Coram Deo Cover Image

Coming soon...

23 June 2016

‘n Oop brief aan wêreldse kerke

Fish swimming upstream

My suster en swaer was vir hulle wittebrood in Amerika. Gedurende die twee weke het hulle ‘n Baptistekerk in Seatle besoek.  Dit was die kerk se 100-jarige viering.  Voor hulle het daar twee vroue gesit.  Na ‘n rukkie het hulle gesien dat die een ‘n man is.  Hy het lang hare gehad en ‘n rok gedra.  Die vroue-predikant het in haar toespraak gesê dat dit die mense is wat gemaak het dat die kerk so suksesvol is.  In haar hele ‘preek’ het sy nie ‘n enkele woord oor die Here gesê nie.  Hierdie gemeente, soos die een in Op.2:12-17, is ‘n goeie voorbeeld van ‘n wêreldsgesinde kerk.

 

Die aanhef (v.12)

Pergamus was 80 km noord van Smirna en 25 km van die weskus van Turkye af. Vir meer as 250 jaar was dit die hoofstad van die Turkse provinsie Asië.  Dit was ook dié godsdienstige sentrum in die Ryk.  Daar was afgodstempels vir Zeus, Atena, Apollo, Asklepios, Dionisus en Aphrodite, asook vir die keisers van Rome.  Die moderne dorp Bergama is gebou oor dele van die antieke stad.

 

Jesus het hierdie brief aan die boodskapper [Gk. aggelos] of leraar van die gemeente in Pergamus gerig (v.12).  Jesus beskryf Homself as die Een wat die skerp swaard met twee snykante het (v.12).  Dit is so dat die Romeine oortreders met die swaard doodgemaak het (v.13, Rm.13:4).  Jesus sê egter dat Hy meer mag het as enige aardse owerheid, en dat Hý die ware swaard in sy skede het (v.12, 1:16).

 

Uit die res van die Skrif leer ons dat hierdie swaard die Woord is waarmee Hy die nasies sal oordeel (19:15, Jes.49:2, Ef.6:17, Heb.4:12). Sy swaard is nie maar net ‘n ornament wat mooi lyk teen iemand se sitkamer muur nie, maar een wat Hy gaan gebruik (v.16).  Wanneer Jesus sy woorde van oordeel uitspreek is dit nie leë dreigemente nie – Hy het die mag om dit uit te voer.

 

Die komplement (v.13)

Van al die gode in Pergamus was Asklepios die een wat uitgestaan het. Volgens hulle was hy die god van genesing.[1]  Sy teken was ‘n slang – die teken wat vandag nog op ambulanse gesien kan word.  Oral uit Asië het mense na hierdie tempel toe gekom om genees te word.  Hulle het gesê dat die god d.m.v. drome vir die priesters en dokters gewys het watse mense genees moet word.[2]

 

Saam met die medisyne het hulle besweringe en tower spreekwoorde gebruik.[3]  Een voorskrif het vereis dat die siek persoon op die tempel se vloer moes slaap, sodat slange oor sy liggaam kon seil en hulle genesende krag in hom kon vrylaat.[4]  Dit mag wees dat Jesus dít in gedagte gehad het toe Hy gesê het dat Pergamus die troon van Satan is (v.13), omdat Satan self in 12:9 ‘die ou slang’ genoem word.

 

In Pergamus was daar ook ‘n altaar wat soos ‘n troon gelyk het. Die 13 meter hoë altaar was opgerig vir Zeus, en was een van die wonders van die antieke wêreld.  Dit mag ook wees dat Jesus hieraan gedink het toe Hy Pergamus die troon van Satan genoem het (v.13).

 

Onthou ook dat die mense van Pergamus die keiser aanbid het.[5]  Volgens Jesus is dit Satan wat deur die keiser regeer het.  Daarom het Hy die stad ‘n troon van Satan genoem (v.13).  Om v.13 te verstaan, sal dit help as ons hierdie agtergrond in ons gedagtes het.

 

Jesus het geweet dat sy kinders in ‘n stad woon waar die duiwel oor mense se harte regeer, en hulle soos zombies agter hom aanloop (v.13, Joh.12:31, 14:30, 2 Kor.4:4, Ef.2:2, 1 Jh.5:19). Tog het die gelowiges nie toegegee aan die druk om ander gode te aanbid nie (v.13).  Selfs toe die getroue Antipas daar doodgemaak is, het hulle aan hulle geloof in die Here vasgehou, en Hom nie verloën nie (v.13).  Antipas het rotsvas gestaan en geweier om die keiser en die afgode te aanbid.  Volgens oorlewering is Antipas in ‘n smeltende koper bul gegooi.[6]  As gevolg van sy manmoedige voorbeeld, het die res van die gelowiges vasgestaan (v.13).

 

Die vermaning (v.14-17a)

‘n Sportman wat altyd dieselfde taktiek volg, word in sy eie net gevang. As ‘n tennisspeler bv. altyd ‘n sekere hou speel, gaan sy of haar opponent dit agterkom.  In v.13 het die duiwel gesien dat sy vervolgingstaktiek om die gemeente van balans af te bring, nie gewerk het nie.  Hy het toe ‘n ander kaart gespeel.  In v.14-15 sien ons hoe hy dinge van binne af probeer versuur.

 

Alhoewel die gelowiges getrou gebly het in vervolging (v.13), was daar dinge wat nie reg was in die gemeente nie (v.14). Soos party van hulle aan die Naam van Jesus vasgehou het, het ander aan verkeerde lering vasgehou (v.14-15).  Soos die vals leraars in 2 Pt.2:15 het hulle Bileam se lering aangehang (v.14).

 

Koning Balak van Moab het vir Bileam gehuur om die Israeliete te vervloek. Die Here het nie vir Bileam toegelaat om dit te doen nie, en het die vloek in ‘n seën verander (Nm.22-24).  Sy lus vir koning Balak se omkoopgeld het gemaak dat hy ‘n ander plan uitgedink het om die Israeliete te laat val (v.14, Jud.11).  Hy het vir die Midianitiese vroue gesê om die Israelitiese mans seksueel te verlei.  Hulle het ‘n fees gehou vir Baäl van Peor en dit dáár gedoen (v.14, Nm.25, 31:8, 15-16).  Die Here het ‘n plaag gestuur waarin Hy 24 000 Israeliete doodgemaak het.

 

Soos die Israeliete in die woestyn, het sommige van die gelowiges in Pergamus afgodspraktyke beoefen: hulle het vleis geëet wat aan die afgode geoffer is, en met die tempel prostitute geslaap (v.14).  Hulle redenasie het seker so iets geklink:  ‘Dit is nie asof ons die keiser of enige van die ander gode aanbid nie.  Ons woon nou wel die afgodsfeeste by, maar as ons mense vir die Here wil wen, moet ons wees waar húlle is.  Ons weet mos dat ‘n afgod niks is nie, en dus is dit nie verkeerd as ons vleis eet wat aan hulle geoffer is nie.’

 

Op dié manier het hulle die Here se Naam deur die modder gesleep, en vir die ongelowiges gemengde boodskappe deurgestuur: ‘Dit is nie reg om ander gode te aanbid nie (v.13), maar dit is ook nie verkeerd om dinge te doen wat daarmee geassosieer word nie (v.14).’

 

Paulus het in 1 Kor.8, 10 gesê dat hulle hierdie vleis in die slaghuis kan koop en by hulle huise kan eet.  Hulle moes egter nie die feeste bygewoon het en daardeur die nuwe bekeerlinge se gewetens beskadig het nie.  Hulle moes ook nie ‘n slegte getuienis vir die wêreld gewees het nie, en dus moes hulle seksuele losbandigheid soos die pes vermy het (Hd.15:29).

 

Die gelowiges in Efese het die lering van die Nikolaïete gehaat (v.6), terwyl dié in Pergamus daarmee gespeel het (v.15). Dit lyk of die leer van Bileam en die leer van die Nikolaïete min of meer dieselfde was (v.14-15).  Die soortgelyke betekenis van Bileam en Nikolaus se name laat dit so lyk.

 

Jesus het vir die skuldiges gesê om hulle te bekeer (v.16). Hulle moes opgehou het om die feeste by te woon.  As hulle dit nie gedoen het nie, sou Jesus gou na hulle toe gekom het om hulle te oordeel (v.16, 1:1, 3, 22:7, 12).  Hulle het nie baie tyd gehad om hulle te bekeer nie, en moes dit gou doen (v.16).  Indien nie, sou Jesus gekom het om met die swaard van sy mond oorlog te maak teen hulle (v.16).  Voordat Hy teen die nasies oorlog voer (19:15), sou Hy dit teen sy kerk gevoer het (v.16)!  Die oordeel moet begin by die huis van God (1 Pt.4:17).

 

Soos wat Hy vir Bileam met die swaard getref het (Jos.13:22, Nm.31:8, 22:23, 31-33), sou Hy die gelowiges in Pergamus met die swaard getref het (v.16). Hy sou nie net woorde van oordeel teen hulle gepraat het nie, maar sy oordeel uitgevoer het om hulle dood te maak.  Dié wie se geestelike ore oop was, moes die Gees se waarskuwing ter harte geneem het (v.17).

 

Die belofte (v.17b)

Die idee van ‘n Olimpiese Spele kom van die Grieke af. Die Romeine het in hulle voetspore gevolg.  Pergamum het ook ‘n spele gehad.  Die oorwinnaar in elke item het ‘n wit klippie gekry.  Die klippie was ‘n ‘toegangskaartjie’ om die oorwinnaarsfees by te woon.

 

In die Romeinse hofsisteem het dié wat skuldig bevind is ‘n swart klippie gekry, terwyl dié wat onskuldig was ‘n wit klippie gekry het. Dit is nie onmoontlik dat dít in Jesus se gedagtes was toe Hy in v.17 ‘n wit klippie aan die oorwinnaars belowe het nie.

 

Dié wat nie oorwin het nie sou geoordeel word (v.16), terwyl dié wat oorwin het beloon sou word (v.17). Hulle moes oorwin het oor die vals lering van Bileam en die Nikolaïete, asook oor die wêreld se druk om afgode te aanbid (v.17).  Die oorwinnaars sou nie net ‘n wit klippie nie, maar ook die verborge manna gekry het (v.17).

 

Toe Israel deur die woestyn getrek het, moes hulle 2.2 liter manna in ‘n goue kruik in die ark gebêre het (Eks.16:32-36, Heb.9:4). Volgens die Jode sou die Messias by sy koms vir hulle van hierdie manna gegee het.[7]  In v.17 belowe die Here hierdie manna aan sy getroue volgelinge (v.17, 13).  Hy self is die verborge manna wat uit die hemel uit neergedaal het om ons siele te versadig (Jh.6:32-35).

 

Deur ‘n wit klippie te belowe sê Jesus dat Hy vir die oorwinnaars ‘n ‘toegangskaartjie’ sal gee om die ware oorwinnaarsfees in die hemel by te woon. Hy sê ook dat die Romeinse howe hulle skuldig bevind het omdat hulle geweier het om die keiser te aanbid, maar dat Hy hulle onskuldig bevind.  Daarom gee Hy aan hulle ‘n wit klippie.

 

Op elke gelowige se klippie sou daar ‘n geheime en nuwe naam gewees het (v.17). Dit blyk dat hierdie naam Jesus se nuwe naam was (3:12, 19:12-13, 16).  Soos wat ‘n vrou haar man se naam aanneem, sal ons ons Bruidegom se nuwe Naam aanneem (Jes.62:2, 4-5).  ‘n Nuwe naam wys ook dat ons nuwe mense met ‘n nuwe karakter is (Abram word Abraham, Jakob word Israel, Simon word Petrus).

 

Moenie die Pergamus-gemeente se slegte voorbeeld volg om soos die wêreld te wees nie. Wie ‘n vriend van die wêreld wil wees, maak homself ‘n vyand van God (v.16, Jk.4:4).  Iemand wat die wêreld liefhet, kan nie intieme gemeenskap met Jesus geniet nie (2 Kor.6:14-18).  Moet dan nie jou aandag en liefde tussen God en die wêreld verdeel nie.  Sal jy ‘n wêreld liefhê wat jou Here haat (Jh.7:7)?  Sal jy ewige dinge prysgee vir iets wat eendag vernietig gaan word (1 Jh.2:17)?

 

Om wêreldsgesindheid teë te staan, moet ons eers weet wat dit beteken. In ‘n wêreldsgesinde kerk kan almal leef soos hulle wil – daar sal nie tug toegepas word nie (v.16, 1 Kor.5:1-13).  Volgens hulle is dit liefdeloos om mense te dissiplineer (ek wonder of hulle dink dat dit vir die oortreder liefdeloos was om sy vrou te slaan, of om iemand anders se vrou by hom af te vat?).

 

In ‘n wêreldsgesinde kerk baklei mense met mekaar en is hulle verdeeld. Hulle praat nie hulle verskille uit nie, maar daag mekaar voor die hof (1 Kor.3:3-4, 6:1-8).  In sulke kerke is daar gedurig probleme met lidmate wat immoreel is (v.14, 1 Kor.6:12-20).  Soos die wêreld sê hulle:  ‘Dit is my liggaam, en ek kan daarmee doen wat ek wil.’  Hulle dink nie daaraan dat Jesus ons liggame geskep en verlos het nie, en dat ons nie aan onsself behoort nie, maar aan Hom (Rm.12:1, 1 Kor.6:19-20).  Mense wat dít vergeet gee nie om dat hulle te veel drink, of dat hulle ongetroud is en in ‘n seksuele verhouding saam met iemand bly nie.  Selfs die leiers sien dit oor, want ‘hulle is mos nie meer kinders nie.’

 

Wêreldsgesinde kerke se lidmate leef om geld te maak. Hulle is materialisties.  Die lidmate ry duur karre en bly in luukse huise, maar die kerk sukkel om kop bo water te hou.  Die probleem is nie dat hierdie mense baie geld het nie, maar dat hulle niks of bittermin daarvan vir die Here gee.  Hulle gebruik dit om hulle lewens lekkerder te maak.  Hulle dink glad nie aan die hemel nie, en leef asof hulle vir altyd hier gaan wees.

 

Soos die wêreld, dink wêreldsgesinde kerke dat hulle wyser is as die Bybel. Die kultuur en nie die Bybel nie, bepaal hoe hulle lewe (v.14-15, Kol.2:8).  ‘Die wetenskap en sielkunde het vir ons dinge kom leer wat mense in die Bybelse tyd nie geweet het nie.  Ons kan nie meer sê dat die man die hoof is van sy huis nie.  Dit was ‘n chauvinistiese onderdrukking wat in Paulus se tyd gegeld het.  Ons kan ook nie saam met 1 Tm.2:12 sê dat vroue nie predikante mag wees nie – tye het verander.  Ons weet ook dat gay mense so gebore is, en dat Moses en Paulus verkeerd was om te sê dit is sonde.  Ons kan ook nie meer Gn.1-3 as geskiedenis aanvaar nie, omdat evolusie vir ons gewys het dat dinge anders gebeur het.  Sielkunde het vir ons geleer dat ‘n pakslae kinders se selfbeeld krenk.  Daar is beter maniere om kinders op te voed.’

 

Wêreldsgesinde kerke roem oor hulleself (1 Jh.2:16). ‘n Man het eenkeer by ons huis vir my vriend gevra:  ‘Hoeveel studente het julle teologiese kollege?’  My vriend het gesê:  ‘Vyf.’  Die man het gelag en gesê:  ‘Ons het 400!’  ‘n Predikant het vir wyle dr. Martin Holdt gevra:  ‘Hoeveel lidmate het julle?’  Volgens dr. Martin was hulle 300 lidmate.  ‘Net 300?  Ons is 2000,’ het die predikant met trots gesê.  ‘n Predikant het my kom sien met die doel om ons kerkgebou te huur.  Hy het my oor ons weeklikse ‘aktiwiteite’ gevra.  Ek het gesê dat ons twee eredienste, twee Bybelstudies en twee bidure het.  Hy het begin roem oor hoeveel ‘aktiwiteite’ húlle in die week het.

 

Hoe kan jy hierdie wêreldsgesindheid oorkom?

 

[1] Wees soos salms wat teen die stroom op swem. Moenie toelaat dat die wêreld jou soos deeg of loot in hulle gietvorm druk nie, maar vul jou gedagtes met die Bybel sodat jy anders as hulle dink (v.13, Rm.12:2).  Lees die koerant en luister na die nuus deur die filter van die Bybel.  Pasop dat hulle nie jou Bybelse wêreldbeskouing met hulle filosofieë inkleur nie.

 

[2] As die kruis van Jesus ‘n sentrale plek in jou lewe en gedagtes inneem, sal jy vir die wêreld sterf en hulle vir jou (Gal.6:14). In jou eie krag kan jy nie vir die wêreld ‘nee’ kan sê nie.  As jy egter in geloof na die Here kyk om jou te help, sal jy die wêreld oorwin.  Johannes het mos gesê:  “Want alles wat uit God gebore is, oorwin die wêreld; en dit is die oorwinning wat die wêreld oorwin het, naamlik ons geloof.  Wie anders is dit wat die wêreld oorwin as hy wat glo dat Jesus die Seun van God is?” (1 Jh.5:4-5).

 

[3] Ons moet ons dadelik van verkeerde lering en praktyke bekeer (v.16, 14-15). Moenie uitstel nie, maar doen dit gou (v.16, Ps.119:60, 2 Kor.6:2, Heb.3:13, 15).  Wie weet of dit nie miskien jou laaste kans is nie?  Dalk gaan die Here ná vandag vir jou die streep trek en gou kom om jou te oordeel (v.16)?  Moet asseblief nie dink die Here speel nie:  ‘I will come’ (v.16, ESV).

 

[4] Die feit dat jy sekere dinge reg doen (v.13) verskoon nie die dinge wat verkeerd is nie (v.14-15).  Bekeer jou van die dinge wat verkeerd is.  Kry weer ‘n liefde vir Jesus, die evangelie van sy kruisdood vir sondaars en sy opstanding uit die dood, en ‘n heilige lewe van toewyding en gehoorsaamheid.

 

[5] Is jy in ‘n wêreldsgesinde kerk of omgewing waar jy nie kan uit nie? Bly getrou aan die Here – Hy weet dat jy in so ‘n situasie is (v.14).  Hy sal jou help en beloon; byt net vas (v.17).

 

[6] Dink aan die beloning (v.17). Op die laaste Dag sal jy nie spyt wees dat jy getrou gebly het, en nie toegelaat het dat die wêreld jou besmet nie (Jk.1:27).

 

Verlede jaar se se besluit oor gay huwelike in die NG-Kerk was maar net die kersie op die koek, die laaste strooi wat die kameel se rug gebreek het. Voor hierdie besluit het die NG-Kerk stelselmatig haar deure vir die wêreld begin oopmaak.  Omdat die wêreld jare gelede ‘n voet in die deur gekry het, was dit maklik om die deur oop te forseer en dit uiteindelik van sy skaniere af te haal.

 

Om te verhoed dat dieselfde met ons gebeur, moet ons seker maak dat ons die deur nie eers ‘n skrefie oopmaak nie. Dit beteken nie dat ons die wêreld moet ignoreer nie.  Volgens die Bybel moet ons soos ligte in die wêreld skyn, sodat ons mense vir die Here kan wen.  Maar ons gaan dit nie regkry as ons soos die wêreld is nie.

 

[1] A.R. Fausset, Fausset’s Bible Dictionary, inskrywing onder Pergamos

[2] James Orr, International Standard Bible Encyclopedia, inskrywing onder Pergamos

[3] Fausset, Ibid

[4] John MacArthur, The MacArthur Study Bible, verduidelikende nota op Op.2:13

[5] J.A. Thompson, The Bible and Archaeology, p.420

[6] MacArthur, Ibid, Op.2:13 en Leon Morris, Tyndale New Testament Commentaries: Revelation, p.67

[7] G.K. Beale & D.A. Carson, Commentary on the New Testament use of the Old Testament, p.446

Kategorieë