Lukas 9:18-22
Daar word vertel dat Leonardo da Vinci hom in gebed en bepeinsing afgesonder het voor hy Jesus se gesig in die Laaste Avondmaal geskilder het. Sy hand het gebewe toe hy die kwas optel om te verf.1
Soos Da Vinci moet ons met die grootste eerbied, ontsag en respek kom wanneer ons die Persoon en werk van Jesus Christus bespreek. Ten spyte van baie preke en boeke wat oor Hom geskryf is, weet ons nie ’n greintjie van wie en wat Hy regtig is nie. Ons krap maar net aan die oppervlak. Die dieptes van sy Persoon en werk is onpeilbaar. Dis ’n oseaan sonder ’n bodem, ’n berg sonder ’n piek, ’n heelal sonder ’n omtrek en ’n meetstok sonder einde. Niemand verstaan die volle omvang van sy karakter of Naam nie (Op. 19:12). Wat ons weet, het Hy aan ons geopenbaar. Die res weet Hy alleen (Deut. 29:29). Vandag wil ek een deeltjie van sy selfopenbaring bestudeer.
1. Die Persoon en werk van Jesus (v.18-20)
In die Britse motorprogram Top Gear, is daar ’n professionele drywer genaamd The Stig. Hy dra ’n wit valhelm met ’n reflektiewe vizier. ’n Mens kan met ander woorde nie sy gesig sien nie. In een program het The Stig sy valhelm afgehaal. Dit was toe al die tyd die Duitse Formule 1 renjaer, Michael Schumacher. Blykbaar was dit vir die kykers se vermaak, omdat die Ben Collins op daardie tydstip The Stig was.
Soos The Stig hom aan die kykers geopenbaar het, het Jesus Hom aan sy disispels geopenbaar. Hulle het nie mooi geweet wie Hy is nie (8:25) en daarom moes Hy Homself aan hulle bekendmaak. Dit het gebeur terwyl Hy alleen gebid het en sy dissipels by Hom was (v.18). Jesus het gebid dat God die dissipels se oë sou open om te verstaan wie Hy is. Ons weet dit, omdat Petrus nou geweet het wie Hy is (v.20). Volgens die parallele gedeelte in Matt. 16:17 het geen mens dit aan Petrus geopenbaar nie, maar “my Vader in die hemele.”2
Jesus bid ook dat ons Hom en sy Vader al hoe meer sal ken (Joh. 17:20, 26). Bid dit vir jouself en jou geliefdes: “Dan bid ek dat die God van ons Here Jesus Christus, die Vader van die heerlikheid, vir julle dit sal gee: geestelike wysheid en openbaring, wat in die kennis van Hom bestaan, en dat die oë van julle harte verlig mag wees, sodat julle kan insien wat die hoop is wat sy roeping bied, wat die heerlike rykdom van sy erfenis vir die heiliges behels, wat die onvergelykbare grootheid van sy mag is vir ons wat glo ooreenkomstig die werking van sy groot krag” (Ef. 1:17-19).
Dit is deur gebed wat ons Jesus se selfopenbaring in sy Woord verstaan en Hom beter leer ken (Ps. 119:18). Daarom moet jy, soos Jesus, gereeld bid (v.18, 28-29, 5:16, 6:12, 11:1, 22:39, 41, 44, Mark. 1:35, Heb. 5:7). Jesus is God, maar ook ’n mens. Toe Hy op aarde was, het Hy deur die Woord en gebed in ’n verhouding met sy Vader gelewe. Hy het gebid om sy afhanklikheid van sy Vader te bely. Hy het vir nuwe krag gebid, asook om te hoor wat Hy moet doen en sê (Jes. 50:4, Joh. 5:19, 12:49-50).
Volg Jesus se voorbeeld net soos die dissipels by Hom geleer het (v.18, 11:1). Vra Hom om jou te leer bid. As Jesus moes bid, hoeveel te meer moet ons dit nie doen nie? Bid gedurig op jou eie (Ps. 5:4, 55:18, 88:14, 119:147, Dan. 6:10, Matt. 6:6, Hand. 10:9). Sonder tyd af om met die Vader te praat en gemeenskap met Hom te hê. Moenie wag nie, maar begin dadelik. As jy uitstel, sal die begeerte verflou. Jy sal vergeet of besig raak. Hiermee sal die duiwel jou help.
Dalk oortuig jy jouself dat jy te besig is. Maar het jy tyd om te sondig? Dan is jy nie te besig nie. Jy is nie besiger as Jesus nie. Buitendien kry mens deur die Here se krag meer gedoen as op jou eie. Iain Murray skryf: ‘Our own busy-ness can accomplish nothing. The temptation of the devil is to make us think that we have so many duties that we cannot afford the time to stop and wait on God. The opposite is the truth. We waste time when we do not pray.’3
Persoonlike gebed is belangrik. As jy nie op jou eie bid nie, is die gebede wat jy saam met ander bid, waardeloos (Matt. 6:5-6). As jy nie gereeld bid nie, sal jy geestelik verswak. Miskien voel jy so: jy het min krag om versoeking te weerstaan, sonde te oorwin, gehoorsaam te lewe, vreesloos van Jesus te getuig, jou kinders vir die Here te beïnvloed, jou rol in die huwelik te vervul en oor die weg te kom met ander. Jou kragteloosheid is ’n refleksie en die direkte gevolg van jou biddeloosheid. In daardie geval bid jy seker net as jy ’n krisis het of as die nood druk. Of dalk bid jy gereeld, maar jy doen dit as ’n roetine. Jou hart is nie in die saak nie. Bely jou sonde en vra die Here om jou te help om getrou en reg te bid.
***
Toe Jesus klaar gebid het, toe vra Hy sy dissipels: “Maar julle, wie sê julle is Ek?” (v.18). Jesus was nie besig om vir komplemente te vis nie. Hy het sy dissipels getoets en wou hulle reg leer. Hulle het Hom geantwoord: “Johannes die Doper, maar ander sê Elia, en ander weer dat een van die profete van ouds opgestaan het.” (v.19, vgl. v.7-8).
Die skare het ’n hoë siening van Jesus gehad, maar nie hoog genoeg nie. Johannes die Doper, Elia en profete soos Jeremia (Matt. 16:14) was vreesloos en het die Woord kragtig verkondig. Party van hulle (soos Elia) het selfs wonderwerke gedoen. Omdat Jesus dieselfde gedoen het, het die skare gedink Hy is nog een van die profete.
Baie mense is nog steeds so: hulle het ’n relatiewe hoë siening van Jesus, omdat hulle weet Hy kan wonderwerke doen. Gevolglik vra hulle Hom hiervoor, maar dit is waar dit stop. Hulle ken Hom as liewe Jesus en verstaan nie dat Hy meer is nie. Hulle weet nie Hy kan groter dinge doen as om siekes te genees, brood te vermeerder, demone uit te dryf en storms te bedaar nie. As jy soos die dissipels weet wie Jesus regtig is, sal jy ’n ander ingesteldheid hê. Jy sal jou oor Hom verwonder, Hom persoonlik wil ken en Hom vir groter dinge vra.
So, wie is Hy? Dit is wat Jesus sy dissipels in v.20 gevra het. Soos gewoonlik het Petrus namens die res geantwoord. “Die Christus van God,” het hy gesê (v.20). Christus is die Griekse eweknie van die Hebreeuse woord Messias. Dit beteken Gesalfde. In die Ou Testament is konings, profete en priesters met olie gesalf (Lev. 8:12, 1Sam. 10:1, 1Kon. 19:16). Die salwing was simbolies van die Heilige Gees wat hulle vir hulle besondere taak afgesonder en bekragtig het (1Sam. 16:13).
As die Messias of Christus is Jesus God se Gesalfde Priester, Profeet en Koning. As Priester het Hy Homself vir ons sonde geoffer en tree Hy vir ons in (Heb. 7:25, 27). As Profeet maak Hy God se wil aan ons bekend (Joh. 1:18, Heb. 1:1-2). As Koning regeer Hy tot ons beswil aan die Vader se regterhand en oorwin Hy sy vyande (Ps. 2, 110, Matt. 28:18, Joh. 8:34, 36, 12:31, 16:33, Rom. 6:6, 14, Ef. 1:20-22, Col. 2:15, 1Tess. 1:10, 2Tim. 1:10, Heb. 2:14-15, 1Pet. 3:22, 1Joh. 2:2, 3:8).
Jesus se posisie en amp as Christus, beteken nie dat Hy maar net ’n verhewe supermens is nie. Volgens Petrus se antwoord in Matt. 16:16 is Jesus die Seun van die lewende God. Wat beteken dit? Om die Seun van God te wees, beteken Hy ís God net soos die seun van mens beteken dat Hy ’n mens is. Dit is hoekom die Jode Jesus wou stenig toe Hy Homself die Seun van God genoem het. ‘Jy stel jouself gelyk aan God,’ het hulle gesê (Joh. 5:18, 10:33, 36).
Moenie dink dat Jesus ’n trappie laer as die Vader is nie. Hy is in elke opsig aan die Vader gelyk (Joh. 1:1-3, 10:30, 20:28, Heb. 1:3). Hy is EK IS; die Here God van Abraham, Isak en Jakob (Joh. 8:58, Gk., Eks. 3:14-15). Hy is God op die troon (Joh. 12:41, Jes. 6:1-3).
Moenie soos die Jode ’n halfgebakte siening van Jesus hê nie (v.19). Leer Hom deur sy Woord ken en gee jou kinders ’n akkurate beeld van Hom. Lees deur die vier Evangelies en peins oor elke beskrywing en selfbeskrywing van Jesus. Vra jouself wat dit beteken. Hier is die Name van Jesus wat ek destyds in Johannes gevind en in ’n gedig neerskryf het:4
Jesus is die Woord van God,
die Lewe, Waarheid, Weg.
Die Seun van God en Mens is Hy,
Messias, God se Kneg.
Die Lig wat in die wêreld skyn,
die Skepper-God, EK IS,
die Herder wat sy skape in
die groenigheid laat rus.
Die Een van wie die Skrif getuig,
die Doper met die Gees,
ons Rabbi en ons Leermeester,
ons Koning en Profeet.
Ons Hoëpriester, Middelaar,
die Wingerd, Water, Brood,
die Here wat ons harte ken,
Opstanding uit die dood.
Die Nuwe Tempel, Bruidegom,
die vlekkelose Lam,
Verlosser van die wêreld,
die Leeu uit Juda-stam.
Die Trooster van ons harte,
wat ons na God toe bring.
Die Here God wat wonders doen,
van wie die eng’le sing.
Gee Jesus die eer wat Hom toekom. Verheerlik Hom soos jy die Vader verheerlik (Joh. 5:23, 17:24, Fil. 2:9-11) en lewe in ’n persoonlike verhouding met Hom (Joh. 17:3, Gal. 2:20, Fil. 3:8).
2. Die werk en Persoon van Jesus (v.21-22)
Volgens C.S. Lewis is daar baie mense wat vir ’n Christelike samelewing wens. Maar as hulle dit kry, sal hulle nie daarvan hou nie. Dit sal vir hulle te outyds wees; te eng en te streng—’n samelewing waar vroue aan hulle mans onderdanig is (Ef. 5:22); waar mense hard werk en niemand leeglê nie (2Tess. 3:10).5 Hierdie is nie die soort Christelike samelewing wat baie mense verwag nie.
Net so het die Jode nie van die Messias gehou toe Hy verskyn nie. Hulle het ’n verkeerde verwagting gehad. Hulle het ’n politieke en militêre leier verwag wat Israel van die Romeine sou red en materiële voorspoed sou bring (Joh. 6:14-15, 12:12-13). Om hierdie rede het Jesus sy dissipels beveel om nie te sê Hy is die Messias nie (v.21).
In ’n sekere opsig is dit nog steeds so. Baie mense weet van Jesus, maar hulle idee van Hom is verkeerd. Daarom moet ons nie sê: ‘Glo in Jesus’ nie, maar ons moet verduidelik wie Hy is en wat Hy kom doen het. Anders sal sommige dink Hy is die Jesus van die prosperity gospel wat gekom het om jou materiële probleme op te los of bestaan om jou besigheid, huwelik en kinders suksesvol te maak. Of hulle dink jy praat van die Jesus van bevrydingsteologie wat vir jou politieke party stem, sodat hulle die volgende regerende party is.
Mense wat so dink, kyk uit vir ’n Jesus wat vir hulle bestaan en nie hulle vir Hom nie. Hulle soek nie ’n Jesus wat mense van hulle sonde en die hel red nie, maar een wat jou emosionele leemte vul, sodat jy ’n goeie selfbeeld het en jou volle potensiaal bereik. Hulle soek ’n genie wat hulle kan beheer. As hulle lewe spreek, moet Hy hulle wense vervul. Hulle beskou Hom as ’n Kersvader in die hemel wat vir hulle sakke vol geld gee as hulle genoeg geloof het.
Dit is ’n verkeerde Jesus. Die Jesus van die Bybel is ’n lydende Messias wat ons sonde, die dood, die wêreld en die magte van duisternis aan die kruis oorwin het (v.22). Hy is die Seun van die mens (v.22). Hierdie titel wys dat Hy waarlik en ten volle mens is, maar dit is ook ’n Goddelike titel wat uit Dan. 7:13-14 kom. Daniël beskryf ’n hemelse man wat oor al die nasies regeer. Hy is ’n ewige koning met ’n ewige koninkryk. Volgens Eseg. 1:26-28 sit Hy op die troon. Sy heerlikheid en glans is ontsagwekkend. Hy is die heerlikheid en stem van God self. Voor Hy egter regeer, moet Hy baie dinge ly: verraad deur ’n vriend, die Joodse leiers wat Hom verag en verwerp, ’n onregverdige verhoor, God-verlatenheid, die gespot van mense, dors, deurboorde hande en voete, mense wat sy klere verdeel, suurwyn, mense wat op Hom spoeg en Hom deur die gesig klap, houe oor sy rug, ’n grudood tussen misdadigers, ’n begrafnis (v.22, 24:25-27, 44-46, Ps. 22, 41:9, 69:22, 118:22, Jes. 53, 50:6, Matt. 26-27, Mark. 14-16, Luk. 22-23, Joh. 18-19). Genadiglik eindig dit nie daar nie. Jesus het op die derde dag uit die dood opgestaan (v.22, Ps. 16:10-11, 22:22, Jes. 53:10-12, Matt. 12:40)!
Dít is die middelpunt en hoogtepunt van Jesus se bediening op aarde: sy kruisdood vir ons sonde, sy begrafnis en sy opstanding op die derde dag. Dit is ook die middelpunt van die Christelike geloof. Daarom kan ons nie die liberale teologie van party mense in die NG Kerk as outentieke Christenskap aanvaar nie. Hierdie mense verwerp die Persoon en werk van Jesus soos ek hierbo beskryf het. Hulle sien Jesus nie as die Messias soos die Bybel Hom uitbeeld nie: waarlik God en waarlik mens, gebore uit ’n maagd, die enigste Verlosser van sondaars. Hulle verwerp sy plaasvervangende soendood aan die kruis. Hulle glo nie Hy het ons straf gedra toe Hy aan die kruis sterf nie. Hulle glo nie Hy het gesterf om ons met God te versoen nie. Hulle glo nie Hy het in ons plek gesterf nie. Hulle glo nie in sy historiese, letterlike en liggaamlike opstanding nie.
Laat ons nie saam met die media maak of hierdie mense Christene is nie, want hulle is nie (1Kor. 15:1-19). Laat ons saam met dolerende NG Kerke die hart van die evangelie bely, naamlik wie Jesus is (v.18-19) en wat Hy vir ons kom doen het (v.21-22, 1Kor. 15:3-4).
Het jy Jesus al jou eie gemaak, omdat Hy jou eerste sý eie gemaak het (Joh. 1:12-13, Gal. 4:9, Fil. 3:12)? Bely dit openlik met jou mond (Rom. 10:9-10). Erken skaamteloos dat Jesus jou Here is en dat jy sy dissipel is (v.26). Ek bedoel nie jy moet ’n kruis om jou nek dra of ’n vissie op jou kar plak nie. Ek bedoel dat jy deur jou lewe moet wys dat jy ’n Christen is: in jou werketiek, vermaaklikheid, taalgebruik, lojaliteit, huwelik, ouerskap, optrede op die pad, waardes, fokus op ewige dinge eerder as op die tydelike dinge van hierdie wêreld. Ek bedoel dat jy soos my broer moet wees. Alhoewel ons teologies oor ’n paar dinge verskil, glo hy in die ware Jesus en sy evangelie. Deur my broer se lewe kan ’n mens sien dat hy die Here liefhet en dat Jesus vir hom alles is. Een van sy kollegas het onlangs vir my gesê: ‘Vra maar die mense by sy werk—almal in die kantoor weet dat Rex ’n Christen is.’
Kan jou kollegas en die mense wat jou die beste ken dit van jou sê? Lewe jy vir die Jesus van wie jy vandag gehoor het?
1 J. Oswald Sanders, The Incomparable Christ (Chicago: Moody Publishers, 1952, 2009), 13
2 Aanhalings uit die 2020 Vertaling.
3 Iain Murray, Seven Leaders: Preachers and Pastors (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 2017), 66
4 Een van hierdie Name kom uit Openbaring: die Leeu uit Juda-stam (Op. 5:5).
5 C.S. Lewis, Mere Christianity: Fiftieth Anniversary Edition (New York: HarperCollinsPublishers, 2002 [1942]), 84-5