Paulus het ‘n paar boeke vol geskryf waarin hy die evangelie ontrafel het. Die hele Romeine handel oor die teorie en praktyk van hierdie één onderwerp. Ons moet egter nie net een aspek daarvan bestudeer nie, maar ook die geheelbeeld kry. En dit gee Rm.1:17 vir ons.
God se geregtigheid
Wat is die geregtigheid van God waarvan Paulus in v.17 praat? ‘n Mens kan skaars hierdie vraag beantwoord sonder om aan Martin Luther te dink. Hy wou geweet het hoe hy, ‘n verlore sondaar, aanneemlik kan wees voor God.
Die geregtigheid van God in Rm.1:17 het hom mal gemaak. Hy het gedink dit verwys na God se regverdige karakter waardeur Hy sondaars straf. ‘Ek het die geregtigheid van God gehaat,’ het hy gesê. ‘Ek was kwaad vir God. Deur die mens se erfsonde is hy reeds vir ewig verlore. Die Tien Gebooie verpletter ons. En asof dit nie genoeg is nie, dreig die Here ons nog verder met sy geregtigheid en toorn wat in die evangelie geopenbaar word!’
Maar na ‘n lang gestoei het die Here sy oë oopgemaak om Paulus se woorde te verstaan: God het sy geregtigheid as ‘n gratis geskenk belowe aan dié wat in sy Seun glo. ‘Ek het gevoel dat ek opnuut gebore is, en dat ek deur die oop hekke van die paradys ingegaan het,’ het hy gesê.[1]
Maar op daardie stadium (1513) het Luther nog gedink dat regverdigmaking ‘n aksie van God is waardeur hy die sondaar se natuur verander (die Bybel noem dit wedergeboorte). Hy het eers in 1518/19 besef dat regverdigmaking die aksie van God is waardeur Hy dié wat in Jesus glo, onskuldig en regverdig verklaar.[2]
Waar Adam en die res van die mensdom gefaal het, was Jesus Christus volmaak gehoorsaam aan die Vader. Hy het ook die straf wat ons verdien het op Homself geneem aan die kruis. Dié wat in Hom glo se sonde word uit die rekordboeke uit verwyder (Kol.2:14); God reken dan sy Seun se volmaakte geregtigheid aan hulle toe, asof dit húlle was wat die wet perfek gehoorsaam het (2 Kor.5:21).
Dít is die geregtigheid van God waarvan Paulus in v.17 praat. En dit is hiérdie geregtigheid wat maak dat die evangelie nie net nuus is nie, maar goeie nuus. Dit is die hartklop van die evangelie. Elke ander godsdiens sê: ‘Probeer net ‘n bietjie harder en hoop vir die beste.’ Die evangelie sê: ‘Jy kan niks doen om jouself te red nie; God het alles gedoen. Hy is jou enigste hoop om gered te word: sý perfekte lewe, kruisdood en opstanding.’
Omdat Christus dan ons geregtigheid is (Jer.23:6, 33:16, 1 Kor.1:30), kan ons net aanneemlik wees voor God as Hý in ons plek staan. Dus moet ons saam met Paulus en Luther begeer om “in Hom gevind te word, nie met my geregtigheid wat uit die wet is nie, maar met dié wat deur die geloof in Christus is, die geregtigheid wat uit God is deur die geloof” (Fil.3:9).
Sonder hierdie geregtigheid is ons oppad hel toe en is daar vir ons geen hoop om in God se heilige teenwoordigheid in te kom nie. Volgens 3:21 help dit nie eers jy onderhou die wet om God se guns te probeer wen nie: “Maar nou is die geregtigheid van God geopenbaar sonder die wet”. Daar is net een manier om hierdie geregtigheid te kry. En dit lei ons na die volgende punt toe.
Die sondaar se geloof
Ongelowiges het ‘n lae siening van God. Hulle dink dat hulle Hom deur hulle onvolmaakte gehoorsaamheid tevrede kan stel. Wanneer Hy hulle deur die wet van hulle sonde oortuig, probeer hulle om een of ander betaling te maak sodat Hy hulle sal vergewe. Martin Luther en George Whitefield het dit gedoen.[3]
Beide van hulle het growwe klere gedra en hulleself in die winter laat koud kry, in die hoop dat hierdie kastyding die Here tevrede sou stel. Beide van hulle het vir ure op die grond gelê en hulle sondes bely. Beide van hulle het vir lang tye gevas, sodat hulle liggame swak geword het.
In ons kultuur is mense nie so fanaties nie. En tog het ons ‘n manier ontwikkel waardeur ons probeer om onsself teen die blitsende pyle van God se wet te beskerm. Wanneer die wet ons in ‘n hoek druk sê ons: ‘Niemand is perfek nie; dit is maar net menslik om te sondig.’
Maar waar het God gesê dat Hy vir ons twee of drie gratis sondes gee? En wie het gesê dat dit normaal is om te sondig? Is dit nie abnormaal en die gevolg van die sondeval nie? Of het die Here sy heilige standaard verlaag en sy volmaakte karakter gekompromeer om by ons aan te pas?
Om jou sonde te verskoon of dit met godsdienstige dade te probeer regmaak, gaan nie werk nie. Daar moet ‘n ander oplossing wees. En dit is die een wat Paulus in v.17 gee: “uit geloof tot geloof”. Dit beteken eenvoudig dat Christus se geregtigheid in die evangelie van begin tot einde deur die geloof verkry moet word. En as gevolg hiervan kan alle godsdienste in twee kampe verdeel word:
[i] Dié waarin mense dink dat hulle in hulleself goed genoeg is om die Here se guns te wen.
Soos ‘n klein seuntjie wat dink dat hy nie sy pa se hulp nodig het om oor die straat te loop nie, dink hulle dat hulle nie Jesus se geregtigheid nodig het om voor God aanvaar te word nie.
“Want omdat hulle die geregtigheid van God nie ken nie en hulle eie geregtigheid probeer oprig, het hulle hul aan die geregtigheid van God nie onderwerp nie.” (10:3).
Hierdie mense vertrou op hulleself en hulle pogings om regverdig te wees voor God. George Whitefield het gesê dat dit makliker is om met ‘n tou van sand na die maan toe te klim, as om deur jou goeie werke in die hemel te kom.[4]
[ii] Bybelse Christenskap waarin die mens homself as ‘n verlore sondaar beskou en geensins op sy goeie werke vertrou nie, maar op “die geregtigheid naamlik van God deur die geloof in Jesus Christus vir almal en oor almal wat glo” (3:22).
Die profeet se getuienis
Uit die apostel se aanhaling van Hab.2:4 leer ons dat die regverdige uit of deur die geloof sal lewe. Maar vandag is daar mense wat dit nie verstaan nie. Hulle sê dat geloof iets is wat ons tot ons redding bydra, die één ‘werk’ waardeur ons gered moet word. Volgens hulle word ons nie deur ons geloof gered nie, maar op grond daarvan. Die nuutse Afrikaanse Bybel vertaal dit ook so.
Maar geloof is nie die basis vir ons redding nie – Christus se lewe, kruisdood en opstanding is. Geloof is maar net die kanaal waardeur ons hierdie geregtigheid van Christus ontvang (v.17). Kom ek illustreer dit só:
Jy voel goor en maak ‘n afspraak by die dokter. Hy sê vir jou dat jy terminaal siek is: jy het net ‘n paar weke oor om te lewe. Maar hy het ‘n vloeistof wat jou kan genees. Vir die vloeistof om te werk moet hy dit direk in jou are inspuit. Hy doen dit en jy word gesond. Wat het jou genees: die vloeistof of die inspuiting? Die vloeistof natuurlik. Maar hoe het hy die vloeistof in jou are gekry? Deur middel van die inspuiting.
Net so is dit nie die inspuiting van geloof wat jou red nie, maar die vloeistof van genade. Maar die enigste manier om die lewegewende vloeistof van genade te ontvang, is deur die inspuiting van geloof. Jy kan dan nie sonder geloof gered word nie, maar dit is nie jou geloof wat jou red nie – dit is God se genade.
Dit was nog altyd die manier om gered te word, ook in die Ou Testament. Eva, Moses, Rut en Dawid is nie deur hulle wetsonderhouding gered nie, maar deur hulle geloof in die Messias wat sou kom (vgl. Rm.4, Jes.53, Jer.23:5-6). Hab.2:4 illustreer dit vir ons.
Die Here het vir Habbakuk gesê dat Hy vir Israel deur die Babiloniërs sou straf. Dié wat hierdie waarskuwing geglo het en hulle bekeer het, sou gelewe het.
Net so waarsku die Here ons dat die finale oordeel oppad is. Dié wat hulle bekeer en in Jesus glo, sal die ewige lewe ontvang (v.17, Jh.10:10, 17:3).
Die meeste Suid-Afrikaners het nog nooit hierdie lewe ontvang nie. Ek twyfel ook nie vir ‘n oomblik dat sommige van hulle van tyd tot tyd in ons kerke sit nie. Hulle het nog nooit die wonderlike waarheid van regverdigmaking deur die geloof verstaan, of die voordele wat daaruit voortspruit ervaar nie.
Hulle het nog nooit skuldig in die hof gestaan, en gesien hoe die Regter hulle boete betaal en hulle skuld afskryf nie. Hulle het ook nog nooit gehoor dat Hy besluit het om hulle nie na die bouvallige huise van hulle sonde toe terug te stuur nie, maar dat Hy besluit het om hulle as sy kinders aan te neem, sodat die hemel met al sy skatte nou aan húlle behoort.
En hulle sal ook nie hierdie dinge verstaan, totdat hulle nie geloof verstaan nie. Dit is tog deur geloof wat ons elke ander voorreg ontvang. Daarom is dit baie belangrik om te verstaan hoe die Bybel geloof definieer. As jy vir die deursnee Afrikaner vra wat geloof is, sal jy een van volgende antwoorde kry:
#1: ‘Geloof is om te weet dat die Here daar is vir jou. Hy help jou. Bid daarom elke dag tot Hom, want sonder Hom kan jy nie deur die dag kom nie; sonder Hom kan jy nie lewe nie.’
Dit is ‘n tydelike geloof wat niks te doen het met reddende geloof nie.
#2: ‘Geloof is iets wat jy moet uitspreek (‘positive confession’). Jy moet genoeg geloof hê en in jou woorde glo. Jy moet in jou geloof glo en nie twyfel nie. As jy nie die geld of gesondheid kry waarvoor jy gebid het nie, is dit omdat jy nie genoeg geloof het nie.’
Hierdie is die Word of Faith beweging se vals geloof. Dit is jammer dat baie mense dit met reddende geloof verwar. Reddende geloof het niks te doen met hoe sterk of hoe swak jou geloof is nie. Eintlik gaan dit nie eers oor jou geloof nie, maar oor die Een in wie jy glo. Die Puritein,Thomas Watson, het gesê: ‘A weak faith may receive a strong Christ... The promise [of salvation] is not made to strong faith, but to true [faith].’[5]
#3: ‘Geloof is om te weet dat jy die potensiaal het om ‘n sukses van jou lewe te maak. Glo daarom in jouself en die vermoeëns wat die Here jou gegee het.’
Te veel gelowiges weet nie hoe om te onderskei tussen die Bybel en die teorieë van moderne sielkunde nie.
#4: ‘Geloof is ‘n risiko wat jy neem en ‘n sprong in die donker. Ek sal eerder die kans vat en in Jesus glo as om uit te vind dat die hel regtig is, en dan vir ewig daar te moet brand.’
Iemand wat só praat wys dat hy nie reddende geloof verstaan nie. Volgens die 1 Kor.15:1-19 en soortgelyke tekste rus ons geloof nie op die verrotte fondasie van ‘n onsekere hoop nie, maar op die historiese feite van Christus se ewige Godheid, sy vleeswording, sy kruisdood vir sondaars, sy begrafnis en sy liggaamlike opstanding.
“Die geloof dan is ‘n vaste vertroue op die dinge wat ons hoop [nie ‘n onsekere hoop nie, maar ‘n vaste Bybelse hoop], ‘n bewys van die dinge wat ons nie sien nie.” (Heb.11:1).
#5: ‘Geloof is om vas te hou aan Jesus se kruisdood en opstanding, en om daarna te strewe om volgens die Bybel te lewe.’
Hierdie een is subtiel, maar dit is nie reddende geloof nie. Dit is die leuen waarteen Paulus die Galasiërs gewaarsku het. Hierdie mense sê dat geloof in Christus nie genoeg is nie (kontr. 3:28). Hulle glo in redding deur geloof plus dinge soos kerkbywoning, tiendes, vas en gebed, Sabbatsonderhouding, hulp aan die armes, die navolging van ‘n sekere dieët, ens. Hulle sê: ‘As jy genoeg hiervan gedoen het, sal God jou sondige rekord skoonvee en jou regverdig maak (en ook hier is hulle definisie nie Bybels nie).’
#6: ‘Geloof is om te weet dat Jesus die Seun van God is wat mens geword het, aan die kruis gesterf het vir ons sondes, en opgestaan het uit die dood – niks meer nie en niks minder nie.’
Vir baie van ons mense klink dit reg, maar ons moet hulle help om nie hiervoor te val nie. Satan en sy demone glo dit ook, en hulle is nie gered nie (Mk.1:24, 5:7, Jk.2:19). Om gered te word kan jy nie minder as dit glo nie. Maar reddende geloof stop nie by die feite nie. Om bloot op ‘n ‘altar call’ te reageer of ‘n sondaarsgebed op te sê sonder dat jy jou bekeer het, is nie reddende geloof nie.
Vandag is daar mense wat nie bekering by hulle definisie van geloof wil insluit nie, omdat hulle dit as ‘werk’ beskou. In sommige gevalle is dit ‘n poging om vir geliefdes te skerm wat hulle ‘harte vir die Here gegee het’, maar nie verander het nie. Volgens hulle is dié mense vleeslike Christene wat vir Jesus as Verlosser aangeneem het, maar nog nie as Here nie.
Maar Jesus (wat die Verlosser en Here is!) het gesê dat jy die boom aan sy vrugte sal ken. Dit wys dan vir ons dat mense wat in Jesus glo maar hulle nie bekeer het nie, nie werklik in Hom glo nie. Geloof en bekering is kante van dieselfde munt (Hd.20:21). Ons kan praat van ‘n berouvolle geloof en ‘n gelowige bekering. Om van jou sonde af weg te draai is bekering, en om na Jesus toe te draai is geloof.[6] Hierdie geloof en bekering sal altyd lei tot goeie werke (Jk.2:14-26, 2 Pt.1:5-7). John Piper sê: ‘It is faith alone which justifies, but the faith which justifies is not alone.’[7]
#7: ‘Geloof is om met sekerheid te weet dat jy aan Jesus behoort en dat jy oppad is hemel toe.’
Hier gaan jy vir die enkele depressiewe Eeyore’s in jou gemeente moet wys dat sekerheid van geloof nie dieselfde is as geloof nie. Dit is moontlik dat iemand ware geloof kan hê, sonder dat hy of sy sekerheid van geloof het. Jy sal hierdie mense moet help om objektief te fokus en nie subjektief nie. Ware geloof fokus op Christus, en nie op ‘n gevoel wat jy in jouself het nie.
#8:
- Geloof, soos bekering (Hd.5:31, 11:18, 2 Tm.2:25), is iets wat net God vir jou kan gee (Ef.2:8-9, Fil.1:29). Dit is Hy wat jou instaatstel om te kan
- Geloof beteken om glad nie op jouself of jou pogings staat te maak om aanneemlik te wees voor die Here nie; geloof vertrou volkome op Christus se Persoon, lewe, kruisdood en opstanding. Werke verhef die sondaar; geloof verhef vir Jesus (Ef.2:8-9).
- Geloof hou nie op wanneer jy tot bekering gekom het nie, maar hou aan totdat jy die dag doodgaan (Mt.10:22, Lk.22:32, Hd.14:22, Kol.1:23).
- As beproewing maak dat jy nie meer in Jesus glo nie, het jy in die eerste plek nie reddende geloof gehad nie (Heb.10:38-39, 1 Pt.1:5-7).
Hierdie laaste definisie van geloof is die regte een. Die ware Christen bely dit, al kan hy dit nie noodwendig in soveel woorde sê, of al die verse onthou nie. Ons kan nie bekostig om op hierdie punt te wankel nie. As iemand sê dat jy op enige ander manier gered kan word, is hulle onder God se ewige vervloeking (Gal.1:8-9).
Jy kan nie jou vingers kruis en hoop dat mense op jou begrafnis sal sê: ‘As daar nou een persoon was wat reguit hemel toe is, is dit sy’ nie. As jy dít dink, vertrou jy op jouself en is jy oppad hel toe.
Wees eerder soos die siek vrou wat in die 1700’s gelewe het. Martin Boos, ‘n Duitse Katoliek, het haar besoek en gesê: ‘Ek is seker dat jy in vrede sal sterf; jy het so heilig gelewe.’ Sy het geantwoord:
‘As ek op my werke vertrou sal ek verseker verlore wees. Ek vertrou op Jesus my Verlosser, en daarom kan ek in vrede sterf. Hoe anders kan ek voor die hemelse Regbank staan, waar ek rekenskap van my woorde moet gee? Watter een van ons dade sal nié te lig bevind word wanneer dit in God se skaal geweeg word nie? Nee, as Christus nie vir my gesterf het nie, sou ek vir ewig verlore gewees het, ten spyte van al my goeie werke. Christus is my hoop, my verlossing en my ewige blydskap.’[8]
[1] Michael Reeves, The Unquenchable Flame, pp.47-48
[2] N.R. Needham, 2000 Years of Christ’s Power: vol.3, p.70
[3] Reeves, Ibid, p.38 en Arnold Dallimore, George Whitefield, pp.73-76
[4] Iain Murray, Heroes, p.55
[5] Thomas Watson, A Body of Divinity, p.220 (eie beklemtoning).
[6] Wayne Grudem, Systematic Theology, p.709
[7] John Piper, Future Grace, p.21
[8] Iain Murray, The Old Evangelicalism, p.99
[/column]