Genesis 2:18-25
Wat is die huwelik? Een man het vir my gesê: ‘Sodra ’n man en ’n vrou saam slaap, is hulle in God se oë getroud.’ Nog ’n man wat saam met sy meisie bly, praat van haar as ‘my vrou’. Volgens die NG-Sinode kan homoseksuele mense getroud wees. Jacob Zuma is tegelykertyd getroud met ’n paar vroue. Koning Henry VIII (1491-1547) van Engeland het ses vroue gehad. Hy het van hulle laat doodmaak en het van ander geskei. Ek het ’n man ontmoet wat sommer in sy sitkamer aan ’n vrou trou belowe het. Volgens hom was hulle getroud, al het ’n selfaangestelde profeet die seremonie gehou en was daar geen getuies nie.
Dit is duidelik dat mense verward is oor die huwelik. Hoe moet ons die huwelik volgens die Bybel beskou?
1. Dit is ’n vriendskapsverbond
Ek praat nie hier van kinders wat mekaar se hande skud en belowe om vir ewig vriende te wees nie. Ek verwys eerder na ’n plegtige ooreenkoms, of ’n verbond tussen twee mense om vriende te bly, totdat die dood hulle van mekaar skei. Ons vind hierdie definisie vir die huwelik in die volgende verse:1
“wat die boesemvriend van haar jeug verlaat, die verbond van haar God vergeet.” (Spr. 2:17).
“...Ek het vir jou ’n eed afgelê, My in ’n verbond met jou begewe... en jy het Myne geword.” (Eseg. 16:8).
“Omdat die Here self as getuie optree tussen jou en die vrou met wie jy getroud is toe jy jonk was en teenoor wie jy ontrou is, terwyl sy jou lewensmaat is en ’n vrou van dieselfde verbond as jy.” (Mal. 2:14).
“En Hy antwoord hulle en sê: Het julle nie gelees dat Hy wat hulle gemaak het, hulle van die begin af man en vrou gemaak het nie, en gesê het: Om hierdie rede sal die man sy vader en sy moeder verlaat en sy vrou aankleef, en hulle twee sal een vlees wees; sodat hulle nie meer twee is nie, maar een vlees? Wat God dan saamgevoeg het, mag geen mens skei nie.” (Matt. 19:4-6).
Die huwelik as ’n vriendskapsverbond is ook sigbaar in v.18 waar God Homself as jhwh Elohim (die Here God) openbaar. Die Hebreeuse Naam jhwh is God se verbondsnaam waarmee Hy in Eks. 3 vir Moses gesê het: ‘Ek sal Israel uit Egipte verlos sodat hulle my volk is en Ek hulle God.’ In Gen. 2 herinner hierdie Naam ons aan God se verbond met Adam (Hos. 6:7), naamlik dat Hy ’n persoonlike vriendskap met mens het en dat ons Hom op die aarde moet verteenwoordig (1:26-27). Die Bybel beskryf hierdie verbond tussen God en die mens as ’n huwelik (Jes. 54:5, Eseg. 16, Ef. 5:31-32). Hiervan is die huwelik tussen ’n man en sy vrou ’n prentjie (Ef. 5:22-33). Waar ’n man en sy vrou een word in die huwelik is dit ook ’n prentjie dat die drie Persone van die Godheid een is (v.24, 1:26, Ef. 4:4-6).
Omdat dit so is, kan jy die huwelik nie reg verstaan as jy nie eers ’n vriendskapsverbond met God het nie. Jy sal die huwelik bloot beskou as ’n plek waar jy veilig voel, liefde ervaar, ’n vriend het, seks kan geniet, en jou kinders kan opvoed. Maar wat as iemand vir jou sê: ‘Ek geniet al hierdie dinge sónder die huwelik’? Skielik weet jy nie wat om te sê nie. En die rede is, omdat jy by die mens begin eerder as by God. Wil jy die huwelik reg verstaan, op ’n vaste fondasie begin, en dit geniet soos God dit bedoel het? Staan dan soos Adam en Eva in ’n regte verhouding met God: onskuldig en onbesmet deur sonde.
‘Maar hoe kan dit gebeur as niemand sonder sonde is nie?’ wil iemand weet. Jesus is sonder sonde en het die straf vir ons sonde gedra. As jy die Vader vra, sal Hy Jesus se lewe aanvaar asof jý dit geleef het en sy dood asof jý vir jou eie sonde gestraf is (2Kor. 5:21, Fil. 3:9).
Is jy reeds gered? Getuig jou gewete, die Bybel, en die mense wat jou ken dat jy ’n vriend van God is en Hom liefhet soos ’n jong bruid haar bruidegom liefhet (Joh. 15:15, Ef. 5:32)? Indien wel, sal dit nie net die oor die algemeen in jou lewe sigbaar wees nie, maar ook in jou huwelik waar jy en jou lewensmaat beste vriende is (Hoogl. 5:16). Dit is baie belangrik vir verliefdes wat wil trou. As jy jou huwelik op emosie, of uiterlike aangetrokkenheid bou, gaan dit vou. Of as jy en jou kêrel, of meisie nie beste vriende is nie, maar soos kat en hond baklei nog voordat julle getroud is, gaan julle huwelik nie hou nie. Dit sal saam met die verliefdheid en die uiterlike skoonheid afweer.
Die belangrikheid van ’n vriendskapsverbond geld veral vir getroudes. Wees beste vriende, kuier met mekaar en doen dinge saam, sodat julle nie aparte lewens in dieselfde huis lewe nie. Anders sal julle op die ou ent skei, of eensaam en misrabel getroud bly.
2. Dit is ’n instelling van God
Ek het ’n vriend wat versot is op J.R.R. Tolkien se Lord of the Rings. Maar volgens hom is die films glad nie soos die boeke nie. Hy glo dat Hollywood Tolkien se storie opgemors het. Enigiemand wat die films kyk en die boeke wil herskryf, sal ’n fout maak.
Net so moet ons nie die Bybel wil herskryf, omdat dit nie by die kultuur se verstaan van die huwelik pas nie. Dit is die fout wat die NG-Sinode gemaak het toe hulle gesê het ongetroudes kan saambly en dat sogenaamde gay huwelike aanvaarbaar is. As hulle egter Gen. 1-2 as geskiedenis aanvaar het en nie afgeskryf het as ’n mite nie, sou hulle geweet het dat Gód die huwelik ingestel het en dat net Hy die reg het om te sê hoe ons dit moet definieer.
3. Dit is ’n geskenk
In die Middeleeue het die Katolieke gesê dat die huwelik vir ongeestelike mense is (sien 1Tim. 4:3). Vir die wêreld is die huwelik iets wat jou seksuele vryheid beperk en buitendien in ’n gemors eindig. Volgens hulle is dit beter om net saam te bly. Party mans beskou dit as ’n grap wanneer hulle vriende trou. Hulle sê: ‘Nou is jy lewenslank gevonnis; jy het stof gebyt en jou vryheid verloor.’ Maar volgens die Bybel is die huwelik God se geskenk aan die mens, sodat hy nie eensaam sal wees nie (v.18, Spr. 18:22, 19:14, 31:10, 1Kor. 7:7). Toe God die wêreld geskep het, was álles goed (1:4, 10, 12, 18, 21, 25), behalwe toe die mens alleen was (v.18). Eers ná God die huwelik geskep het, was alles baie goed (1:31).
Miskien sê jy: ‘Maar ek is ongetroud. Beteken dit dat God sy goeie gawes van my weerhou?’ Nee, omdat Hy jou ’n ander goeie gawe gegee het, naamlik om enkel te wees (1Kor. 7:7). Dien Hom in jou enkelskap en sien sy oplossing vir jou eensaamheid deur vriende, familie, en die liggaam van Christus (Ps. 68:7, 1Tim. 5:1-2).
4. Dit is ’n spanpoging
Enige sportspan het ’n kaptein. Alhoewel hy ’n ander rol as sy spanmaats het, kan hy nie sonder hulle speel nie; hy het hulle nodig. Net so is die man die kaptein van die huwelik (Ef. 5:23), maar het hy sy vrou nodig. Hy moet haar geestelik lei, liefhê, en versorg (Ef. 5:25-29). Ons sien sy leierskap in die feit dat God hom eerste gemaak het; dat Hy die vrou uit die man geskep het eerder as andersom; dat die man vir sy vrou ’n naam gegee het soos hy vir die diere name gegee het; dat die Hebreeuse woord vir vrou [ishah] van die woord vir man [ish] afstam (v.7, 18-23, 3:20, 1Kor. 11:8-9, 1Tim. 2:12-13). Laasgenoemde word ook sigbaar in die Engelse woord woman, asook in die feit dat ’n getroude vrou haar man se van aanneem.
Dit beteken nie dat ’n man belangriker is as sy vrou nie (Gal. 3:28, 1Pet. 3:7). Alhoewel hy die spanleier is, is beide die man en die vrou se rol nodig om die huwelik ’n sukses te maak. Ek sal binne die volgende paar weke oor die verskillende rolle preek. Vandag wil ek net uit v.18 wys hoe God die vrou geskep het om haar man by te staan (v.18). Geen man kan soos Lone Ranger, of Batman op sy eie werk nie. Die man wat sy vrou se hulp en insette vra, sal dwase besluite vermy en homself baie moeite spaar (1Sam. 25, Spr. 31:11-12). Spurgeon se pa het dit eerstehands beleef. Toe hy op ’n keer weg van die huis af moes preek, het hy gevrees dat hy sy gesin sou afskeep. Hy het teruggedraai huistoe. Toe hy in die huis instap, toe hoor hy hoe sy vrou in die kamer vir elke kind bid. Hy het geweet dat sy gesin in goeie hande is en het met ’n geruste hart gaan preek.2
Ek voel soos ou mnr. Spurgeon. In my geval kan ek op my werk fokus, omdat my vrou vir die kinders skoolhou, kruideniers koop, kos maak, en die nodige draaie ry. Sy het my ook goeie raad gegee toe ek bang was dat ek te veel werk en te min tyd met my tieners spandeer. ‘Vat elke Maandag een van hulle vir ’n roomys. Spandeer twee ure om met hulle te gesels en vrae te vra.’ Ek het dit begin doen en dit werk wonderlik. Ek geniet die tyd met my kinders en hulle geniet dit ook.
Ek wil elke vrou aanmoedig om haar man se vlerke te wees, sodat hy kan sweef. Moenie lood om sy enkels wees om hom te sink as hy probeer swem nie. Vind maniere om hom te help eerder as wat jy vir ure lê en boek lees, of op jou foon sit. Ek wil die mans aanmoedig om jou leierskap so te gebruik dat jy jou vrou opbou. Doen wat elke goeie kaptein vir sy spanmaat doen. As jy jou vrou afbreek, benadeel jy jouself, terwyl dit tot jou voordeel sal strek as jy haar opbou (Ef. 5:28). Sien haar as jou gelyke wat ’n ander rol vervul. Dit is presies wat ons in v.21-24 sien toe God die vrou uit die man se rib gebou het; uit sý DNA, bloed, been, en vleis (v.21-24).3 Eva was letterlik Adam se vleis en sy bene; sy familie (v.24, vgl. 29:14, Rigt. 9:2, 2Sam. 5:1, 19:12). God het die hele vrou (XX chromosome) uit ’n deel van die man gemaak (XY chromosome). God het haar nie uit sy skedel gebou om op sy kop te sit, of om hom soos ’n kind te hanteer nie. Hy het haar ook nie uit sy hak gemaak dat hy op haar moet trap nie. Hy het haar eerder uit sy sy gemaak, sodat sy langs hom onder sy arm kan staan.
Mans: hou jy jou vrou onder jou arm; beskerm en koester jy haar? Vroue: staan jy jou man by; help jy hom? Mans en vroue: deel julle mekaar se lewens, of deel julle net dieselfde huis, terwyl elkeen vir homself lewe? Buiten dat dit sonde is om teen jou maat te werk, skiet jy jouself ook in die voet. Jy kan dubbel so effektief wees as jy en jou maat saamwerk (Pred. 4:9-12). Julle sal geestelik beter groei, julle kinders met groter sukses opvoed, emosioneel en selfs liggaamlik meer stabiel wees.
5. Dit is 'n heteroseksuele verhouding
Volgens die wêreld is daar nie net mans en vroue nie, maar meer as 50 ander geslagte. Maar dit is onsin, omdat God net twee geslagte gemaak het (Gen. 1:27, 2:7, 18-25, Matt. 19:4). Die huwelik is nie vir mense van dieselfde geslag bedoel nie. Dit is nie vir mense wat ’n operasie gekry het om hulle geslag te verander nie. Dit is nie vir mense wat wens dat hulle ’n ander geslag is nie. Dit is nie vir mense wat hulleself oortuig dat hulle ’n ander geslag is. Jy is eenvoudig die geslag wat jy gebore is.
Sommige sal inspring en sê hulle kan geneties bewys dat hulle anders gebore is. As jy hiermee bedoel dat jy homoseksueel gebore is, kan jy dit nie bewys nie. En as iemand tweeslagtig gebore is, is dit ’n genetiese afwyking en nie normaal nie. Die meeste mense het nie hierdie afwykings nie, maar het XX, of XY chromosome. Daar bestaan eenvoudig nie spesiale chromosome vir mense wat hulleself as iets anders beskou nie. Volgens Gen. 2 is die huwelik bedoel vir een natuurlike man met een natuurlike vrou net soos wat Jesus ’n Bruidegom met ’n bruid is en nie ’n Bruidegom met ’n bruidegom, of iets anders nie.
Volgens v.18-20 het God die vrou as die man se pasmaat [Heb. neged] geskep. Sy is vir hom wat ’n slot vir ’n sleutel is. Daarom kan jy so min met iemand van dieselfde geslag trou as wat jy met ’n krokodil, of ’n pikkewyn kan trou (v.18-20, Lev. 18:22-23). Sogenaamde gay, of transgender huwelike (Gen. 19, Deut. 22:5, Lev. 18:22, Rom. 1:26-27, 1Kor. 6:9-10) is niks anders as rebellie nie teen God se instelling van die huwelik.
6. Dit is 'n eksklusiewe verhouding
Die film Fireproof gaan oor ’n man en sy vrou wie se huwelik op die rotse is. Toe die man tot bekering gekom het, toe probeer hy alles om sy huwelik te red. Op ’n stadium toe vind hy uit dat ’n sekere dokter by sy vrou aanlê. Hy het die dokter in sy kantoor besoek om hom aan te spreek. Net voor weg is, toe wys hy vir die dokter sy vuis. ‘Hierdie vrou is mýne,’ is wat hy bedoel het.
Hierdie deel van die film is ’n goeie illustrasie om te wys dat die huwelik eksklusief is: een man vir een vrou (v.24, Matt. 19:4-6). Dit is nie bedoel vir mense wat die huwelik goedkoop wil maak deurdat hulle saambly sonder ’n plegtige verbond met God en mekaar voor getuies nie (Heb. 13:4).
Die eksklusiwiteit van die huwelik beteken ook dat jy nie die reg het om deur egbreuk iemand anders se huwelik binne te dring nie (Eks. 20:14). Hulle het ook nie die reg om jóú huwelik bine te dring nie. Verder is die huwelik nie ’n plek waar een man twee, of meer vroue het nie, selfs al het gelowiges in die Ou Testament dit gedoen. God se bloudruk vir die huwelik is een man vir een vrou (v.18-24, 4:19, Matt. 19:4-5).
Buiten dat ander partye nie die huwelik moet binnedring nie, moet ouers ook nie inmeng nie. Geen huwelik sal suksesvol wees as beide partye nie besef dat hulle ’n nuwe gesin begin en dat hulle hulle ouers moet verlaat nie (v.24, Gen. 24:58-59, Ps. 45:11). Moenie só aan jou ouers geheg wees dat hulle nog vir jou sorg, besluite namens jou neem, of jou nr. 1 vertroueling is nie. Wees eerder deur die huwelik aan jou maat geheg (v.24). Jou maat en nie jou ouers nie, is die nr. 1 menslike verhouding. God het tog ’n man en ’n vrou in die tuin van Eden gesit en nie ’n ouer en ’n kind nie. Party ouers sal sê dat bloed (bloedfamilie bande) dikker as water is. Maar volgens Jay Adams is bloed nie dikker as die huweliksverbond nie.4 Die ouer-kind verhouding is met ander woorde nie hegter as die een-vlees verhouding waarin ’n man en sy vrou alles met mekaar deel nie: hulle huis, bed, liggame, lewens, tyd, kinders (die vrug van die een-vlees verhouding, vgl. 1:28), besittings, lyding, gebed, ensovoorts nie (v.24, Mal. 2:15).
Hierdie een-vlees verhouding vind uitdrukking in seks (v.24, vgl. 1Kor. 6:16). Hoe goed dit met jou seksuele verhouding gaan, wys gewoonlik (behalwe as daar biologiese probleme is) hoe sterk die eenheid in res van jou huwelik is. So, wat sê die huweliksbed van hoe dit met jóú huwelik gaan?
7. Dit is 'n permanente verhouding
Deesdae kan jy ’n paar knoppies druk en op die internet skei. Dit is omdat die wêreld nie veel waarde aan die huwelik heg nie. Maar God heg waarde daaraan en sê dat dit permanent is (v.24, Matt. 19:5-6). Om dan die een-vlees verhouding te wil skei, is soos om twee papiere met sterk gom aan mekaar vas te plak en dit dan los te skeur: jy sal groot skade doen.
Werk daarom hard om die eenheid in jou huwelik te bevorder (v.24). Kry ’n gesamentlike stokperdjie, gaan saam uit, kuier saam by vriende, gaan saam met vakansie, lees saam boek, sit saam om die etenstafel eerder as wat jy voor die TV sit, bid saam, lees saam Bybel, gaan saam kerk toe.
8. Dit is 'n oop verhouding
Dit verstom my as ek hoor van getroude mense wat kodes vir hulle selfone het, of dat hulle inligting oor hulle salarisse, of finansiële state vir mekaar wegsteek. Dit hoort nie so nie. As jy nie jou liggaam vir maat wegsteek nie, is daar niks om weg te steek nie (v.25). Party sal sê dat hulle wel hulle liggame van mekaar weerhou, maar om so te doen, is sonde en sal nadelige gevolge hê. Paulus sê:
“Maar om onsedelikheid te voorkom, laat elke man sy eie vrou hê en elke vrou haar eie man. Laat die man sy huweliksplig teenoor sy vrou nakom, en net so die vrou teenoor haar man. Die getroude vrou het nie seggenskap oor haar eie liggaam nie, maar haar man wel; net so het die man ook nie seggenskap oor sy eie liggaam nie, maar sy vrou wel. Moet julle nie van mekaar weerhou nie, behalwe as julle ooreenkom om dit vir ’n tyd lank te doen om julle aan gebed te kan wy. En kom dan weer bymekaar, sodat Satan julle nie verlei as gevolg van julle gebrek aan selfbeheersing nie.” (1Kor. 7:2-5).
Daar is niks om vir jou maat weg te steek nie. Moenie in die donker lewe nie. Moenie skynheilig wees, of voorgee nie. Moenie met agterdog lewe nie. Wees oop. Bely as jy gesondig het. Vra vergifnis en kom skoon (1Joh. 1:7, 9). Laat jou oë vir jou maat alleen wees (v.25). Jy het nie die reg om iemand anders se naaktheid te sien nie, hetsy in lewende lywe, of op ’n skerm. Om dit te doen pas nie by ’n Christen nie en lei na die hel (Matt. 5:27-28). Jy wil tog nie soos Ravi Zacharias wees wie se skandes onlangs aan die lig gekom het nie.
Ravi Zacharias was ’n bekende Christen spreker. Na sy dood in 2020 is sy lewe van seksuele losbandigheid aan die groot klok gehang. Blykbaar het Zacharias vroue gemanipuleer, sodat hy hulle naak kon sien. Hy het vir een vrou gesê dat haar seksuele verhouding met hom God se beloning aan hom is. Op sy sterfbed het hy ’n leuen vertel en gesê dat hy deur sy hele lewe nog nooit aan sy vrou ontrou was nie.5 Die feite het egter gewys dat Zacharias God en sy instelling van die huwelik geminag het.
O, mag die Here ons bewaar dat ons nie ontrou sal wees aan ons lewensmaats, of aan die God wat hulle vir ons gegee het nie. Laat ons Jesus se huwelik met die kerk akkuraat uitbeeld, sodat ons nie sy lieflike Naam swartsmeer nie.
1 Aanhalings uit die 2020 Vertaling van die Bybel.
2 C.H. Spurgeon, Autobiography: Vol. 1—The Early Years (Edinburgh: The Banner of Truth Trust, 1962), 44-5
3 Let asseblief op dat God nie elke vrou uit ’n man se rib gemaak het nie. Dit is dus ’n verkeerde afleiding om te dink dat mans minder ribbes as vroue het. Buitendien sou Adam se rib teruggegroei het as God dit mooi uit die omhulsel—die periosteum wat ’n mens byvoorbeeld as ’n dun vliesie om ’n skaaprib sien—gehaal het [Jonathan Sarfati, The Genesis Account: A Theological, Historical, and Scientific Commentary on Genesis 1-11 (Powder Springs, Georgia: Creation Book Publishers, 2015), 330-1].
4 Jay E. Adams, Marriage, Divorce, and Remarriage in the Bible (Grand Rapids, Michigan: Zondervan, 1980), 20
5 https://www.thegospelcoalition.org/article/report-ravi-zacharias-sexual-abuse/
https://www.rzim.org/read/rzim-updates/board-statement