Het dit al met jou gebeur dat jy skielik ‘n waarheid in die Skrif verstaan – iets wat jy al baie keer vantevore gelees het, maar nog nooit só duidelik verstaan het nie? Dit voel sommer of jy opnuut tot bekering kom. Dit is wat in Genesis 27-28 met Isak en Jakob gebeur het: God se keuse van die jongste bo die oudste seun (25:23) het skielik duidelik geword.
Vir Isak (27:1-28:9)
Isak was nou al oud en byna blind. Hy het gedink dat sy dood naby was. Die waarheid was dat hy vir nog 40 jaar sou lewe (27:1, 31:41, 35:28). Sy fisiese blindheid was eintlik maar ‘n prentjie van sy blindheid vir God se keuse. Hy het vir Esau gevra om ‘n bok te skiet, ‘n wildspot te maak, en daarna die seën te ontvang (27:2-4). Esau was, soos hy, lief vir die veld en daarom sy gunsteling seun (25:27-28, 24:63). Isak het die belofte van 25:23 geïgnoreer: “die oudste sal die jongste dien.” In 25:33 het Esau gesweer dat hy sy eersgebore reg aan Jakob verkoop het. Hy was oppad om sy belofte te breek.
Rebekka het afgesluister en na Jakob toe gegaan: “Kyk, ek het jou vader met jou broer Esau hoor spreek en sê: Bring vir my ‘n stuk wild en maak vir my lekker ete, dat ek kan eet en jou kan seën voor die aangesig van die HERE voor my dood. My seun, luister dan nou na my, na wat ek jou beveel. Loop nou na die kleinvee en gaan haal vir my daar twee mooi bokkies, dat ek jou vader daarvan ‘n lekker ete kan maak soos hy dit graag wil hê. Dan moet jy dit na jou vader bring, dat hy kan eet; sodat hy jou kan seën voor sy dood. Toe sê Jakob vir sy moeder Rebekka: Kyk, my broer Esau is ‘n harige man [sy naam beteken ‘harig’, cf. 25:25] en ek is ‘n gladde man. Miskien sal my vader my betas, en ek sal in sy oë wees soos ‘n spotter; so sou ek dan ‘n vloek oor my bring en nie ‘n seën nie. Maar sy moeder antwoord hom: Laat jou vloek op my wees, my seun! Luister net na my en gaan haal dit vir my.” (27:6-13).
Hierdie was ‘n gebroke huwelik en gesin. Die broers het nie veel in mekaar belang gestel nie. Die ouers het hulle kinders voorgetrek. Rebekka het haar man bedrieg. Sy het ‘n beter verhouding met haar seun gehad as met haar man. Dieselfde geld vir Rebekka: sy het ‘n beter verhouding met Jakob gehad as met Isak. Jakob was wel Rebekka se gunsteling seun (25:28), maar sy het darem die belofte van 25:23 onthou. Jakob het gedoen wat sy ma gevra het (27:14). Sy het Esau se beste klere vir Jakob aangetrek en sy gladde vel met bokhare bedek (27:15-16). Die beste klere is gehou vir spesiale geleenthede soos hierdie (Lukas 15:22).
Jakob het die kos vir sy pa gevat. Hy het drie keer gelieg. Sy pa kon hoor dis nie Esau se stem nie. Maar Jakob het sy pa se ander vier sintuie geflous. Jakob was blind en kon nie sien nie (27:1). Jakob het soos Esau gevoel en geruik (27:21-23, 27). Sy potjie het soos Esau se wildsvleis gesmaak (27:25). Jakob het soos ‘n Judas nader gekom en vir Isak met ‘n soen bedrieg (27:26, Matteus 26:49). Hy was inderdaad ‘n ‘hakskeen-gryper’ en bedrieër soos wat sy naam impliseer (25:26).
Isak het vir Jakob geseën met ryk en vrugbare simbole soos dou, koring, wyn, en sy broer wat voor hom buig (27:27-29, Spreuke 3:10). Hy het hom die seën van 12:3 toegebid: “En Ek sal seën diegene wat jou seën, en hom vervloek wat jou vervloek; en in jou sal al die geslagte van die aarde geseën word.” Toe Jakob nét weg is het Esau van sy jagtog af teruggekeer. Hy het die bokkie geslag, gaargemaak, en vir sy pa gebring. Toe Isak sy stem hoor het hy verskriklik gebewe. Eweskielik het die belofte van 25:23 ingesink: “die oudste sal die jongste dien.” Hy het geen seën vir Esau oorgehad nie. Hy het vir Jakob “geseën—ook sal hy geseënd bly!” (27:33). Esau het gehuil, maar hy het nie daaraan gedink dat hy sy geboortereg aan Jakob afgesweer het nie. “Laat niemand ‘n hoereerder wees nie, of ‘n onheilige soos Esau, wat vir één spysgereg sy eersgeboortereg verkoop het. Want julle weet dat hy, toe hy ook later die seën wou beërwe, verwerp is, want hy het geen geleentheid vir berou gevind nie, al het hy dit met trane vurig begeer.” (Hebreërs 12:16-17). Esau was nie regtig jammer oor sy sonde nie, maar wou net die gevolge van sy dom besluit terugdraai. Hy het wêreldse, en nie goddelike berou gehad nie (2 Korintiërs 7:10).
Daar was geen seën vir Esau nie. Daarom het hy sy broer gehaat en wou hy hom doodmaak. Rebekka was bang dat Esau vir Jakob sou doodmaak, en dat God wraak sou neem en vir Esau doodmaak. Sy het geweet hoe om haar man om haar pinkie te draai. Soos Rebekka, het Isak ook nie van sy skoondogters gehou nie (26:34-35). Daarom het sy vir hom gesê: “Ek is moeg vir my lewe vanweë die dogters van Het. As Jakob ‘n vrou neem uit die dogters van Het, soos húlle is, uit die dogters van die land—waarvoor lewe ek dan?” (27:46). Rebekka het ‘n kans gevat, want sy sou nooit weer haar ‘blou-oog’ seun sien nie. Jakob was baie lief vir die huis (25:27), maar moes nou na sy oom toe vlug.
Isak het God se keuse (25:23) ten volle aanvaar. Hy het nou met ‘oop oë’ vir Jakob geseën en hom Haran toe gestuur om ‘n vrou te kry (28:1-5, cf. 24:4). Esau het gehoor dat sy pa vir Jakob Haran toe gestuur het om ‘n vrou te kry. Hy wou sy pa tevrede stel en het met Ismael se dogter getrou (28:6-9). Dit het hom niks in die sak gebring nie, want Ismael was nie ingesluit in God se belofte nie (21:10).
Isak was verblind deur sy vasbeslote idees, sy kultuur (die oudste seun moet die geboortereg en erfenis ontvang), en sy voortrekkery. Is jy soos Isak, sodat nie eers duidelike bewyse uit die Bybel jou van opinie sal laat verander nie?
- Jy glo so vas dat pille die oplossing vir angs en depressie is, dat jy die genoegsaamheid van die Skrif afgeskryf het: “Die hele Skrif is deur God ingegee en is nuttig tot lering, tot weerlegging, tot teregwysing, tot onderwysing in die geregtigheid, sodat die mens van God volkome kan wees, vir elke goeie werk volkome toegerus.”(2 Timoteus 3:16-17).
- ‘n Feministiese samelewing het gemaak dat jy net nie 1 Timoteus 2:12, Efesiërs 5:23, en Titus 2:5 kan aanvaar nie: “Ek laat die vrou egter nie toe om onderrig te gee of oor die man te heers nie, maar sy moet haar stil hou... Want die man is die hoof van die vrou, soos Christus ook Hoof is van die gemeente... [younger women must be] working at home (ESV)”. Soos Esau Isak se gunsteling seun was, is Joyce Meyer jou gunsteling prediker (ek hoop nie so nie). Jy sê: ‘Hoe kan ons sê vroue predikers is verkeerd – Joyce Meyer is dan ‘n vroue prediker.’ Skielik is die Bybel verkeerd en Joyce Meyer reg.
- Die goddelose wêreld het jou oortuig dat evolusie wetenskap is. Jy glo nie meer in ‘n ses dag skepping of jong aarde soos wat Genesis 1-2, 5 leer nie.
- Jy verwerp pakslae as die Bybelse manier van tugtiging. Verse soos Spreuke 22:15, 22:19 is ouderwets. In jou huis het die metodes van sielkunde die Bybel vervang. Kinders is nie meer stout nie, maar het ‘n lae selfbeeld.
- Jy sien niks verkeerd met bikinis nie. Jy is blind vir verse soos 1 Timoteus 2:9-10 wat praat van beskeidenheid wanneer dit by kleredrag kom.
- Ons leef in ‘n samelewing waar alles kits is; waar rekenaars die somme vir jou doen en die TV vir jou dink. Dit is moeilik om onsself te onderwerp aan verse wat praat van die noodsaaklikheid vir selfdissipline en diep denke wanneer dit by geestelike groei kom (1 Timoteus 4:7, Psalm 1:2).
- Ons samelewing is individualisties. Om aan die regering, onderwysers, base en ander gesagsfigure te onderwerp is iets van die verlede (Romeine 13:1).
- Facebook en e-kerk het jou beïnvloed om tevrede te wees met oppervlakkige vriendskappe en om weg te bly van die kerk af. Jy sien nie die nut van diep vriendskappe en omgee in ‘n liggaam nie (1 Korintiërs 12:25). Al sê Hebreërs 10:25 jy moenie van die kerk af wegbly nie, sien jy dit nie in nie.
Jy moet Psalm 119:18 bid: “Open my oë”. Jy moet God se Woord glo bo jou opinies, tradisie, en gunsteling mense.
Vir Jakob (28:10-22)
Jakob, die man wat graag binne sy tent wou wees, moes nou buite slaap met ‘n klip onder sy kop (28:10-11, 25:27). Jakob het al baie van die Here gehoor, maar nou sou hy vir die eerste keer die Here ontmoet. In sy droom het hy ‘n leer gesien. Engele het tussen hemel en aarde beweeg. God het vir hom ses beloftes gegee:
“Ek is die HERE, die God van jou vader Abraham en die God van Isak. [1] Die land waar jy op lê en slaap, sal Ek aan jou en jou nageslag gee; [2] en jou nageslag sal wees soos die stof van die aarde, en jy sal uitbrei na die weste en ooste, en na die noorde en suide; [3] en in jou en jou nageslag sal al die geslagte van die aarde geseën word. [4] En kyk, Ek is met jou, [5] en Ek sal jou bewaar oral waar jy heengaan, [6] en Ek sal jou terugbring in hierdie land; want Ek sal jou nie verlaat nie, totdat Ek gedoen het wat Ek jou gesê het.” (28:13-15).
Die Here was nie ‘n plaaslike god nie, maar sou oral saam met hom gaan. Hy sou hom teen Esau se haat en Laban se streke beskerm. Jakob was bang toe hy wakker word. Hy het ‘n altaar gebou, die Here aanbid, en die plek Betel genoem (Betel beteken ‘huis van God’). Hy het belowe om ‘n tiende van al sy besittings vir die Here te gee, en het belowe dat die Here sy God sou wees (28:16-22).
Enkele lesse uit hierdie verse:
- God is hoog en verhewe (soos in Jakob se droom), maar die leer in Jakob se droom wys dat God omgee oor sy kinders op aarde. Hy sal neerdaal om hulle te help.
- Toe Isak (die hoof van die huis) die Here se keuse aanvaar, het die Here vir Jakob geseën. Net so sal die Here jóú vrou en kinders seën as jy (die hoof van die huis) buig en sy Woord aanvaar.
- Die oomblik toe Jakob die Here se wil uitvoer, het die Here hom geseën. As jy die Here se Woord gehoorsaam sal Hy jou seën.
- Die openbaring aan Jakob het gekom toe hy in die woestyn lê met ‘n klip onder sy kop. Soms kom jou wonderlikste tye met die Here wanneer jy een of ander ongemak moet verduur.
- Ten spyte van Jakob se leuens het die Here hom op die regte weg gehelp en hom geseën. Die Here haat jou sonde, maar is bereid om jou te verander en te seën.
- Jesus is die leer wat hemel en aarde met mekaar verbind: “En Hy sê vir hom: Voorwaar, voorwaar Ek sê vir julle, van nou af sal julle die hemel geopend sien en die engele van God opklim en neerdaal op die Seun van die mens.” (Johannes 1:52). Deur Hom het God na ons toe gekom, sodat ons na God toe kan kom.
- Gee jouselfvir die Here (v.21) voordat jy jou geld en besittings vir Hom gee (v.22).
Thomas het op ‘n stadium te gou gepraat en gesê: ‘Ek sal nooit glo nie.’ (Johannes 20:25). Hy hét geglo. Moenie soos Thomas wees en teen die waarheid skop nie. Moenie sê: ‘Ek sal nooit glo nie.’ Buig jou neer voor God se wil en waarheid.