nie. Eintlik verbied die Bybel dit (Deut. 7:3, 1Kor. 7:39, 2Kor. 6:14-15). Dit beteken dat Petrus hier skryf vir mense wat ongehoorsaam was en nou met die gebakte pere sit. Of dit gaan oor twee ongelowiges wat getrou het, waarna een van hulle tot bekering gekom het. Die vraag is dan wat die gelowige party in so ’n huwelik moet doen.
Volgens Paulus in 1Kor. 7:12-13 moet die gelowige nie skei nie, behalwe as die ongelowige wíl skei. In so ’n geval is die gelowige vry om met ’n Christen te trou (1Kor. 7:15). Maar as die ongelowige nie wil skei nie, moet die gelowige getroud bly en die geleentheid gebruik om sy, of haar lewensmaat vir die Here te probeer wen (1Kor. 7:14). Dit is ook waarvan Petrus in hierdie gedeelte praat. Hoe doen ’n mens dit?
1. Vroue met ongeredde mans (v.1-6)
[a] Wees onderdanig (v.1)
My berading dosent het ons geleer dat konflik in die huwelik soos tafeltennis werk. As die man byvoorbeeld sy stem verhef, sal sy vrou terug skreeu. Dan sal die man nog harder skreeu en so gaan dit aan. Dit is asof hulle die tafeltennis bal al hoe harder slaan. So dryf hulle mekaar weg. As jy jou maat wil nader bring, moet jy die bal saggies oor die net slaan. So werk dit ook met woorde: “’n Sagte antwoord keer woede weg...” (Spr. 15:1).2 Jay Adams vertel van ’n man wat vir berading gekom het en besluit het om aan sy huwelik te werk, omdat sy vrou gesê het: ‘Ek wil my beste doen om onderdanig aan jou te wees.’3
Dit is presies wat Petrus in gedagte het, sodat hy vir die vroue sê: ‘Onderwerp jou aan jou ongeredde man’ (v.1). Die Griekse teks dui aan dat sy dit aanhoudend moet doen [hupotassomenai].
Maar hoe doen ’n mens dit aan ’n man wat nie in die Woord belangstel nie? Hy lees dit nie op sy eie, saam met jou, of vir sy gesin nie. Hy het ook nie ’n begeerte om dit in die kerk te hoor nie. En selfs ás hy kerk toe kom, of die Bybel lees, pas hy dit nie toe nie (v.1). Hy lewe eerder ongehoorsaam deurdat hy ’n passiewe leier is wat alewig voor die TV sit, op die gholfbaan is, of by sy vriende uithang. Dalk vloek hy jou selfs, sê hy jou sleg, of drink hy te veel.
Petrus sê nie jy moet sy sonde aanvaar, of dit goedkeur nie. Maar wat hy wél sê, is dit: ‘As jy jou man ten spyte van sy sonde nog met respek behandel, mag jy hom dalk net vir die Here wen’ (v.1). Wees daarom respekvol, selfs al is jou man ’n onbeskofte buffel en verdien hy nie jou respek nie. Toon respek, omdat die Here dit van jou verwag en omdat jy Hóm wil eer. Onthou dat dit nie jou woorde is wat hom vir die Here gaan wen nie, maar jou dade (v.1). Dit beteken nie dat jy nooit die evangelie met hom deel nie (Rom. 10:17), maar dat jou lewe die lig moet wees wat hom na die Here toe trek (2Kor. 3:3).
Moet hom dus nie met ’n evangelie-strik probeer vang deurdat jy gedurig preke en Christelike musiek in die agtergrond speel nie,4 of deurdat jy hom elke week neul om saam kerk toe te kom, of saam vir berading te gaan nie. Moet hom nie met geestelike WhatsApp’s bombardeer, of aspris voor hom Bybel lees en bid sodat hy jou kan hoor nie. Vroue wat dít doen, sit hulle ongeredde mans af eerder as wat hulle hulle vir die Here wen. Om jou man vir die Here te wen, moet jy nie net goed práát nie, maar ’n goeie vrou wéés. Dit is iets wat hy nie maklik kan ignoreer nie.
Maar wat as jou man by ander vroue rondloop, jou slaan as hy gedrink is, of as hy die geld uitdobbel, sodat jy en die kinders honger ly? In die geval van egbreuk, moet jy jou geestelike leiers oor Matt. 19:9 vra. Hier maak die Here ’n toegewing vir egskeiding as daar seksuele sonde was.
As jou man jou slaan, moet jy vir die polisie sê. As hy al die geld uitdobbel en nie vir sy gesin sorg nie, moet jy mooi met hom praat en jou geestelike leiers oor 1Kor. 7:15 vra. Hoe is dit op jou geval van toepassing, aangesien Paulus hier sê dat ’n gelowige Bybelse gronde het om te skei as die ongelowige die huwelik versaak.
Maar as jou man net ’n ongelowige is wat jou nie verneuk, of slaan nie, moet jy doen wat Petrus hier sê.
[b] Wees getrou (v.2)
’n Christen vrou wat met ’n ongelowige getroud was, het my vertel dat sy versoek was om oor godvresende mans te dagdroom. Sy het gewonder hoe dit sou wees as sy met hulle getroud was. In ’n sekere sin kan mens dit verwag, want as ’n Christen-vrou se man onbeskof is en nie in die Here belangstel nie, kan sy maklik die Christen-mans by haar gemeente se aandag soek, sodat sy by húlle wil wees eerder as by haar eie man. Of sy kan jaloers raak op die Christen-vroue wat nie hulle geredde mans waardeer nie, maar disrespekvol is. Sy kan bitter raak en begin dink dat sy ’n beter vrou vir so iemand sal wees.
En hoe sal dit haar man affekteer? Hy sal begin dink dat Christenskap ’n vrou dislojaal en ongeïnteresseerd in die huwelik maak. Derhalwe sal sy hom nie na Jesus toe trek nie, maar hom afsit. Daarom sê Petrus vir Christen-vroue om rein te wees en hulle mans te respekteer (v.2). Deur dit te doen, kan sy haar man vir die Here wen. As hy sy vrou se rein en lojale optrede sien, sal hy weet: ‘Sy het nie oë vir ’n ander man nie en behoort aan my alleen.’ In baie gevalle sal dit hom ten minste aan die dink sit, sodat hy oor die waarheid van die evangelie begin wonder.
Om te wys dat so ’n vrou dit bedoel, moet sy nie haar liggaam van haar man weerhou nie, maar sy seksuele behoeftes vervul (1Kor. 7:3-4). Dit sal háár ook help om rein te bly en nie iemand anders te begeer nie (1Kor. 7:2, 5).
[c] Wees beskeie (v.3-6a)
Stewart Allen-Clark is ’n Amerikaanse Baptis wat onlangs oproer veroorsaak het. Hy het in ’n preek gesê dat elke man ’n aantreklike vrou soek. Volgens hom gaan alles oor die uiterlike met die gevolg dat vroue hulleself vir hulle mans moet mooi maak en gewig moet verloor.5
Maar volgens Petrus moet Christen-vroue op die innerlike fokus eerder as op die uiterlike (v.3-4). ’n Vrou moenie haar liggaam, hare, of klere vir die wêreld wil afwys nie, maar sy moet beskeie wees en haar bes doen om ’n goeie karakter te hê (v.3-4, 1Tim. 2:9-10). Dit beteken nie dat die Bybel teen uiterlike skoonheid is nie (Gen. 12:11, Spr. 31:22). Dit moet egter nie jou prioriteit wees nie. Wat help dit immers dat jy beeldskoon is as jy ’n vrot karakter het (Spr. 11:22)? Wy daarom meer tyd aan die Woord, gebed, die samekomste van die gelowiges en goeie werke as aan die haarkapper, die gym, die klerewinkel, jou dieet en tyd voor die spieël. Sorg dat jy ’n mooi hart het, omdat uiterlike skoonheid sal vergaan, terwyl innerlike skoonheid vir ewig duur (v.4, Spr. 31:30, 2Kor. 4:16).
Hoe lyk hierdie innerlike skoonheid? By ’n vrou sien mens dit in haar saggeaarde, sagmoedige, rustige, matige, vredevolle, stil en kalm karakter. So ’n vrou is gevul met die Heilige Gees en is soos Jesus (v.4, Matt. 11:29, 21:5, Gal. 5:22-23).
Dit is onvanpas vir ’n vrou om luidrugtig en bombasties te wees; om op haar man te skreeu. ’n Sterk vrou is iemand wat haarself en haar emosies kan beheer. In God se oë het dit meer waarde as ’n vrou met duur klere en juwele (v.4, Gk. polutelēs). Maak dit dan jou mikpunt om mooi te wees vir die Here, selfs al kom jou man nie tot bekering nie. Los jou man se redding in God se hande. Doen jy net wat die Here wil hê.
Dit is wat die heilige vroue wat op God gehoop het deur die geskiedenis gedoen het (v.5). Ons vergeet die vroue wat op uiterlike skoonheid gefokus het. Ons rolmodelle is dié wat ’n goeie karakter gehad het: Rut, Hanna, Abigail, Elisabet, Maria Magdalena, Maria wat by Jesus se voete gesit het, Priscilla, Sarah Edwards, Florence Nightingale, en die godvresende vroue in jou gemeente. Dit maak veral ’n indruk as ’n mens sien hoe sulke vroue aan hulle mans onderdanig is en respek wys (v.5). Dink byvoorbeeld aan Sara wat Abraham as ‘my heer’ aangespreek het en hom gehoorsaam het (v.6a, Gen. 12:5, 18:6, 12, 19). Petrus bedoel nie dat jy jou man ’n titel moet gee nie, maar eerder dat jy jou man moet eerbieding, selfs in die manier waarop jy met hom praat.
Baie vroue doen dit nie, maar hulle gaan hulle mans se leierskap teë. So ’n vrou wil vir haar man voorsê wat hy moet doen en praat met hom asof hy ’n kind is. Maar dit hoort nie so nie. Wees daarom onderdanig aan jou man soos Sara aan Abraham onderdanig was. Dit is wat dit beteken om beskeie te wees; nie net in die manier waarop jy aantrek nie, maar in jou goeie karakter.
[d] Wees godvresend (v.6b)
Een van my vriende het ’n blog met die titel: Son of Carey. William Carey (1761-1834) word beskou as die vader van die moderne sendingbeweging. Omdat my vriend ook ’n sendeling is, beskou hy homself as een van Carey se seuns.
Net so is die vroue wat hulle mans respekteer en ’n goeie karakter het dogters van Sara (v.6b, vgl. Gal. 3:7). Sy laat haar nie deur dreigemente afskrik nie (2020-Vertaling) en vrees ook nie dit wat skrikwekkend is nie (v.6b, Ou Vertaling). Dit beteken dat sy nie die soort vrou is wat sê: ‘As ek hierdie verse moet gehoorsaam en aan my ongelowige man onderdanig is, sal hy die situasie misbruik en my onderdruk’ nie. Omdat sy die Here vrees, doen sy wat Hý wil hê en los sy die gevolge in sy bekwame hande.
Die vers kan ook beteken dat sy nie ander vroue se opinie vrees wanneer hulle sê: ‘Skei hom! Jy kan nie aan so iemand onderdanig wees nie!’ Sy vrees eerder die Here en daarom is sy onderdanig aan haar man. Sy vrees nie eers ’n slegte man nie. Sy vrees eerder vír hom, omdat sy weet dat die Here hom in die hel sal werp! Dus bejammer sy hom eerder as wat sy hom vrees.
2. Mans met ongeredde vroue (v.7)
[a] Wees verstandig
My oupa het dit dikwels gesê toe ek ’n kind was. As ons iets behulpsaam, wys, of reg gedoen het, het hy gesê: ‘Dit is ’n verstándige seun.’ Ek het nie geweet wat dit beteken nie, maar het net geweet dat dit goed is en dat dit hom bly maak.
Soos my oupa, sê Petrus dat die mans verstandig met hulle vroue moet saamleef (v.7). Dit beteken dat jy jou vrou in ag moet neem en haar nie moet stoomroller nie. In die konteks praat Petrus met mans wie se vroue ongered is. Ons weet dit, omdat hy v.7 met die woorde ‘net so’ begin. Met ander woorde: ‘Net soos wat die vroue met ongeredde mans hulle mans moet respekteer, moet die mans met ongeredde vroue verstandig met hulle saamlewe.’ ’n Christen-man moenie soos die ongeredde mans van v.1 wees nie.
Om verstandig met jou vrou saam te leef, impliseer dat jy haar verstaan. En om haar te verstaan, moet jy haar ken. En om haar te ken, moet jy met haar gesels en nie gedurig voor die TV, by die kantoor, of by jou vriende sit nie. Weet waarvan jou vrou hou en waarvan sy nie hou nie; wat haar sterk- en swakpunte is; wat haar frustreer; waarmee sy sukkel; waar sy jou hulp benodig; wat haar bekommer; ensovoorts.
[b] Wees eerbiedig
Hoe werk mens met ’n rugbybal?
Rof.
Jy skop dit, gryp dit, hop dit en gooi dit.
Hoe werk jy met jou ma se ’n kristalbak?
Versigtig.
’n Man moet saggies met sy vrou werk en nie rof nie. Dit beteken nie sy is swak nie, maar wys dat sy waardevol is. Dit is wat die Griekse woord vir ‘eer bewys’ [timē] beteken: om waarde te heg, of iets op prys te stel. Behandel jou vrou as ’n waardevolle item, veral omdat sy in die meeste gevalle fisies en emosioneel swakker is as jy (v.7). Moenie jou krag gebruik om haar seer te maak nie, maar om haar te beskerm. Toon respek deur op te staan en haar te help as sy met ’n skinkbord by die vertrek inkom. Help haar onmiddellik as sy iets swaar probeer optel. Praat mooi met haar. Hou haar vas—nie net as die ligte af is nie! Sê vir haar dat sy mooi is. Wys vir haar dat sy is nommer 1 in die manier waarop jy jou tyd spandeer.
Behandel haar as jou gelyke, omdat sy ’n mede-erfgenaam van die genade van die lewe is (v.7). As sy gered is, beteken hierdie frase dat sy, net soos jy, die ewige lewe het: “...daar is nie meer man en vrou nie; want julle is almal een in Christus Jesus.” (Gal. 3:28, Ou Vertaling). Maar omdat die konteks oor ongeredde lewensmaats gaan, verwys die genade (of gawe) van die lewe eerder na God se geskenk van die huwelik. In daardie geval bedoel Petrus dat jy jou vrou nie as ’n slaaf moet hanteer nie, maar dat jy haar as jou spanmaat moet beskou (v.7). Doen daarom dinge saam met haar en wy jou tyd aan haar. As jy dít doen, mag jy haar dalk net vir die Here wen. As jy egter hard op haar neerkom, maak dit nie saak hoe dikwels jy vir haar redding bid nie—jy sal haar van die evangelie afsit. Die Heilige Gees trek nie ongelowiges na die lig toe deur ons verkeerde optrede en sonde nie. Daarom werk ’n man se verkeerde optrede in effek teen sy gebede (v.7). Die Here sal nie sy gebede verhoor nie, omdat hy skynheilig is. Hy sê dat hy ’n verhouding met die Here het, maar hy neem nie eers sy vrou in ag nie. En hoe moet sy glo dat hy die Here liefhet wat hy nié kan sien nie, as hy nie sy vrou wat hy kán sien nie.
***
Kan jy sien hoe belangrik dit is om reg te lewe as jy ’n ongeredde lewensmaat het? Dit is nie net belangrik omdat jy jou maat vir die Here wil wen nie, maar omdat jy sy Naam wil grootmaak. Maar dan gebeur dit ook dikwels dat jy op die ou ent jou maat vir die Here wen.
Dit is wat met Lee Strobel gebeur het toe sy vrou Leslie 1Pet. 3 probeer toepas het. Beide van hulle was ateïste en hulle het ook hulle kind so grootgemaak. Toe Leslie dus tot bekering kom, was Lee kwaad en het hy haar gespot. Hy het grappies oor Jesus gemaak. Sy het egter gedoen wat die Here sê. Sy het hierdie verse perfek toegepas nie, maar sy het haar beste probeer. Op die einde het haar optrede haar man beïnvloed en hom vir die Here gewen.6
My opregte gebed is dat die Here dieselfde vir jou sal doen.
1 Faith Cook, Singing in the Fire (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 1995), 163-78
2 Aanhalings uit die 2020-Vertaling.
3 Jay E. Adams, Christian Living in the Home (Nutley, New Jersey: Presbyterian and Reformed Publishing Company, 1972), 135
4 Ibid., 133
5 https://www.nbcnews.com/news/us-news/missouri-pastor-leave-after-sexist-sermon-preaching-wives-need-look-n1259998
6 https://www.focusonthefamily.com/marriage/mismatched-marriage-when-one-spouse-is-an-unbeliever/