“En toe hulle teruggegaan het, verskyn daar ‘n engel van die Here in ‘n droom aan Josef en sê: Staan op, neem die Kindjie en sy moeder en vlug na Egipte, en bly daar totdat ek jou sê; want Herodes gaan die Kindjie soek om Hom dood te maak. Hy het toe opgestaan, die Kindjie en sy moeder in die nag geneem en na Egipte vertrek. En hy was daar tot die dood van Herodes, sodat die woord vervul sou word wat die Here gespreek het deur die profeet: Uit Egipte het Ek my Seun geroep.” (Matteus 2:13-15).
In C.S. Lewis se Prince Caspian maak die prins se leermeester hom in die middel van die nag wakker. “Jy moet vlug, Miraz het sy soldate gestuur om jou dood te maak”, sê die leermeester vir Caspian. Dadelik het Caspian 'n perd gekry en na die woud toe gevlug. Josef het 'n soortgelyke ondervinding gehad. Terwyl hy geslaap het, het God se engel hom in 'n droom gewaarsku (v.13, cf. 12, 19, 22, 1:20). Hy het wakker geword en in die nag Egipte toe gevlug. In die aand sou hy minder sigbaar wees en as hy tot die môre toe gewag het sou dit waarskynlik te laat gewees het (v.14). God stuur gedurigdeur sy engele om ons te help. Psalm 103:20 praat van “...sy engele, kragtige helde wat sy woord volbring, in gehoorsaamheid aan die stem van sy woord!” Engele is “...almal dienende geeste wat vir diens uitgestuur word ter wille van die wat die saligheid sal beërwe...” (Hebreërs 1:14, cf. Matteus 18:10). Alhoewel God ons deur engele kan waarsku moet ons nie bonatuurlike sensasie soek, sodat ons weier om te beweeg as God nie 'n engel stuur om met ons te praat nie.
Net soos God vir Jesus beskerm het in Egipte doen Hy vir ons. “Want ek is versekerd dat geen dood of lewe of engele of owerhede of magte of teenwoordige of toekomende dinge of hoogte of diepte of enige ander skepsel ons sal kan skei van die liefde van God wat daar in Christus Jesus, onse Here, is nie.” (Romeine 8:38-39). God, en nie Satan nie, was absoluut soewerein oor die lewe van Jesus. Ons lees byvoorbeeld in die Skrif: “En almal in die sinagoge is met woede vervul toe hulle dit hoor; en hulle het opgestaan en Hom uit die stad uitgedryf en Hom gebring tot op die rand van die berg waarop hulle stad gebou was, om Hom van die krans af te gooi. Maar Hy het tussen hulle deur geloop en weggegaan.” (Lukas 4:28-30). Hoekom kon hulle nie vir Jesus doodmaak nie? Ander verse in die Bybel sê vir ons.
“En op dieselfde dag het sommige van die Fariseërs na Hom gekom en vir Hom gesê: Gaan weg en vertrek hiervandaan, want Herodes wil U om die lewe bring. En Hy het vir hulle gesê: Gaan vertel daardie jakkals: Kyk, Ek dryf duiwels uit en maak gesond, vandag en môre, en op die derde dag is Ek klaar.” (Lukas 13:31-32). Jesus en die Vader was soewerein oor die ewige raadsplan van verlossing. Herodes kon nie God se planne omver gooi nie. Herodes was ’n jakkals. Jesus was ’n leeu.
“Toe probeer hulle om Hom gevange te neem; en niemand het die hand aan Hom geslaan nie, omdat sy uur nog nie gekom het nie...En sommige van hulle wou Hom gevange neem, maar niemand het die hand aan Hom geslaan nie.” (Johannes 7:30, 44). “Hierdie woorde het Jesus gespreek by die skatkis terwyl Hy in die tempel geleer het. En niemand het Hom gevange geneem nie, omdat sy uur nog nie gekom het nie.” (Johannes 8:20). “Niemand neem dit van My af nie, maar Ek lê dit uit Myself af. Ek het mag om dit af te lê en Ek het mag om dit weer te neem. Hierdie gebod het Ek van my Vader ontvang.” (Johannes 10:18). Jesus was soewerein oor sy eie lewe. Niemand kon Hom arresteer of doodmaak voor die tyd wat die Vader bepaal het nie. Eers tóé kon Hy doodgemaak word: “Dag vir dag was Ek saam met julle in die tempel, en julle het nie die hande teen My uitgesteek nie. Maar dit is julle uur en die mag van die duisternis.” (Lukas 22:53).
Jesus kon nie deur Herodes se swaard sterf nie, want God het bepaal dat Hy aan 'n kruis sou sterf. “En Pilatus sê vir hulle: Neem julle Hom en oordeel Hom volgens julle wet. En die Jode sê vir hom: Dit is ons nie geoorloof om iemand dood te maak nie – sodat die woord van Jesus vervul sou word wat Hy gesê het om aan te dui hoedanige dood Hy sou sterwe.” (Johannes 18:31-32). Jesus kon ook nie in daardie nag saam met die ander kinders in Betlehem sterf nie, omdat God bepaal het dat Hy in Jerusalem sou sterf, “...want dit kan nie gebeur dat ‘n profeet buitekant Jerusalem omkom nie.” (Lukas 13:33).
God het vir Herodes doodgemaak en sal die res van Jesus (en ons) se vyande vernietig (v.15, 19). “...Die Here het tot my Here gespreek: Sit aan my regterhand, totdat Ek u vyande maak ‘n voetbank vir u voete.” (Psalm 110:1). Ons vyande kan nooit wen nie. God is soewerein oor jou lewe soos Hy oor Jesus s'n was. Daarom kan jy die Here vertrou, in Hom rus, en hoef jy nie te vrees nie. “En moenie vrees vir die wat die liggaam doodmaak, maar die siel nie kan doodmaak nie; maar vrees Hom liewer wat die siel sowel as die liggaam kan verderwe in die hel.” (Matteus 10:28). Herodes is nie die koning van kersfees nie. Satan ook nie. God is.
Martin Luther het gesê dat die Pous en sy biskoppe 'n goeie teoloog van hom gemaak het. Wat hy bedoel het was eenvoudig dat hy nooit tot so 'n diepe studie van die Skrifte gedryf sou word, as hy nie soveel teenstand van die Katoliekekerk gehad het nie. Ons vyande bedoel dinge teen ons, maar God werk dit vir ons voordeel. Josef sê vir sy broers wat hom jare tevore as slaaf verkoop het: “Want júlle het wel kwaad teen my bedink, maar God het dit ten goede gedink om te doen soos dit vandag is, om ‘n groot volk in die lewe te hou.” (Genesis 50:20). Van Jesus se kruisdood sê die Skrif: “Want waarlik, Herodes en Pontius Pilatus het saam met heidene en die volke van Israel vergader teen u heilige Kind Jesus wat U gesalf het, om alles te doen wat u hand en u raad vooruit bepaal het om plaas te vind.” (Handelinge 4:27-28).
Deurdat Paulus in die tronk was het die keiser se wagte die evangelie gehoor, het ander gelowiges meer vrymoedigheid gehad om die evangelie te preek, en het Paulus se vyande Christus verkondig. Hulle intensie was wel om hom in die moeilikheid te kry, maar deur hulle het die boodskap van die kruis verprei (sien Filippense 1:12-18). Herodes se haat vir Jesus lei daartoe dat Hy Egipte toe moet vlug. En dis as gevolg hiervan wat die Skrif vervul word: “...sodat die woord vervul sou word wat die Here gespreek het deur die profeet: Uit Egipte het Ek my Seun geroep.” (v.15, eie beklemtoning). God gebruik waarlik die haat van ons vyande om sy planne te vervul. Saam met die apostel moet ons sê: “En ons weet dat vir hulle wat God liefhet, alles ten goede meewerk, vir hulle wat na sy voorneme geroep is....As God vír ons is, wie kan teen ons wees?” (Romeine 8:28, 31). Party mense maak te veel van die duiwel en praat asof hy in beheer is. Ek weet nie hoe ons ooit 'n geseënde kersfees of lewe sal hê as die duiwel soewerein is nie.
Daar is mense wat gepraat het van die wrede keiser Domitianus as 'n tweede Nero wat uit die dood uit opgestaan het. Sy wrede vervolging van Christene het hom 'n tipe Nero gemaak. 'n Volwasse Christen het van 'n jong predikant gepraat as 'n moderne tipe Spurgeon. Wanneer daar ooreenkomste tussen Jesus en 'n persoon in die Ou Testament is, praat ons van daardie persoon as 'n tipologie van Jesus. Beide Moses en Israel is 'n tipologie van Jesus en die gebeure rondom sy geboorte. Matteus se eerste lesers was Jode. Hulle sou dadelik die ooreenkomste tussen Jesus en Moses optel. Daar is ten minste twaalf parallele tussen Jesus aan die eenkant, en Moses en Israel aan die ander kant. Baie van hierdie parallele het met sy geboorte te doen, maar ander het nie. Die punt is dat hierdie ooreenkomste nie toevallig kon gewees het nie. God het dit so bewerk. Net nóg 'n bewys dat Hy soewerein is – ook oor kersfees.
[1] Moses beteken uitgehaal of verlos: “En toe die seuntjie groot geword het, bring sy hom na Farao se dogter; en hy het haar seun geword. En sy het hom Moses genoem en gesê: Ek het hom mos uit die water getrek.” (Eksodus 2:10, eie beklemtoning). Die Naam Jesus het 'n soortgelyke betekenis: Verlosser. “...jy moet Hom Jesus noem, want dit is Hy wat sy volk van hulle sondes sal verlos.” (Matteus 1:21).
[2] Moses het God se volk uit slawerny in Egipte gelei, en Jesus lei ons uit die slawerny van sonde. Die woord eksodus verwys na die uittog uit Egipte. Toe Moses en Elia op die berg van verheerliking aan Jesus verskyn, het Hy met hulle gepraat oor die eksodus wat Hy aan die kruis buite Jerusalem sou bewerk (Lukas 9:31, die Griekse woord vir uitgang in hierdie vers is eksodus).
[3] Toe Moses 'n baba was het sy ma hom beskerm teen die koning wat hom wou doodmaak (Eksodus 2:3). Josef het Jesus na Egipte toe geneem om hom te beskerm teen die haat van die koning wat Hom wou doodmaak (v.13-15).
[4] Toe daar hongersnood in Kanaän was, was Egipte 'n plek van veiligheid vir Jakob en sy gesin (Genesis 45:5, 50:20). Jare later word Egipte 'n plek van veiligheid vir Jesus, want dáár het God Hom aan die lewe gehou (v.13-14).
[5] Israel het uit Egipte getrek na die Beloofde Land toe, en Jesus het uit Egipte teruggekeer na die Beloofde Land toe (v.15, 19-20, Eksodus 3:8).
[6] Israel het deur die waters van die Rooisee gekom en 40 jaar in die woestyn deurgebring (Eksodus 14, Deuteronomium 8:2). Jesus het deur die doopwater van die Jordaanrivier gekom en 40 dae in die woestyn deurgebring (3:13-4:11).
[7] Beide Moses en Jesus het vir 40 dae gevas (Eksodus 34:28, Matteus 4:2).
[8] Die Ou Testamentiese wet is van Sinaï af aan die volk gegee (Eksodus 19-20). Jesus het op 'n berg geklim om die Nuwe Testamentiese wet aan die volk te gee (5:1). In sy bergprediking het Jesus dikwels die Tien Gebooie aangehaal en bygevoeg: “Maar ek sê vir julle...”
[9] Moses was in 'n vreemde land, totdat God vir hom gesê het: “...al die manne wat jou lewe gesoek het, is dood.” (Eksodus 4:19, cf. 2:23). Jesus ook. “En ná die dood van Herodes het daar ‘n engel van die Here in ‘n droom aan Josef in Egipte verskyn en gesê: Staan op, neem die Kindjie en sy moeder, en gaan na die land van Israel; want hulle is dood wat die lewe van die Kindjie gesoek het.” (v.19-20).
[10] Moses het wonderwerke gedoen en Jesus ook.
[11] Moses en Jesus was herders vir God se kudde (Psalm 77:21, Matteus 18:12, cf. Johannes 10).
[12] Israel is God se seun en was maar 'n babavolk toe God hom uit Egipte gebring het. “Dan moet jy vir Farao sê: So spreek die Here: My eersgebore seun is Israel. Daarom beveel Ek jou: Laat my seun trek, dat hy My kan dien. Maar jy het geweier om hom te laat trek. Kyk, Ek sal jou eersgebore seun laat sterwe.” (Eksodus 4:22-23). “Toe Israel ‘n kind was, het Ek hom liefgehad, en uit Egipte het Ek my seun geroep.” (Hosea 11:1). Jesus is God se Seun en is as baba Egipte toe en weer teruggebring Israel toe (v.13-15, 19-21). Hosea 11:1 is 'n voorbeeld van 'n profesie met 'n dubbele vervulling: dit is vervul in Israel maar ook in Jesus.
Jesus is die nuwe Moses. Moses self het van Jesus gepraat van 'n Profeet soos ek (Deuteronomium 18:15, 18). Jesus is die een ware Israeliet. Dis van Hóm wat Jesaja profeteer: “Hy het vir My gesê: Jy is my kneg, Israel, in wie Ek My verheerlik.” (Jesaja 49:3, in v.6 bring Hy die stamme van Jakob en die verstrooides van Israel terug). Daar is sommige Christene wat glo die beloftes van die Ou Testament (veral die belofte van die land) geld vir Israel en nie vir die kerk nie. Maar as Jesus die nuwe Moses en die een ware Israeliet is, is die beloftes van die Ou Testament nie net vir Israel bedoel nie, maar ook vir die kerk. Deur ons eenheid met Jesus geld die beloftes vir heidene in die 21ste eeu.
Die Skrif sê: “Want hoeveel beloftes van God daar ook mag wees, in Hom is hulle ja en in Hom amen, tot heerlikheid van God deur ons.” (2 Korintiërs 1:20). “sodat die seën van Abraham na die heidene kan kom in Christus Jesus, en dat ons die belofte van die Gees deur die geloof kan ontvang...Nou is aan Abraham die beloftes toegesê en aan sy saad. Hy sê nie: En aan die sade, asof dit op baie sien nie, maar op een: En aan jou saad, dit is Christus...En as julle aan Christus behoort, dan is julle die nageslag van Abraham en volgens die belofte erfgename.” (Galasiërs 3:14, 16, 29, eie beklemtoning). Een belofte waarop ons in Desember fokus is die voordele en beloftes van kersfees. Die feit dat Jesus se geboorte steeds 'n effek in ons lewens het in 2012 wys dat God, en nie die duiwel nie, soewerein is. As die duiwel soewerein was sou Herodes se planne om Jesus dood te maak suksesvol gewees het. Maar dit was nie, en ons dank God daarvoor. Hý is die Koning van kersfees.