Psalm 110
Toe ons kinders klein was, het ons hulle vir ongehoorsaamheid getugtig. Ons het vir hulle gesê: ‘Hoekom moet ons jou tugtig? Want jy wou jou eie baas wees.’ Ons het hulle geleer dat dit nie goed is om onder ons gesag uit te beweeg nie, aangesien ons die Here verteenwoordig. Die duiwel het vir Eva versoek om onder God se gesag uit te beweeg: “Die slang sê toe vir die vrou: ‘Julle sal beslis nie sterf nie. Maar God weet dat die dag wanneer julle daarvan eet, julle oë sal oopgaan. Dan sal julle word soos God, wat goed en kwaad ken.’ ” (Gen. 3:4-5).
Gelowiges ignoreer nie God se gesag nie. Hulle lewe coram Deo: voor God se aangesig. Dit beteken ook dat hulle onder sy gesag lewe. Hulle bely saam met Dawid in Psalm 110 dat Christus die baas is.
1. Christus ons Koning (v.1-3)
Toe ek studeer het, het een van my dosente gesê dat Dawid waarskynlik nie die Psalms geskryf het wat sy naam dra nie. Volgens die Hebreeus is dit moontlik dat die Psalms aan Dawid opgedra, maar nie noodwendig deur hom geskryf is nie. Om so te redeneer is onsin. Psalm 110 is deur Dawid geskryf en nie aan hom opgedra nie. Jesus het so gesê (Matt. 22:41-46).
Dawid bely hier dat die Messias nie net sy nageslag is nie, maar sy Here (v.1, Rom. 9:5, Op. 22:16). Volg Dawid se voorbeeld en onderwerp jou aan Christus se gesag. Gehoorsaam Hom (Joh. 14:15). Gehoorsaam die gesag wat Hy oor jou aangestel het: die regering, jou baas, jou man, jou ouers, jou ouderlinge (1Pet. 2:13-14, 18-19, 3:1, Ef. 6:1, Lev. 19:32, Heb. 13:17, 1Tim. 5:17). Onderwerp jou aan Christus as Hoof van die gemeente (Kol. 1:18). Laat ons Hom in alles gehoorsaam (Matt. 28:20).
Wie is die Here aan wie jy jou moet onderwerp? Die Hebreeus van v.1 sê: ‘Dit is die uitspraak van Jahwe aan Adonai...’ Jahwe is God se Naam (Eks. 3:14-15) en Adonai sy mees verhewe titel. In v.1 verwys Jahwe na die Vader en Adonai na die Seun (vgl. 2:2, 7). Jahwe en Adonai is dieselfde God: “Here (Jahwe), ons Heer (Adonai), hoe magtig is u Naam oor die hele aarde...” (8:2).1 “Ek en die Vader is een.” (Joh. 10:30). As God is Christus aan die Vader gelyk (Joh. 1:1, 17:5, Heb. 1:3). Met Christus se hemelvaart het Jahwe Hom as die God-mens oor alles gekroon (v.1, Hand. 2:33-36, Ef. 1:20-22, Fil. 3:21). Hy het as mede-Koning aan Jahwe se regterhand gaan sit om te wys dat Hy die krag van God is (v.1, Jes. 40:10, 52:10, 53:1, Joh. 12:38, 1Kor. 1:24).
Daar is nog ’n rede hoekom Hy sit. In die tempel was daar geen stoel nie. Die priester moes aanhoudend offers vir mense se sonde bring. Sy werk was nooit klaar nie. Na Jesus se kruisdood en opstanding, het Hy langs die Vader gaan sit om te wys dat sy werk voltooi is (Heb. 10:11-12). Jesus sit ook as Regter aan die Vader se regterhand (Op. 20:11, Hand. 10:42, 17:31). Wanneer Jesus weer kom, sal mense, engele, demone, die hele skepping voor sy voete buig en bely dat Hy die Here is (v.1, Fil. 2:10-11). Moenie tot dan wag nie. Gebruik die kans om jou te bekeer, sodat Hy jou nie verpletter nie.
***
Uit Jerusalem stuur Jahwe die Messias se septer. “Heers te midde van jou vyande!” (v.2) sê Hy. Christus se septer is ’n simbool van sy koningskap (v.2, 2:9, Op. 19:15-16). Sy septer vanuit Jerusalem beteken sy ryk het in Jerusalem begin en oor die aarde versprei. Toe Jesus gekruisig is, het die Romeine Hom as koning gespot. Hulle het vir Hom ’n riet septer gegee, ’n doringkroon op sy kop gesit, vir Hom ’n pers mantel aangetrek en voor Hom gebuig (Matt. 27:28-29). Ironies is Hy waarlik die koning van die Jode oor die heelal. Aan die kruis het Christus sy vyande verbrysel (Joh. 12:31, 16:33, 19:30, Kol. 2:14-15, Heb. 2:14-15, 1Joh. 3:8). Met sy hemelvaart het Jahwe die Messias se koningskap bevestig (v.1, 1Pet. 3:22). Die boodskap van Christus se koningskap het vanuit Jerusalem oor die aarde versprei:
“Uit Sion (Jerusalem) stuur die Here jou magtige septer: ‘Heers te midde van jou vyande!’ ” (v.2). “Hoe lieflik op die berge is die voete van ’n boodskapper van vreugde, een wat vrede verkondig, wat ’n goeie boodskap bring, wat verlossing verkondig, wat vir Sion (Jerusalem) sê: ‘Jou God heers as koning!’ ” (Jes. 52:7). “Maar julle sal krag ontvang wanneer die Heilige Gees oor julle kom, en julle moet my getuies wees in Jerusalem, in die hele Judea en Samaria, en tot aan die einde van die aarde.” (Hand. 1:8).
Baie van Christus se vyande buig gewilliglik voor Hom en word sy volk: “... ‘Sit aan my regterhand totdat Ek jou vyande ’n voetbank vir jou voete maak.’... Heers te midde van jou vyande! Jou volk bied hulleself gewillig aan...” (v.1-3, vgl. Tit. 2:14, 1Pet. 2:9-10). Die Messias se volk gee meer as bloot hulle tyd, geld en gawes in sy diens. Hulle gee hulleself as vrywillige offers (v.3, Heb. nedabah, vgl. Rom. 12:1). Geen gelowige dien die Here teen sy sin nie. Christus dwing ons nie om Hom te dien nie. Hy triomfeer oor ons weersin en wen ons harte, sodat ons Hom gewilliglik dien: “Jou volk bied hulleself gewillig aan op die dag van jou magsvertoon...” (v.3). “...werk met vrees en bewing aan julle verlossing. Want Hy wat die gewilligheid en die optrede in julle bewerk soos Hy dit goedvind, is God.” (Fil. 2:12-13, vgl. Heb. 13:21).
Dien jy die Here, omdat jy wil? Dien jy Hom uit jou hart? Wie het jou ’n nuwe hart gegee wat Hom wil dien? Jy is gewillig deur Christus se magsvertoon (v.3). Hy gee jou ’n nuwe hart en sy Gees maak jou bekwaam en gewillig om Hom te dien (Eseg. 36:26-27)! Christus het jou gekies voordat jy Hom gekies het (Joh. 6:44, 65, 15:16, 19, Rom. 9:15-16). Sy wil maak jou gewillig om in sy weermag te stry en sy vyande aan Hom te onderwerp (v.1-3, Rigt. 5:2, Op. 17:14).
Hoe gebruik die Messias ons om sy vyande onder sy voete te bring? Ons bid en deel die evangelie vir die verpreiding van sy koninkryk (Matt. 6:10, 28:18-20, Hand. 26:18, 2Tess. 3:1-3). Deur geloof in die krag van God se Gees, oorwin ons die versoeking van ons sondige natuur, die duiwel en die wêreld (Rom. 8:13, Ef. 6:10-18, 1Joh. 5:4-5).
O Church, arise, and put your armour on;
Hear the call of Christ our Captain.
For now the weak can say that they are strong
In the strength that God has given.
With shield of faith and belt of truth,
We’ll stand against the devil’s lies;
An army bold, whose battle-cry is Love,
Reaching out to those in darkness.Our call to war, to love the captive soul
But to rage against the captor;
And with the sword that makes the wounded whole,
We will fight with faith and valour.
When faced with trials on every side
We know the outcome is secure,
And Christ will have the prize for which He died,
An inheritance of nations.2
Christus vergader sy volk of weermag op heilige berge (v.3). Die Hebreeus (behaderei qôdesh) verwys letterlik na hulle blink, heilige uniform. Hierdie uniform is Christus se geregtigheid wat ons bedek, sy bloed wat ons skoon was, Christene se opregte lewens (Jes. 61:10, 2Kor. 5:21, Op. 7:14, 19:8). As ongelowiges ons statige uniform sien, maak dit hulle nuuskierig oor ons Bevelvoerder (Matt. 5:14-16). Sommige sal glo, vir diens aanmeld en coram Deo lewe. Dit het onlangs met my vriend se 16-jarige seun gebeur. Toe hy by ’n Christelike kamp was, toe vra iemand hom: ‘So, sê my: is jy ’n Christen?’ My vriend se seun was onseker. Na ’n lang gesprek het hy die waarheid ingesien, geglo en tot bekering gekom. Nog ’n soldaat het by die Messias se weermag aangesluit.
Hoe hou ’n mens vol in die stryd? Wat moet jy doen, sodat jy nie moeg word en uitsak nie? Die Messias bly vir ewig jonk en is altyd verfris soos plante deur die oggenddou wanneer die dag breek (v.3, mischar lecha tal yaldutecha). Hy is altyd in die fleur van sy jeug; vol vitaliteit deur die volheid van die Heilige Gees op sy menslike natuur (v.3, Joh. 3:34, Hand. 2:33, Heb. 1:9, 7:16, 13:8). As Een wat ewig jonk, sterk en Geesvervuld is, kan die Messias ons met sy Gees vul en ons kragte vernuwe (sien Ps. 103:5, asook Jes. 40:28-31 in sy Messiaanse konteks). Christus gee ons sy Gees en geestelike gawes vir die taak om sy vyande aan Hom te onderwerp (Luk. 24:47-49, Hand. 1:8, 4:29-31, Ef. 4:7-8). Wil jy hierdie taak suksesvol deur die krag van die Heilige Gees aanpak? Vra die Vader om jou met sy Gees te versterk (Luk. 11:13). Moet die Gees nie bedroef nie, anders sal jy die sin van sy nabyheid verloor (Rigt. 16:20, Ps. 51:13, Ef. 4:30).
2. Christus ons Priester (v.4)
’n Sekere 4 x 4 se plakker sê: ‘The best 4 x 4 x far’. Tog is die kar daarvoor berug dat dit olie lek. God is nie so nie: as Hy in v.4 sweer, praat Hy die waarheid (Num. 23:19, Deut. 32:4). Om te wys hoe seker sy belofte is, bevestig Hy dit met ’n eed (v.4, Heb. 6:17-20). Wat is die belofte? “Die Here het ’n eed afgelê en Hy sal nie spyt wees nie: ‘Jy is priester vir altyd volgens die orde van Melgisedek.’ ” (v.4).
In die Ou Testament was priesters uit die stam van Levi en die nageslag van Aäron. Konings was uit die stam van Juda en die nageslag van Dawid. Niemand in Israel kon ’n priester en koning gewees het nie (vgl. 2Kron. 26:16-21). Jesus alleen is ’n Priester-Koning soos Melgisedek (v.4, Sag. 6:13). Melgisedek was die koning van Jerusalem of Salem; ’n priester van die Allerhoogste God (Gen. 14:18-20). Salem beteken vrede: Melgisedek was die koning van vrede. Melgisedek beteken koning van geregtigheid. Ons het geen rekord van sy geslagsregister nie. Ons weet nie wanneer hy gebore is en wanneer hy gesterf het nie. Hy is ’n ewige priester saam met die res van die gelowiges (Op. 5:10). Soos Melgisedek is Jesus ’n ewige priester; die koning van geregtigheid en vrede (Heb. 7:2-3). As ewige priester (v.4) tree Hy altyd vir ons in (Heb. 7:25). Hy bid wanneer jou gebede flou en traag is. Hy bid vir die behoeftes wat jy miskyk. Hy bid as jy onbewus is van gevaar. Hy bid dat jou geloof nie sal faal nie en dat jy tot aan die einde sal volhard (Luk. 22:31-32).3
Sy ewige priesterskap beteken ook sy offer vir ons sonde is altyd aanneemlik vir die Vader (Heb. 10:12, 14-18). Die Vader sal niemand wegwys wat na die Seun toe kom nie. Hy sal nooit sê: ‘Gaan weg (Joh. 6:37); My Seun se offer en gebede vir jou is nie meer aanneemlik nie.’ As dit so was, is God ’n leuenaar (v.4).
3. Christus ons Krygsman (v.5-7)
Die Engels vir krygsman is ‘warrior’. Die Here is ’n krygsman (Eks. 15:3) met sy eie wapenrusting (Jes. 11:5, 59:17). Adonai of die Messias is aan Jahwe se regterhand (v.5, 1). Met Jahwe se krag verpletter Hy sy vyande (v.5-6, 2:9, 12b); Hy verbrysel koninkryke en oordeel nasies (Dan. 2:44, Matt. 25:31-32, Joh. 5:22, 27). Hy verpletter die hoof oor die aarde, Satan wat die nasies teen Hom aanhits (v.6b, Heb. ekv., Gen. 3:15, Joh. 16:11, 2Kor. 4:4, Ef. 2:2, 1Joh. 5:19). Hy bind die duiwel en vat die nasies by Hom weg (Matt. 12:29, Ps. 2:8, 22:29). Dit doen Hy sonder ’n weermag (v.5, Op. 19:11-21, kontra Spr. 14:28). Geen mens, beweging of regering kan teen die Messias se ryk staan of sy troon oorneem nie. Deur Christus se groot mag plaas Hy al sy vyande onder sy voete (v.1, 5-6): LGBTQ+, die ANC, China, die VSA, Rusland, die Verenigde Nasies, Islam—elke vyand.
Wat staan jou te doen? “Dien die Here met ontsag en juig Hom toe met bewing! Soen die Seun...” (2:11-12a). Sy toorn is verskriklik as jy teen Hom in opstand kom (v.5-6, 2Tess. 1:8-9, Op. 6:16-17). Verneder jou voor sy voete, of word verneder (v.1, Jes. 2:11-17). Moenie dink Hy sal moeg raak en party van sy vyande oorsien nie. Hy verkwik Homself vir die stryd soos ’n soldaat wat by ’n spruit drink (v.7). Dit beteken nie dat Hy soos Simson uit asem raak en water drink nie (Rigt. 15:14-19). Hy het ’n ewige fontein in Homself (Joh. 4:14, 7:37-39). Hy is vol krag om die vyand te verpletter (v.5-6).
Het jy in die geestelike stryd verslap? Deur gebed kan jy herhaaldelik vir nuwe krag na Christus toe draai (Heb. 4:15-16). Deur sy Woord, beloftes en die bemoediging van ander gelowiges sal Hy jou verkwik (Ps. 1:3, Hand. 18:9-10, 23:11, Rom. 15:32, 1Kor. 16:17-18, 2Kor. 7:6, 2Tim. 1:16). Hy verkwik elkeen wat coram Deo lewe. ’n Mens sou dink jou kragte sal opraak as jy Hom jaar-in en jaar-uit so dien. Die teenoorgestelde is waar: hoe meer jy onder sy gesag lewe, hoe groter word jou geestelike krag. “Daarom gee ons nie moed op nie, want selfs al vergaan ons uiterlike mens, word ons innerlike mens van dag tot dag vernuwe.” (2Kor. 4:16). Wie coram Deo lewe, is soos die kinders in C.S. Lewis se Chronicles of Narnia. Hulle kon so vinnig soos ’n trein hardloop en by die leeu Aslan bly. Tog het niemand uit asem geraak, warm gekry of moeg geword nie.4
1 Aanhalings uit die 2020 Vertaling.
2 Stuart Townend & Keith Getty, Copyright © 2004, Thankyou Music (Adm. by CapitolCMGPublishing.com excl. UK & Europe, adm. by Integrity Music, part of the David C Cook family, [email protected])
3 Louis Berkhof, Systematic Theology (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 1958 [1939, 1941]), 403
4 C.S. Lewis, The Chronicles of Narnia: The Last Battle (New York: HarperCollins Publishers, 1956), 760