Galasiërs 5:22
Die advertensie- en kitskos bedryf en die internet sê: ‘Kry alles dadelik; moenie wag nie!’ Party mense stel die bevrediging uit. In die 1960’s is ’n eksperiment met ’n groep kinders gedoen. Die kinders is in ’n vertrek met ’n marshmellow voor hulle gesit. Daar is aan hulle gesê: ‘Jy kan die lekker dadelik eet, maar as jy 10 minute wag, kry jy nog ’n marshmellow.’
Navorsers het die kinders vanuit ’n ander vertrek dopgehou. Sommige kinders kon hulleself nie beheer nie en het die marshmallow geëet. Ander het gewag. Hulle het hulle verbeel dat die lekker ’n speelding of ’n prentjie is. Na 10 minute is hulle met nog ’n marshmellow beloon.
’n Paar jaar na die ekspirement het die navorsers die kinders opgespoor. Hulle was al op hoërskool. Die kinders wat gewag het, het beter punte op skool behaal en was ook minder geneig om dwelms te gebruik.1
Hoekom het hulle die bevrediging uitgestel? Want hulle wou meer plesier op die aarde hê. Selfdissipline het gemaak dat hulle geduldig is. Geen ongelowige wag geduldig vir die hemel nie. Vir Bybelse geduld benodig jy ’n bonatuurlik werk van die Heilige Gees.
1. Geduldig met ander mense
Die Grieks vir geduld (makrothumia) beteken letterlik jy het ’n lang humeur. God is so: Hy hou die straf wat ons verdien terug en gee ons ’n kans om ons te bekeer (Eks. 34:6, Rom. 2:4, 9:22, 1Tim. 1:16, 2Pet. 3:9). Moenie sy geduld toets deurdat jy jou bekering uitstel, aanhou sondig of wegdwaal nie. God se geduld het ’n einde (1Pet. 3:20, Gen. 6:3). Bekeer jou voor sy geduld opraak: “En beskou die lankmoedigheid van ons Here as ’n geleentheid tot verlossing” (2Pet. 3:15).2
Is jy reeds gered? Wees soos God: geduldig met jou lewensmaat, kinders, baas en kollegas. Paulus sê: “En ons moedig julle aan, broers, om die leeglêers aan te spreek; bemoedig die moedeloses; ondersteun die swakkes; wees geduldig teenoor almal.” (1Tess. 5:14). Ek het al baie sulke mense teëgekom en is partykeer self een van hulle. Hierdie mense is moeilik om mee te werk. Hulle is soos Brahm se labrador. Toe Brahm in die weermag was, moes hy honde oplei. Een labrador was baie ongedissiplineerd. Volgens Brahm is dit die domste hond wat hy ooit moes oplei. Die honde moes oor ’n dwarslat spring, maar Brahm se labrador het 3 meter voor die lat begin spring.
Toe Brahm later ’n predikant word, het hy so ’n lidmaat gehad. Die ou sou sommer ’n vreemde prediker dom noem. Brahm moes die man uitvat en verduidelik ’n mens praat nie so nie. Hy het die man sy labrador genoem. Baie van ons het ’n labrador in ons lewe: iemand met wie ons geduldig moet wees.
Dalk is dit ’n depressiewe mens. Vir John Newton was William Cowper so. Cowper was gedurig depressief en het verskeie kere probeer selfmoord pleeg. Newton het ure aan Cowper bestee om hom te probeer help.3
Is jou labrador iemand was vals lering glo? Wees geduldig met die persoon. Paulus sê: “’n Dienskneg van die Here moenie rusie maak nie, maar vriendelik wees teenoor almal, bekwaam om te onderrig, geduldig, iemand wat teenstanders met sagtheid teregwys. Miskien mag God hulle tot bekering bring, sodat hulle die waarheid kan ken, en hulle tot hulle sinne laat kom—vry van die strik van die Duiwel, deur wie hulle gevange gehou word om te doen wat hy wil hê.” (2Tim. 2:24-26).
Weereens was John Newton geduldig met ene Thomas Scott, ’n liberale leraar. Scott het baie met Newton se evangeliese geloof gespot. Op ’n keer toe word twee van Scott se lidmate dodelik siek. Hy het nagelaat om hulle te besoek. Toe albei lidmate sterf en Scott uitvind Newton het hulle besoek, het dit hom gepla. ‘Ek stem nie saam met Newton se teologie nie, maar sy lewe is beter as myne.’ Scott het vir Newton begin skryf. Nooit het Newton hom aangeval of beledig nie, maar hy was beleefd met hom. Na ’n paar jaar, toe beleef Scott ’n geweldige krisis. Hy het Newton vir raad gevra en so tot bekering gekom.4 Newton se geduld het die onmoontlike verrig: “Met geduld word ’n aanvoerder oorreed, en ’n sagte tong breek gebeentes.” (Spr. 25:15). Geduld, die Woord en gebed kan meer vermag as om met mense te stry. Daarom sê Paulus: “Verkondig die woord, hou tydig en ontydig aan, weerlê, bestraf, bemoedig in alle geduld en deur lering.” (2Tim. 4:2).
Dalk is jou labrador iemand wat teen jou sondig. Onthou: jou sonde teen God is groter as die persoon se sonde teen jou. Soos die Here met jou geduldig is, moet jy met die oortreder geduldig wees (Matt. 18:26, 29).
Is jy die labrador: iemand wat ongeduldig is met ander en verdeeldheid veroorsaak? Paulus sê ons moet soos Christene lewe “deur mekaar met volkome nederigheid en saggeaardheid, en met geduld in liefde te verdra, en julle daarop toe te lê om die eenheid wat die Gees bewerk, te bewaar deur die band van vrede” (Ef. 4:2-3).
Is jou labrador die wêreld wat Christene vervolg? Weerstaan die versoeking om mense terug te kry. Wag op die Here dat Hy jou uithelp. Ps. 37:1-11 sê:
1 Moet jou nie ontstel
oor die kwaaddoeners nie;
moenie afgunstig wees op hulle
wat kwaadwillig optree nie,
2 want soos gras verdor hulle vinnig,
en soos groen plante verwelk hulle.
3 Vertrou op die Here
en doen die goeie,
bewoon die land
en waak oor betroubaarheid.
4 Vind jou vreugde in die Here,
dan sal Hy jou gee wat jou hart begeer.
5 Vertrou jou lewenspad
aan die Here toe,
vertrou op Hom, en Hy sal optree.
6 Hy sal jou geregtigheid
soos die oggendlig laat verskyn
en jou reg soos die middagson.
7 Wees stil voor die Here,
en krimp ineen van vrees voor Hom.
Moet jou nie ontstel oor iemand
wat sukses behaal
op sy lewenspad nie,
oor ’n mens wat komplotte smee nie.
8 Moenie kwaad word nie
en laat vaar die woede;
moet jou nie ontstel nie,
dit bring net kwaad.
9 Want kwaaddoeners
sal vernietig word,
maar wie op die Here wag—
hulle sal die land besit.
10 Nog net ’n rukkie, dan sal daar
geen goddelose meer wees nie.
Jy sal sy plek dophou,
maar hy sal nie daar wees nie.
11 Die verdruktes sal die land besit
en hulle verlustig
in die oorvloed vrede.
Moet jouself nie probeer uithelp nie. In Genesis 16 wou Abraham en Sara hulleself uithelp. Die gevolge was rampspoedig. Ismael is gebore en die Arabiese nasies het uit hom ontstaan. Vandag is die meeste van hulle Moslems.
In 1Samuel 13 het die profeet vir koning Saul gesê hy moet sewe dae wag. Daarna sou Samuel ’n offer bring. Saul het ongeduldig geraak en self die offer gebring. Hiervoor het die Here die koninkryk by hom weggevat.
Moenie ongeduldig wees nie, anders sal die Here jou weer moet toets totdat jy geduld leer. Die Engelse gesegde lui: ‘If God puts you in a fix He wants to fix you. If you fix the fix before you are fixed, He will put you in another fix to fix you.’
2. Geduldig met jou omstandighede
Ongeduld met jou omstandighede is ’n uitdrukking van hoogmoed. Jy dink jy verdien beter en word kwaad as jy dadelik kry wat jy soek nie: vloeiende verkeer, onmiddellike hulp by die lisensiekantoor, vinnige internet, ’n spoedige reaksie op jou WhatsApp. Salomo sê: “iemand wat lankmoedig is, is beter as iemand wat hoogmoedig is. Moenie in jou gees haastig wees om jou te vererg nie, want verdriet is tuis op die skoot van dwase.” (Pred. 7:8b-9).
Sien die vertraging van jou situasie as God se wysheid tot jou beswil. Een van ons ouderlinge se ma het dimensie ontwikkel. Dit het al hoe erger geword. Na ’n paar maande toe breek sy haar heup en beland in die hospitaal. In die hospitaal toe kom hulle agter die tannie se medikasie is verkeerd. Dit het haar dimensie veroorsaak. Toe hulle die medikasie verander, is haar demensie opgelos.
God weet wat Hy doen. Wees geduldig met jou omstandighede. As jy Hom liefhet, sal Hy alles in jou lewe vir die goeie uitwerk (Rom. 8:28).
Ongeduld is ’n teken van geestelike swakheid en geduld van geestelike krag. Paulus bid dat die Kolossense “deur die mag van [God se] heerlikheid al die krag ontvang om geduldig in alles te volhard.” Geduld beteken jy is vol van die Gees (v.22). Swak Christene wil nie wag nie, maar kla soos Israel, raak geïrriteerd met ander en onderhandel met God: ‘As U my uithelp, belowe ek...’ Die Bybel sê jy moenie so wees nie:
“Wees geduldig, broers, tot met die wederkoms van die Here. Kyk, die landbouer wag met geduld op die waardevolle opbrengs van die aarde, tot die vroeë en laatreëns geval het. Wees dan geduldig, staal julle harte, want die wederkoms van die Here is naby. Moenie oor mekaar kla nie, broers, sodat julle nie geoordeel word nie. Kyk, die Regter staan voor die deur. Neem as voorbeeld van lyding en geduld, broers, die profete wat in die Naam van die Here gepraat het. Kyk, ons beskou hulle wat volhard, as gelukkig. Julle het gehoor van Job se volharding, en julle het die Here se einddoel met hom gesien, en dat die Here vol medelye en ontferming is. Bo alles, my broers, moenie sweer nie—nie by die hemel nie, en nie by die aarde nie—en moet ook geen ander eed aflê nie. Maar laat julle ‘ja’ ’n ‘ja’ wees, en julle ‘nee’ ’n ‘nee’, sodat die oordeel julle nie tref nie.” (Jak. 5:7-12).
’n Volwasse Christen weet die Here het lank vir hom gewag. Is dit so moeilik om vir Hom te wag? Bid saam met die Psalmdigter: “Ek wag op die Here; my hele wese wag, en op sy woord vestig ek my hoop. My hele wese wag op my Heer, meer as wagte op die môre, ja, wagte op die môre.” (Ps. 130:4-5). Wag op die Here as Hy sy gesig wegsteek (Jes. 8:17). Hab. 2:3 sê die Here sal op die perfekte tyd deurkom: “Want die visioen wag nog vir die vasgestelde tyd; dit getuig van die einde en sal nie teleurstel nie. As dit talm, wag daarop, want dit kom vir seker, dit sal nie uitbly nie.” Wag tot Hy jou uithelp, versterk, seën en beloon (Ps. 40:2-3, Jes. 30:18, 40:31, 64:4, Klaagl. 3:25-26, Heb. 6:12, 15). Om te wag is nie maklik nie, maar beproewings is nodig om goeie vrug te dra. Christene dra vrug met lydsaamheid of volharding (Luk. 8:15). Dit is hoe ons groei. Martin Luther het gesê ons leer die Woord deur gebed, bepeinsing en versoeking.5 Swaarkry is nodig om ons geestelik te versterk, sodat ons ons wortels diep in die aarde vestig.
Wie geduldig op die Here wag, word geestelik volwasse soos Paulus (2Kor. 6:4, 6, 2Tim. 3:10). So iemand hoop geduldig op die Here, al lyk dit of dinge nooit sal regkom nie. Hiervan is Abraham ’n goeie voorbeeld. Rom. 4:18 sê “Hy het teen alle verwagting in bly hoop, en geglo dat hy die vader van baie nasies sou word, soos gesê is: ‘Só sal jou nageslag wees.’ ”
Jerry Bridges het vir sewe jaar oor ’n saak gebid voor die Here dit beantwoord het. Hy kon dit skaars glo toe die antwoord kom. Oor ’n ander saak het hy vir 13 jaar gebid. Toe die Here hom antwoord, was dit ver bo wat hy kon bid of dink. Oor een saak het ’n ruk lank gebid en toe opgehou. Toe hy al daarvan vergeet het, het die Here sy gebed verhoor.6
Wat maak jou anders as hy? Kan die Here jou nie antwoord nie? Die vraag is of jy geduldig op Hom sal wag.
3. Geduldig tot die wederkoms
Ongelowiges het die huidige wêreld lief. Hulle voel niks vir die hemel nie. Party van hulle wil in die hemel wees maar sonder Jesus. As Christene begeer ons die hemel vir Jesus; ons wil by Hóm wees (2Tim. 4:8, Joh. 17:24). Lyding, siekte, sonde en die dood laat ons meer na Hom verlang. Die Heilige Gees help ons om geduldig hiervoor te wag (v.5, Rom. 8:23-25).
Sedert die sondeval het Ou Testamentiese gelowiges vir die Messias gewag (Gen. 3:15). Hulle was baie bly toe Hy voor hulle oë verskyn (Luk. 2:25, 38). Jesus se tweede koms is net so seker soos sy eerste koms. Ons wag vir die nuwe hemel en nuwe aarde (2Pet. 3:13). As Jesus jou volgens Jes. 25:6-8 opwek en jy by die hemelse fees aansit, sal jy aanhoudend sê: “Kyk, dit is ons God op wie ons gewag het, en Hy het ons gered; dit is die Here op wie ons gewag het! Laat ons juig en bly wees oor sy redding.” (Jes. 25:9). Jy sal dink jy droom, maar dit is werklik! Laat die hemelse hoop by jou geduldige volharding kweek (Rom. 5:3-4).
Wanneer Jesus weer kom, sal Hy jou geduld beloon (Rom. 2:6-7). Jy sal nie spyt wees jy het geduldig volhard nie. Jy sal soos Patience in John Bunyan se Pilgrim’s Progress wees. Passion en Patience is twee kinders in die boek. Passion het al sy speelgoed dadelik gekry. Terwyl hy daarmee speel, toe lag hy vir Patience wat niks gekry het nie. Voor lank was Passion se speelgoed stukkend en sy klere geskeur. Patience was geduldig met die wete hy gaan later sy beloning ontvang. Dit het inderdaad so gebeur. Patience se beloning het nie verslyt nie, maar dit het vir ewig geduur.7
Wag geduldig totdat Jesus kom en jy die beloning ontvang: “Daarom gee ons nie moed op nie, want selfs al vergaan ons uiterlike mens, word ons innerlike mens van dag tot dag vernuwe. Want ons ligte en tydelike verdrukking bewerk vir ons ’n gewigtige en allesoortreffende ewige heerlikheid, terwyl ons nie let op die sigbare nie, maar op die onsigbare dinge; want die sigbare is tydelik, die onsigbare ewig.” (2Kor. 4:16-18).
1 Charles Duhigg, The Power of Habit (New York: Random House Trade Paperbacks, 2012, 2014), 133-4.
2 Aanhalings uit die 2020 Vertaling.
3 John Piper, 21 Servants of Sovereign Joy (Wheaton, Illinois: Crossway, 2018), 186-8, 283-4.
4 Ibid., 285-6.
5 Ibid., 86.
6 Jerry Bridges, The Practice of Godliness (Colorado Springs, Colorado: NAV Press, 2001), 176.
7 John Bunyan, The Pilgrim’s Progress (Fearn, Ross-shire: Christian Focus Publications, 2005), 38-9.