Lukas 18:1-8
’n Tannie in ons gemeente het my die volgende storie vertel:
’n Man by haar tehuis het die Bybelstudies begin bywoon. Toe sy hom oor sy bekering vra, toe sê hy: “Vir 40 jaar het ’n vriend my kerk toe genooi en vir my bekering gebid. Ek het nooit gegaan nie. ’n Jaar gelede het my vrou siek geword; sy moes ’n knievervanging kry. Sy het onder die operasie gesterf! Dit het my geskud. Na my vrou se dood het die vriend my weer kerk toe genooi. Ek het saam met hom gegaan en tot bekering gekom.’
Dank die Here vir vriende wat altyd bid en nie moedeloos word nie.
1. Die gelykenis (v.1-5)
Bid met volharding. Bid sonder ophou. Dit is wat tekste soos v.1 en 1Tess. 5:17 ons leer. Ons bid nie soos ongelowiges slegs voor ete, slaaptyd, ’n ver reis of in ’n krisis nie. As Christene lewe ons in gebed. Ons bid in die oggend, deur die dag, saam met ander gelowiges, teen versoeking, wanneer ons dankbaar is of probleme het, voor ons eet, en as ons gesondig het (Ps. 5:4, 55:18, Hand. 1:14, Ef. 6:18, 1Tess. 3:9-10, 1Tim. 4:4-5, 1Joh. 1:9). Gebed kenmerk ’n ware Christen se lewe (Hand. 9:11).
Het jou persoonlike gebedstyd verswak? Skeep jy jou gemeente se bidure af? Het jy al ooit ’n biduur bygewoon? Nee? Bely jou biddeloosheid en bid met volharding (v.1, Kol. 4:2). Jesus se gelykenis illustreer dit.
In ’n sekere stad was daar ’n regter wat geen respek vir God of mense gehad het nie (v.2, 10:27). Hy was ’n korrupte regter; die soort wat sy vriende voortrek en omkoopgeld aanvaar (Eks. 23:2-3, 6-8, 18:21). Hy het sy eie voordeel gesoek.
In dieselfde stad was daar ’n weduwee (v.3). In Jesus se tyd het vroue nie in die publieke sektor gewerk nie. Vir ’n vrou om haar man te verloor, was erg. Wie moes vir haar sorg? God het sekere wette ingestel om seker te maak weduwees word versorg (Deut. 14:28-29, 24:19-21). Die weduwee in ons storie is deur iemand te na gekom. Sy het die regter aanhoudend om hulp gevra (v.3).
Bevind jy jou in ’n situasie waar jou lewensmaat, ’n familielid, kollega of boelie jou vervolg? Voel jou hande afgekap, omdat die hof en die polisie die een help wat die meeste geld het?
Die weduwee het soos jy gevoel, maar sy het aangehou kom. Sy het geweet die reg is aan haar kant: “Geen weduwee of vaderlose kind mag jy onderdruk nie. As jy hulle op enige manier onderdruk, sal Ek beslis hulle noodroep hoor wanneer hulle dringend na My om hulp roep. My toorn sal ontbrand en Ek sal julle met die swaard ombring. Dan sal julle vroue weduwees word en julle kinders vaderloos.” (Eks. 22:23-24).
Aanvanklik het die regter die weduwee geïgnoreer. Maar toe hy sien sy hou nie op nie, toe sê hy vir homself: “Al het ek geen ontsag vir God en steur ek my aan geen mens nie, sal ek, omdat hierdie weduwee my moeite gee, tog maar reg aan haar laat geskied; anders gaan sy my tot aan die einde bly teister.” (v.4-5).
Die Grieks sê letterlik: ‘Op die einde sal sy my nog onder die oog slaan’ (v.5, Gk. telos erchomenē hupōpiazē). Ek glo nie hy was bang die weduwee gee hom ’n blou oog nie. Wie is bang vir ’n hulpelose weduwee? Ek dink hy bedoel dit spreekwoordelik: “Tot ek haar nie uithelp nie sal sy my aanhou treiter, teister, uitmergel, uitput en irriteer (v.5). Tot sy eie beswil het die regter besluit om die weduwee te help.
Net so kan die Here jou vervolger se hart tot jou voordeel draai, sodat hy jou goedgunstig is: “Die koning se hart is waterstrome in die hand van die Here: Hy lei dit waarheen Hy wil.” (Spr. 21:1). Hou aan bid en glo die Here kan meer doen as wat jy bid of dink (Ef. 3:20). Mnr. Bailey se vrou het dit besef. Mnr. Bailey was ’n bose man en het sy vrou vervolg. Sy het aanhoudend vir hom gebid. Na etlike jare het mnr. en mev. Bailey se seun tot bekering gekom. Sy ma het hom gevra om hulle daagliks in die Woord en gebed te lei. Mnr. Bailey wou niks hiermee te doen hê nie, maar op ’n dag toe staan hy agter die deur en luister hoe sy seun die Bybel lees en vir sy bekering bid. Dit het hom diep geraak, sodat hy tot bekering gekom het.1
God kan die onmoontlike doen. Hy wil hê ons moet dit glo en met volharding bid. Martin Luther het dit geglo. Onder Karel V is Christene in Europa vervolg. Luther het met die Here hieroor geworstel. Toe hy van sy knieë af opstaan en sy vriende sien, toe roep hy uit: ‘Vicimus, vicimus! [Ons het oorwin, ons het oorwin!]’ Kort daarna toe ontvang hy ’n boodskap dat Karel V die vervolging van Christene onwettig verklaar het.2
Voor hy die antwoord ontvang het, het Luther geweet die Here het hom gehoor. Bid soos hy. Jou geval verskil van syne, maar jou Here is dieselfde.
2. Die les (v.6-8)
Daar was geen verhouding tussen die regter en die weduwee nie. Hulle was niks van mekaar nie. Tog het hy haar gehelp.
God is ons Vader en ons is sy kinders. Sal Hy ons nie help nie? “Laat ons dan met vrymoedigheid die troon van genade nader, sodat ons ontferming en genade kan ontvang om op die regte tyd gehelp te word.” (Heb. 4:16).
Die regter was onregverdig en korrup. Hy het die weduwee teen sy sin gehelp. God is liefdevol, goed, getrou en regverdig. Jy hoef nie sy arm te draai om jou te help nie. “As julle wat sleg is, dan weet om goeie geskenke aan julle kinders te gee, hoeveel te meer sal julle Vader in die hemele goeie dinge gee vir hulle wat Hom vra!” (Matt. 7:11).
Dit is pure genade dat God ongelowiges help. Deur dieselfde genade help Hy sy kinders, maar dit is meer as vrywillig. In Christus het God ’n verbond met ons gesluit. Hy het Homself vrywillig verplig om gelowiges te help. In Hand. 13:34 sê Hy: “Ek sal aan julle die heilige en betroubare beloftes van Dawid gee.” Bid vrymoedig volgens Ps. 89:50: “Waar is u troue liefde van vroeër, my Heer, wat U in u trou met ’n eed beloof het aan Dawid?” Vind ’n belofte vir jou spesifieke nood en bring dit voor die Here. Herinner Hom aan sy beloftes: “Op jou stadsmure, Jerusalem, het ek wagte uitgesit. Dwarsdeur die dag en nag sal hulle nie ’n oomblik lank swyg nie. Julle wat die Here herinner aan sy beloftes, gun julleself geen rus nie! Gun Hom ook geen rus nie, totdat Hy haar gevestig het, totdat Hy Jerusalem ’n loflied op aarde gemaak het!” (Jes. 62:6-7).
Is daar geen spesifieke belofte vir jou situasie nie? Bid soos Jesus: “My Vader, as dit moontlik is, laat hierdie beker by My verbygaan. Nogtans, nie soos Ek wil nie, maar soos U wil.” (Matt. 26:39).
God se beloftes is nie vir almal nie, maar vir sy uitverkorenes (v.7, Joh. 15:16, 1Pet. 3:12). Sy uitverkorenes is dié wat in Hom glo en heilig voor Hom lewe (Hand. 13:48, Ef. 1:4, 2Pet. 1:10). God gee aan sy uitverkorenes geregtigheid as hulle tot Hom roep (v.7, 3). Word jy geboelie? Het jy ’n onregverdige baas? Slaan jou man jou? Word jy deur een of albei ouers mishandel? Word jy deur ’n korrupte hof vervolg? Roep tot die Here. Bid teen Islam, LGBTQ+ en regerings wat Christene vervolg. Bid dringend, desperaat, intens en aanhoudend (v.7, Gk. boaō). Laat dit aan die Here oor om wraak te neem (Rom. 12:19). Indien nodig kan jy die saak voor die gereg bring, sodat hulle God se wraak uitoefen (Rom. 13:4).
Is die gereg korrup? Bring die saak aanhoudend voor die Here. Hy antwoord nie altyd dadelik nie, maar is lankmoedig oor die vervolgers sodat hulle gered kan word (v.7b, 1Tim. 1:16, 2Pet. 3:9). Soms stel Hy die antwoord uit, sodat sy uitverkorenes volharding leer (v.7b).
Maak jy beswaar: ‘Maar v.8 sê die Here sal spoedig antwoord’? By die Here is een dag soos ’n duisend jaar en ’n duisend jaar soos een dag (2Pet. 3:8). Op die oordeelsdag sal die Here geregtigheid uitoefen en jou vyande straf (Rom. 2:6, 16:20, 2Tess. 1:6, 9). Dikwels straf die Here hulle in hierdie lewe al (Spr. 11:31).
Soms sterf ’n gelowige aan die vervolgers se hande. In daardie geval red die Here hom uit die vervolgers se mag en daarna straf Hy hulle (2Kron. 24:21-25, Op. 6:9-11, 16:5-7, 19:1-2). Of Hy red die vervolger (Handelinge 9). Dit is ook geregtigheid, omdat Jesus vir ons sonde aan die kruis gestraf is. Deur geloof en bekering ontvang ons die voordele hiervan (2Kor. 5:21). Die vervolger wat hom nie bekeer nie sal vir sy eie sonde gestraf word.
Bid jy vir geregtigheid, maar niks verander nie? Wag op die Here. Hy sal vir sy uitverkorenes deurkom (v.8, Ps. 27:14). Bid jy al vir dekades, maar daar is geen antwoord nie? Is dit moontlik dat sonde jou gebede verhinder (Jes. 59:1-2)? Bid jy byvoorbeeld vir geregtigheid teen ’n slegte man, maar tree nie sagmoedig, respekvol en rein op nie? Jy baklei net so hard terug, daarom sal jou gebede onbeantwoord bly (1Pet. 3:1-6).
Bid jy vir jou vrou se bekering, maar praat so lelik met haar, sy wil nie ’n Christen wees nie? Jou onvriendelike optrede verhinder jou gebede vir haar redding (1Pet. 3:7).
Dalk tug die Here jou deur die vervolger soos Hy Israel deur haar vyande gedissiplineer het (Rigt. 10:6-14). Is God se tug die rede hoekom die hofsaak uitrek? Bely jou sonde, dan sal die Here sal jou gebed vir geregtigheid antwoord (v.8, Rigt. 10:15-16).
Dink jy die antwoord sal nooit kom nie? Dit sal. Die Here sal skielik reg laat geskied (v.8). “Ek, die Here, sal dit op die regte tyd vinnig laat gebeur.” (Jes. 60:22). “Want die visioen wag nog vir die vasgestelde tyd; dit getuig van die einde en sal nie teleurstel nie. As dit talm, wag daarop, want dit kom vir seker, dit sal nie uitbly nie.” (Hab. 2:3).
Moenie wonder of die Here sy beloftes sal vervul nie. Die vraag is sal jy dag en nag met volharding bid (v.1, 7)? Of sal ons samelewing, sielkunde, die internet en politiek se kits antwoorde soek?
Baie mense sal voor die wederkoms wegval (v.8, Op. 20:7-8). Is jy een van hulle? Of sal jy soos die uitverkorenes in gebed volhard (v.7-8)? Wys jou volhardende gebede God is jou Vader en jy het ’n verhouding met Hom? Moet jy in alle eerlikheid sê: ‘Ek bid nie gereeld of met volharding nie’? Lewe jy asof God nie bestaan nie?
Vir alle praktiese doeleindes is biddeloosheid ’n vorm van ateïsme (Ps. 10:3-4). Spreek dit jou aan? ’n Diaken in Engeland het so gevoel. Hy was die tesourier van sy gemeente. Na ’n boodskap oor gebed het hy besef: ‘Ek het nog nooit ’n antwoord op gebed gesien nie.’ Hy het met ’n skok agtergekom hy is ongered. Hy het die Here aangeroep en tot bekering gekom.
Is God jou Vader en jy sy kind? Wys dit deur met volharding te bid (v.1).
1 C.H. Spurgeon, Spurgeon’s Prayers (Fearn, Ross-shire: Christian Focus, 1993, 2017), 33.
2 Thomas Watson, Heaven Taken by Storm (Grand Rapids, Michigan: Soli Deo Gloria Publications, 1992), 22.