[youtube=http://youtu.be/GDDNf7_uFkU]
Het jy al talent kompetisies gesien waar die deelnemer oortuig is hy kan sing, en dan uitmekaar geskeur word deur die beoordeelaars? Net so is baie mense oortuig hulle gaan hemel toe, maar op die oordeelsdag sal hulle ‘n vreeslike verrassing kry. “Nie elkeen wat vir My sê: Here, Here! sal ingaan in die koninkryk van die hemele nie, maar hy wat die wil doen van my Vader wat in die hemele is. Baie sal in daardie dag vir My sê: Here, Here, het ons nie in u Naam geprofeteer en in u Naam duiwels uitgedrywe en in u Naam baie kragte gedoen nie? En dan sal Ek aan hulle sê: Ek het julle nooit geken nie. Gaan weg van My, julle wat die ongeregtigheid werk!” (Matteus 7:21-23). Hoe sal jy weet of jy die soort gelowige is wat deur God verwerp sal word? Die lesse in 1 Samuel 15 sal vir jou sê.
Sy gehoorsaamheid (v.1-9)
Tiaan se kamer is ‘n gemors. Sy ma sê vir hom om dit op te ruim. Hy wil so gou as moontlik weer fietsry. Hy gooi sy speelgoed onder die bed in en sit die vuil wasgoed agter die gordyn. Sal sy ma tevrede wees? Is God tevrede met half-hartige, self-gesentreerde gehoorsaamheid?
In hfst.13 was Saul ongehoorsaam. Nou het die Here vir hom ‘n kans gegee om gehoorsaam te wees. Hy moes God se wraak op die Amalekiete uitoefen en hulle uitwis: “Gaan nou en verslaan Amalek, en julle moet met die banvloek tref alles wat hy het; en jy mag hom nie verskoon nie, maar jy moet om die lewe bring man sowel as vrou, kind en suigling, bees en kleinvee, kameel en esel.” (v.3). In Eksodus 17:8-16 het hulle Israel sonder rede aangeval. In Deuteronomium 25:17-19 sê die Here: “Dink aan wat Amalek op die pad by julle uittog uit Egipte aan jou gedoen het, hoe hy jou op die pad teëgekom het en by jou die agterhoede, al die swakkes agter jou, verslaan het terwyl jy moeg en mat was, en hy God nie gevrees het nie. As dan die HERE jou God vir jou rus gee van al jou vyande rondom, in die land wat die HERE jou God jou as erfenis sal gee om dit in besit te neem, dan moet jy die gedagtenis van Amalek onder die hemel uitdelg; vergeet dit nie.”
Is die Here onnodiglik wreed? Hoekom onskuldige mense uitroei oor hulle voorvaders se sondes? Die waarheid is dat Amalek in Saul se tyd nogsteeds bose sondaars was (v.18). Dale Ralph Davis sê: ‘Is Yahweh [the Lord] not slow to anger when he gives them three hundred years to repent?’[1] Hoekom moes Saul onskuldige babas en kinders doodmaak? Kinders is nie onskuldig nie, maar is in sonde gebore (Psalm 51:7). Ook God het vir Moses gesê: “Maar van die stede van hierdie volke wat die HERE jou God jou as erfenis sal gee, moet jy niks wat asem het, laat lewe nie. Maar jy moet hulle heeltemal met die banvloek tref: die Hetiete en Amoriete, die Kanaäniete en Feresiete, die Hewiete en Jebusiete, soos die HERE jou God jou beveel het; sodat hulle julle nie leer om te handel volgens al hulle gruwels wat hulle vir hul gode gedoen het, en julle teen die HERE julle God sondig nie.” (Deuteronomium 20:16-18).
Wat dink jy van ‘n God wat sy kinders beskerm en beveel dat hulle wrede en bose onderdrukkers doodgemaak moet word? Moet ons sê dis onmenslik of sal ons dit geregtigheid noem? ‘Rulers and nations who read it should shudder – especially if they have touched and butchered the sheep of [God’s] hand.’[2] God het die reg om lewe te gee en dit weer weg te vat. As Hy iemand beveel om sy vyande dood te maak is Hy nie onregverdig nie. Mense wat dan sê radikale Moslems doen niks meer as wat God in die Ou Testament gedoen het nie, praat onsin. God het die oorlog in 1 Samuel 15 beveel. Die Moslems se oorloë dra nie sy goedkeuring weg nie.
Saul het sy weermag bymekaar geroep: 210 000 soldate. Toe hulle by Amalek se hoofstad aankom, het hy vir die Keniete gesê om weg te kom, sodat hulle nie saam met die Amalekiete sou sterf nie. Moses se skoonpa was ‘n Keniet (Rigters 1:16). Hy en sy seun was goed vir Israel (Eksodus 18:9-10, Numeri 10:29-32). Daarom het Saul die Keniete ‘n guns bewys. Toe hulle weg is het Saul die Amalekiete verslaan. Hy het hulle gejaag van Sur, wat oos van Egipte lê, tot by Hawila in noord-Etiopië. Hy het die meeste van hulle en die swakste diere doodgemaak. Hy het die koning (Agag), ‘n klomp mense, en die beste diere gespaar. Hy het nie gedoen wat die Here gesê het nie en gesorg dat daar later groot probleme was. In hfst.30 het die Amalekiete moles veroorsaak. In die boek Ester het een uit Agag se nageslag – Haman, die Agagiet[3] – byna die Joodse volk uitgewis.
Wees gehoorsaam soos God wil hê. Hoe is dit?
[1] Vertrou op Jesus om jou die krag te gee om gehoorsaam te wees. Paulus praat in Romeine 16:26 van ‘gehoorsaamheid van die geloof’.
[2] Moenie net uiterlik gehoorsaam wees nie, maar laat dit uit jou hart kom. Wees gehoorsaam met die regte motiewe. ‘Obedient from the heart’ noem Romeine 6:17 dit (ESV).
[3] Vertrou op Jesus se gehoorsame lewe en kruisdood. Onthou: God aanvaar jou op grond van sý gehoorsaamheid, nie jou eie nie. “...deur die gehoorsaamheid van die Één [sal] baie tot regverdiges gestel word.” (Romeine 5:19).
[4] Wees gehoorsaam aan die evangelie (Romeine 10:16). Wat beteken dit? Dit beteken jy doen wat God in die evangelie vereis: bekeer jou en vertrou op sy gekruisigde en opgestane Seun. As jy dít nie doen nie, maak geen ander gehoorsaamheid saak nie. Dan is selfs jou goeie dade rebelsheid teen God.
[5] Laat liefde jou gehoorsaamheid dryf. “As julle My liefhet, bewaar my gebooie.” (Johannes 14:15).
[6] Wees, soos Jesus, gehoorsaam tot die einde toe. “[Hy was] gehoorsaam... tot die dood toe, ja, die dood van die kruis.” (Filippense 2:8).
[7] Doen alles wat God sê en moet niks uitlos nie (v.3, 9). Josua en Kaleb was nie volmaak nie, maar het God volkome gehoorsaam (Numeri 14:24, Josua 1:7, 11:15).
Is jy gehoorsaam soos God wil hê? Indien nie, bekeer jou. Ek sal later vir jou wys hoe om dit te doen.
Hoekom moet jy God só gehoorsaam? Want net dié soort gehoorsaamheid sal God tevrede stel. God het jou immers gemaak en gered om Hóm te behaag.
Sy belydenis (v.10-23)
Karla leen R1000 by FNB. Sy kon nie die skuld betaal nie en het ‘n oproep van die Bank gekry. Om die skuld te begin delg het sy R500 by ‘n loan shark gaan leen. Nou was sy dieper in die moeilikheid. Sy het geld by haar baas geleen om die loan shark en die bank terug te betaal. Om haar baas terug te betaal het sy ‘n paar rand by die buurvrou geleen. So het sy dieper en dieper in die skuld beland. Iemand wat nie sy sonde wil erken nie, verskonings maak, en ander blammeer is so: hy beland al hoe dieper in die moeilikheid. Ons sien ‘n goeie voorbeeld hiervan in Saul.
God is ‘n Persoon; Hy het emosies. Hy was bedroef dat Hy vir Saul koning gemaak het (vgl. Genesis 6:6-7). Samuel se droefheid weerspieël God s’n. Die teks sê: “Ek het berou gekry dat Ek Saul koning gemaak het, want hy het van My afvallig geword en my woorde nie uitgevoer nie. Toe het Samuel kwaad geword en die hele nag deur die HERE aangeroep.” (v.11). Na sy oorwinning het Saul ‘n monument in Karmel[4] opgerig om homself te eer. Toe Samuel na hom toe kom het hy geroem oor sy gehoorsaamheid: “Mag u geseënd wees deur die HERE: ek het die woord van die HERE uitgevoer.” (v.13). “Daarop vra Samuel: Maar wat vir ‘n geblêr van kleinvee is dit in my ore en ‘n gebulk van beeste wat ek hoor?” (v.14). Saul het die manskappe beskuldig, maar gesê dat hulle die regte motiewe gehad het: “die manskappe het die beste kleinvee en beeste gespaar om aan die HERE u God te offer; maar die ander het ons met die banvloek getref.” (v.15). Die doel heilig immers die middele, nie waar nie? Soos Adam en Eva en Aäron het Saul die skuld van homself afgeskuif (Genesis 3:12-13, Eksodus 32:24).
Samuel het gesê: ‘Ek onthou hoe jy voorheen gedink het jy’s nie belangrik nie (9:21, 10:22). Maar jy is nogsteeds die koning van Israel. Hoekom het jy nie gedoen wat die Here sê nie? Hoekom het jy toegelaat dat jou manskappe soos roofvoëls op die buit neersak en bloed eet (v.17-19, vgl. 14:32)?’ Saul het nogsteeds nie sy sonde erken nie, maar met Samuel gestry en flou verskonings gehad. ‘Ek hét gedoen wat God gesê het. My soldate het die beste vee gehou om vir die Here te offer,’ het hy gesê (v.20-21). Samuel het genoeg gehad en in v.22-23 vir hom gesê:
“Het die HERE behae in brandoffers en slagoffers
soos in gehoorsaamheid aan die stem van die HERE?
Kyk, om gehoorsaam te wees is beter as slagoffer,
om te luister beter as die vet van ramme.
Want wederstrewigheid is ‘n sonde van waarsêery,
en eiesinnigheid is afgodery en beeldediens.
Omdat jy die woord van die HERE verwerp het,
het Hy jou as koning verwerp.”
God haat dit as mense offers bring terwyl hulle sonde koester.[5] Vir Hom is gehoorsaamheid belangriker as offers. Die offer is slegs aanneemlik as jy jou sonde haat en vergewe wil word. Die Skrif sê: “Want U het geen lus in slagoffer nie, anders sou ek dit gee; in brandoffer het U geen behae nie. Die offers van God is ‘n gebroke gees; ‘n gebroke en verslae hart sal U, o God, nie verag nie!” (Psalm 51:18-19). “Want Ek het ‘n behae in liefde en nie in offerande nie, en in kennis van God meer as in brandoffers.” (Hosea 6:6). Voor God is rebelsheid soos waarsêery. Kan dit anders wees? As jy van Hom af wegdraai, draai jy na die duiwel toe. Om soos Saul aan te neem God sal van jou beter plan hou, is niks anders as afgodery nie. Jy skep ‘n god van jou eie verbeelding; ‘n god wat by jóú definisie van gehoorsaamheid pas. Saul het God se Woord verwerp, en daarom het God hom as koning verwerp.
Moenie jou sonde wegsteek nie, maar bely dit. Moenie van jou sonde sê: ‘Ek kan nie help dat ek woede uitbarstings kry nie; ek is maar net mens... Dit word veroorsaak deur ‘n chemiese wanbalans in my brein... Ek het Hollandse bloed in my... Dis my temperament of persoonlikheidstipe... Ek het ‘n demoon van woede wat my versoek... Dis my omstandighede... Ek kan nie help nie; dis my gebroke ouerhuis se skuld... My huweliksmaat máák my so... Jy sou ook so gewees het as jy soveel stres gehad het... Ek het PMS... Die medikasie wat ek drink maak my so... Ek het ‘n lae selfbeeld... Dis nie so erg nie... Die meeste mense met rooi hare is so... Hoekom het God my so gemaak?’
Hou op om jouself te verskoon; bely jou sonde en noem dit wat God dit noem. Net Hý kan jou vergewe, jou gewete reinig, en jou gemeenskap met Hom herstel. Die Bybel sê: “Maar as ons in die lig wandel soos Hy in die lig is, dan het ons gemeenskap met mekaar; en die bloed van Jesus Christus, sy Seun, reinig ons van alle sonde. As ons sê dat ons geen sonde het nie, mislei ons onsself en die waarheid is nie in ons nie. As ons ons sondes bely, Hy is getrou en regverdig om ons die sondes te vergewe en ons van alle ongeregtigheid te reinig. As ons sê dat ons nie gesondig het nie, dan maak ons Hom tot ‘n leuenaar en is sy woord nie in ons nie.” (1 Johannes 1:7-10). “Hy wat sy oortredinge bedek, sal nie voorspoedig wees nie; maar hy wat dit bely en laat staan, sal barmhartigheid vind.” (Spreuke 28:13).
Sy bekering (v.24-35)
Harry is ‘n ingeneur by SASOL. ‘n Bestuurspos is aan hom belowe. ‘n Paar weke voordat hy die werk kry, word hy uitgevang vir ligte bedrog. Hy weet dat hy sy werk kan verloor, ‘n slegte verwysing kry, die bestuurspos verbeur, of selfs tronk toe gaan. Hy smeek, sê jammer, en bekeer hom. Maar dit hou nie lank nie. Ses maande later steel hy weer en beland hy in die tronk. Hoekom?
Saul het sy sonde erken, maar hy het nogsteeds sy manskappe blammeer: “Ek het gesondig, omdat ek die bevel van die HERE en u woorde oortree het, want ek was bevrees vir die manskappe en het na hulle geluister.” (v.24). Sy berou en bekering was vals soos Farao, Bileam en Judas s’n (Eksodus 9:27, 10:16, Numeri 22:34, Matteus 27:4). Sy sonde was gedryf deur die vrees vir mense (v.24, Spreuke 29:5), en – soos ons binnekort sal sien – sy bekering ook. Hy het vergifnis gevra en gesê dat hy die Here wil aanbid (v.25). Hy het gehoop dat Hy deur aanbidding die Here se guns kan wen en sy skuldige gewete kan sus. Toe die Israeliete gesondig het, het hulle presies dít gedoen. In plaas van elke derde jaar, het hulle elke derde dag hulle tiendes gebring (Amos 4:4). Hulle het hulle ‘bekeer’, maar was nie regtig jammer oor hulle sonde nie:
“Elke keer as Hy hulle gedood het, het hulle na Hom gevra en teruggekom en God gesoek; en hulle het daaraan gedink dat God hul rots was en God, die Allerhoogste, hul verlosser. En hulle het Hom met hul mond gevlei en Hom met hul tong belieg; maar hulle hart het nie aan Hom vasgehou nie, en hulle was nie trou in sy verbond nie.” (Psalm 78:34-37).
Saul wou hê Samuel moes saam met hom die Here aanbid, maar Samuel het geweier. Toe Samuel omdraai om weg te loop het Saul sy mantel gegryp en dit geskeur. “Vandag het die HERE die koningskap oor Israel van jou afgeskeur en dit aan jou naaste gegee wat beter is as jy,” het hy gesê (v.28). Dit was ‘n belofte. God sou nie later van gedagte verander nie. Hy is nie ‘n mens wat kan lieg of van plan verander nie (v.29). “God is geen man dat Hy sou lieg nie; of ‘n mensekind dat dit Hom sou berou nie. Sou Hy iets sê en dit nie doen nie, of spreek en dit nie waar maak nie?” (Numeri 23:19).
Saul het weer vir Samuel gesê: “Ek het gesondig; eer my tog nou voor die oudstes van my volk en voor Israel, en kom saam met my terug, dat ek die HERE u God kan aanbid.” (v.30). Wou Saul die Here aanbid, of wou hy goed lyk voor die volk? Saul was soos die Fariseërs wat “die eer van die mense meer liefgehad as die eer van God.” (Johannes 12:43). Samuel het uiteindelik saam met Saul gegaan. Was dit om saam met hom te aanbid? Nee. Hy het gegaan om vir Agag dood te maak, om te doen wat Saul nagelaat het. Agag het mense met die swaard doodgemaak. Nou sou hý deur die swaard omkom (Genesis 9:6, Matteus 7:2). Jesus het gesê: “almal wat die swaard neem, sal deur die swaard vergaan.” (Matteus 26:52).
Samuel en Saul het uitmekaar gegaan. Samuel het nie weer vir Saul gaan sien nie. Buiten vir een keer wat Saul na hom toe gekom het (19:24), het Samuel hom nie weer gesien nie. God was ook bedroef dat hy vir Saul koning gemaak het.
God soek ware bekering. Voordat jy dit kan gee moet jy eers weet wat ware bekering is. Om jou te bekeer beteken om jou hart en gedagtes te verander en dán anders op te tree (1 Konings 8:48). Jy moet jou sonde laat staan en dit met die regte dinge vervang (2 Korintiërs 12:21, Matteus 3:8). Omdat bekering van God af kom, moet jy Hóm daarvoor vra (Handelinge 5:31, 11:18, 2 Timoteus 2:25).
Vals bekering is wanneer jy jammer is omdat jy dit haat om skuldig te voel, die gevolge van sonde haat, of nie daarvan hou dat jy uitgevang is nie. Ware bekering is wanneer jy die sonde self haat, jammer is dat jy God bedroef het, jou sonde laat staan en dit met die goeie vervang, kwaad is vir jouself en nie vir ander nie, skuld aanvaar, en na die kruis toe draai vir vergifnis. Paulus skryf: “Want die droefheid volgens die wil van God werk ‘n onberoulike bekering tot redding, maar die droefheid van die wêreld werk die dood. Want kyk, juis dit, dat julle bedroef geword het volgens die wil van God—wat ‘n groot ywer het dit in julle gewerk, ja, verantwoording, verontwaardiging, vrees, verlange, ywer, bestraffing. In alles het julle bewys dat julle in die saak rein is.” (2 Korintiërs 7:10-11). Slegs ware bekering kan vergifnis bring (Lukas 24:47, Handelinge 2:38). Vals bekering eindig in die dood (2 Korintiërs 7:10).
Het jy al gehoor van elite klubs waar jy slegs aanvaar sal word as ‘n bestaande lid jou uitnooi en voorstel? So is dit met God. Hy sal jou net aanvaar as jy deur Jesus na Hom toe kom (Johannes 14:6). Jesus is namens jou verwerp, dat jy deur Hom aanvaar kan word. Kom dan na Hom toe in ware belydenis en bekering. Laat jou geloof in Hom uitloop op ware gehoorsaamheid.
[1] 1 Samuel: Looking on the Heart, p.155
[2] Ibid
[3] Ester 3:1
[4] Hierdie is nie die bekende berg Karmel nie, maar ‘n dorp 11 km suid van Hebron.
[5] Jesaja 1:11-18, Psalm 40:7-9