Soms dink ons dat God se geduld nie grense het nie, maar dit het. In sommige gevalle gebeur dit dat mense Hom te ver druk en sy toorn breekpunt bereik. Ons sien dit bv. toe Nadab en Abihu in die tabernakel gespeel het, en God vuur uit die hemel gestuur het om hulle dood te brand. Ons sien dit toe Ussa aan die ark gevat het en onmiddellik gesterf het. Ons sien dit toe Ananias en Saffira gelieg het, en die Here hulle doodgeslaan het.
God is ‘n baie liefdevolle en geduldige Vader, maar Hy is nie jou speelmaat nie. Die plae wat Hy in die Ou Testament oor Egipte gebring het, het Hy in Op.16 oor Israel en Jerusalem gebring. In Op.8 het Hy hulle gedeeltelik gestraf, maar in hierdie hoofstuk sien ons hoe Hy hulle tot die uiterste toe geoordeel het.
Jerusalem het as’t ware die nuwe Egipte geword (11:8). God het toe vir die sewe engele gesê om die bakke van sy toorn oor haar uit te giet, soos wat Hy dit in die Ou Testament met die heidene gedoen het (v.1, Ps.79:3, 6, 10, 12, Jer.10:25). Hy kon dit nie langer terughou nie: die bakke het vol geword met die gebede van die gelowiges wat uitgeroep het dat Hy wraak sou neem oor hulle moordenaars (5:8, 6:9-11, 8:3-4).
In Op.16:1 was Hy gereed om sy toorn soos die bloed van die Ou Testamentiese offers uit te giet (vgl. 8:5, Lv.4:7). Die bakke se inhoud – die plae van God se toorn – sou Israel en haar sonde uit die land [Gk. gē] uit verwyder. Kom ons kyk met die mikroskoop van gebed en studie na die eerste vyf bakke.
Swere (v.2)
Iemand het my hond met ‘n gaspistool in die been geskiet. Dit het ‘n 20-sent grootte gat gelos. Ek moes hom veearts toe vat sodat hulle dit kon toewerk. Hoe moet dit wees om vyftig of ‘n honderd sulke oop wonde op jou liggaam te hê?
Die swere in v.2 herinner my aan Job s’n: dit was so pynlik dat hy dit met ‘n potskerf gekrap het (Job 2:7-8). Dit het hard geword en weer oopgebreek. Sy vel het swart geword en afgeval; daar was wurms in die swere. Die inflammasie het sy bene soos vuur laat brand (Job 7:5, 30:30). Uit 2 Kon.20:7, 1 leer ons dat hierdie swere dodelik was. Hou dit asb. in gedagte wanneer jy v.2 lees.
Die eerste engel het sy bak op die land [Gk. gē] uitgegiet (v.2). Skadelike en pynlike swere het gekom oor die Jode wat saam met die wêreld agter die duiwel aangeloop het, oor dié wat die merk van die dier gehad het en sy beeld aanbid het (v.2).[1]
Die Here het reeds in Dt.28:27, 35, 60-61 vir sy volk gesê dat Hy hulle met die swere van Egipte sou tref as hulle sy verbond gebreek het (vgl. Eks.9:8-12). In Op.16:2 het Hy sy belofte vervul: dié wat die merk van die dier gehad het, het nou die merk van ongeneeslike swere gekry.
Bloed (v.3-7)
Die tweede en derde engele het hulle bakke op die see, riviere en waterfonteine uitgegiet, sodat dit in bloed verander het (v.3-4). Die see het soos die bloed van ‘n lyk geword, en soos met die eerste plaag in Egipte het die visse en waterdiere gevrek (v.3, Eks.7:19-21, kontr. 8:8-9). Johannes wou weer gewys het dat Israel soos Egipte geword het (11:8), en dat God die lewe (water) van haar af weggevat het.
Josefus was ‘n Joodse geskiedkundige wat in die eerste eeu geleef het. Hy was nie ‘n gelowige nie, en tog stem sy rekord van die geskiedenis ooreen met dié van Openbaring. Sonder dat Josefus dit geweet het, het hy die vervulling van v.3-4 in detail beskryf.
Hy vertel bv. hoe ‘n paar duisend Jode vir die Romeine gevlug het en in die See van Galilea gespring het. Sommige van hulle het verdrink, en ander is met pyle doodgeskiet. Ander se koppe en hande is afgekap toe die Romeine hulle met bote agterna gesit het. Party het tot by die kant geswem en is dáár doodgemaak. Josefus sê: ‘the lake [was] all bloody, and full of dead bodies, for not one of them escaped.’[2]
By ‘n ander geleentheid het die na Joppe toe gevlug, op skepe geklim en in die Middellandse See ingevaar. Die swart noorde wind het hulle skepe teen mekaar en teen die rotse stukkend geslaan. Sommige het verdrink en ander het hulleself met hulle eie swaarde doodgemaak.
Weer sê Josefus: ‘the sea was bloody a long way, and the [coastal] parts were full of dead bodies; for the Romans came upon those that were carried to the shore, and destroyed them; and the number of the bodies that were thus thrown out of the sea was four thousand and two hundred’.[3]
Volgens Josefus het daar ook hope van die Jode se lyke in die Jordaanrivier gelê, sodat die water ondrinkbaar geword het[4] (vgl. 1 Kon.18:40). Verder het die Jode se bloed soos riviere in Jerusalem se strate afgestroom.[5] Daar was so baie bloed, ‘that the fire of many of the houses was quenched with these men’s blood.’[6]
Die buitekant van die tempel het oorgeloop met die bloed van 8500 lyke wat daar gelê het.[7] Groot plasse bloed het soos mere in die binne- en buitehof van die tempel gelê.[8]
Dit het nie gebeur omdat die Here bloedlustig is nie, maar omdat Hy heilig en regverdig is, en omdat Hy sonde haat (v.5-6). Hy is ook die ewige God wat is en wat was (v.5, Eks.3:14), en dus het Hy nie oorhaastig opgetree het toe Hy sy Ou Testamentiese volk geoordeel het nie.
Vir honderde jare het hulle God se diensknegte – die heilige apostels, profete en die Messias – doodgemaak (v.6, 18:20, 24, 2 Kron.36:15-16, Lk.11:47-51, 13:34, Hd.7:52, 1 Ts.2:14-16). Hulle het bloed vergiet, en moes daarom volgens God se geregtigheid en hulle eie verdienste bloed gedrink het (v.6, 4). Volgens God se belofte in Dt.28:53-57 en Jes.49:26 het dit gebeur toe die Romeine Jerusalem in 70 n.C. omsingel het: die Jode het hulle eie kinders geëet.[9]
Die stemme wat onder die altaar was het die engel se woorde in v.5-6 ge-eggo: “Ja, Here God, Almagtige, waaragtig en regverdig is u oordele.” (v.7). In 6:9-11 het hulle gebid dat God Hom op hulle moordenaars sou wreek (6:9-11). Omdat Hy Almagtig, getrou en regverdig was, kon Hy dit gedoen het (v.7, 19:2, Gn.18:25, 119:137, Rm.3:4).
Vuur (v.8-9)
A.g.v. ons familie se Britste, Amerikaanse en Franse voorsate, het ons baie ligte velle. Beide ek en my broer het al tydens ‘n vakansie so rooi soos tamaties gebrand. Ek hoef seker nie vir jou te sê dat dit verskriklik seer is nie. Hoe seer moes die sonbrand in v.8-9 dan nie gewees het nie?
Die vierde engel het sy bak oor die son uitgegiet (v.8). Die son wat gewoonlik lig, lewe en hitte gee, het die mense geskroei en hulle gebrand soos wat net vuur kan (v.8-9). In die hemel kon hierdie plaag nie die gelowiges beskadig het nie (7:16), maar op die aarde het God se volk nie meer sy beskerming gehad nie (v.8, Ps.105:39, 91:1, 121:5-6).
A.g.v. die hitte het mense God se Naam gevloek en gelaster (v.9). Hulle het geweet dat dit Hý is wat die plae gestuur het (v.9). Die doel was dat die mense hulle moes bekeer het en God met hulle lippe en lewens verheerlik het.
Maar soos Farao het hulle hulle harte verhard en dit nie gedoen nie (v.9, 7:13-14, 22, 8:15, 19, 32, 9:34-35, kontr. 11:13). Weereens het God se volk gewys dat hulle die nuwe Egipte is (11:8). David Chilton sê: ‘Israel has become an Egypt, hardening its heart; and, like Egypt, it will be destroyed.’[10]
Duisternis (v.10-11)
Êrens in elke mens se lewe is hy of sy bang vir die donker: ‘n mens kan nie sien of daar gevare in die skadus wegkruip nie. Hoe erg moet dit dan wees om soos in v.10-11 vir ewig in die buitenste duisternis gewerp te word?
Die vyfde engel het sy bak oor die troon van die dier uitgegooi, sodat sy koninkryk in die duisternis gewerp is (v.10, kontr. 13:4). Ek het reeds in hfst.13 gewys dat die dier Nero en die Romeinse Ryk is, en dat die Jode Rome en haar keiser bo die Messias gekies het (Jh.19:15). Sy was deel van die dier en sy Koninkryk, en sou daarom saam met hulle in die duisternis gewerp word (v.10, 2).
Weereens kan ons sê dat Israel soos die wêreld en Egipte geword het (11:8, Eks.10:21-29). Daardeur het sy die Here geterg, sodat sy toorn breekpunt bereik het. Uiteindelik het Hy haar saam met Rome en haar boosaardige keisers in die duisternis van die hel gewerp (v.10-11, 14:10-11, 19:20, Mt.8:10-12).
Dit was so erg dat die mense soos my vriend gemaak het toe ‘n nagadder hom op sy hand gepik het. Om die pyn te versit, het hy sy kop teen ‘n muur geslaan. Net so het dié wat in die duisternis van die hel gewerp is, hulle tonge gekou (v.10, Lk.16:24). Dit is seer genoeg as jy per ongeluk jou tong raak byt terwyl jy eet, maar omdat die pyn van die hel so erg is, het hierdie mense hulle eie tonge gekou om die pyn te versit.
Hulle wou egter net van die pyn ontslae geraak het, en nie van dit wat die pyn veroorsaak het nie, nl. sonde. A.g.v. die pyn en swere het hulle die God van die hemel gevloek en gelaster (v.11).
Die feit dat hulle nog die swere van v.2 gehad het (v.11), impliseer dat die siekte en pyne wat ongelowiges op die aarde gehad het, hulle ook in die hel sal hê. As ongelowige Fanie dan met kanker doodgaan, sal dit hom verder teister in die hel. Omdat ongelowiges selfs in die hel nie ophou om die Here te haat en Hom te laster nie, hou Hy aan om hulle te straf (v.11).
Moenie vir ‘n oomblik dink dat dié wat in die hel is graag by Christus in die hemel wil wees nie. Hulle haat Hom en sal eerder in die hel wees sonder Hom, as in die hemel saam met Hom; in die hel waar hulle hulle sonde kan hê, as in die hemel waar hulle daarmee moet ophou. Ons speel nie met woorde wanneer ons sê dat hulle die hel vir hulleself gekies het, en dat hulle eerder daar wil wees as in die hemel nie.
Hoe moet ons Op.16 op onsself toepas? Omdat niemand van ons weet wanneer God se toorn breekpunt bereik nie, moet ons dit nie waag om sy geduld te toets nie. Ons moenie ná vele waarskuwings aanhou om teen die Here te sondig nie. God is geduldig sodat ons ons kan bekeer, en nie sodat ons verder kan sondig nie (Rm.2:4, 2 Pt.3:9, 15). Hy sal nie vir ewig geduldig wees nie, en mag dalk op ‘n dag besluit om nie verder te praat nie, maar om op te tree.
Om die breekpunt van sy toorn te vermy, moet jy jou bekeer. Jy kan nie soos die Jode sê dat jy aan die Here behoort, terwyl jy in die week soos die wêreld lewe nie. Dit geld vir jou gesinslewe, taalgebruik, humor, drinkgewoontes, gebruik van die internet, ontspanning, dit waarop jy jou tyd en geld deurbring, en meer. As jy soos die wêreld wil lewe, sal jy saam met hulle gestraf word (v.2).
Moet asb. nie die Here se geduld toets as Hy al oor en oor vir jou gesê het om jou te bekeer nie. Die Here het ‘n groter verlange dat jy saam met Hom in die hemel moet wees as wat jy het (1 Tm.2:4). Moet dan nie dom wees en die kans verbeur, omdat jy jou eie kop gevolg het en vir jouself gelewe het nie. As jy eendag hel toe gaan is dit jou eie skuld. Jy het geweet dat die probleme in jou lewe van die Here af kom, maar soos ‘n hardkoppige ateïs het jy het gekies om in jou sonde te volhard eerder as om jou te bekeer (v.9, 11).
Om dit te doen is heeltemal onnodig, veral as die Here tot die maksimum toe gegaan het om sondaars te red. Uit liefde vir sondaars het God die oorvol bakke van sy toorn oor sy geliefde Seun uitgestort, sodat elkeen wat in Hom glo nie verlore mag gaan nie, maar die ewige lewe kan hê (v.1, Jh.3:16).
Jesus het ons so lief gehad dat Hy op Golgota die dood gesterf het wat sondaars soos ek en jy verdien. In die duisternis het Hy aan ‘n aaklige kruis gehang, sodat ons vir ewig in sy lig kan lewe (v.10, Mt.27:45, Kol.1:12-13). Sy liggaam het ‘n see en riviere van bloed geword, sodat ons in die oseaan van sy liefde kan swem en kan drink uit die strome van lewende water wat daar in die hemel is (v.3-4, Esg.47:1-12, Jh.19:34, Op.22:1, 17).
Hoekom kom jy nie vandag na die Here toe nie? Hoekom steek jy nie beide hande uit om sy gratis verlossing te ontvang nie? Moenie soos ‘n kind wees wat die wêreld se 10-sente van sonde kies, omdat dit volgens jou berekening swaarder weeg as die $900 triljoen tjek van die hemel nie.
Enigiemand met ‘n halwe brein weet mos dat dit beter is om in hierdie wêreld jou sonde te los en hemel toe te gaan, as om vir ewig jou tong te kou in die hel. En hoekom sal jý anders dink?
Is jy miskien gered? Vir jou wil ek twee dinge sê:
[1] Het ‘n familielid, vriend, kollega of iemand anders jou sleg en onregverdig behandel omdat jy ‘n gelowige is? Het jy dit in gebed met die Here gedeel, maar dit lyk of Hy nie omgee nie? Moenie die gereg in jou eie hande neem nie; los dit vir die Here. Op die regte tyd sal Hy hierdie mense oordeel (v.5-7).
[2] Moenie dink dat die pyn (hetsy emosioneel of fisies) en duisternis wat jy tans ervaar ‘n oordeel van die Here is, soos wat dit in Op.16 vir die ongelowige was nie. Wanneer die Here ons deur moeilike tye neem, is liefde altyd die dryfveer. Hy sal jou beproewing soos staalwol gebruik om jou blink te skuur en om jou meer soos Jesus te maak (Rm.8:28, Heb.12:10-11).
Omdat jy altyd na die Here toe terugdraai en nie probeer om die liniaal van sy geduld met jou sonde te breek nie, het sy toorn vir jou nie ‘n breekpunt nie.
[1] Sien my preek, Oor die vals profeet en die Antichris (of die berugte 666), vir ‘n verduideliking van die merk van die dier.
[2] The Wars of the Jews, Book III, 10:9
[3] Ibid, 9:2-3
[4] Ibid, Book IV, 7:6
[5] Ibid, 1:10
[6] Ibid, Book V, 8:5
[7] Ibid, Book IV, 5:1
[8] Ibid, Book V, 1:3
[9] Ibid, Book VI, 3:3-4
[10] David Chilton, The Days of Vengeance, p.164