Toe Jonathan Edwards 19 was, het hy 70 voornemens vir homself neergeskryf.[1]  Hier is ‘n paar van hulle:

 

‘#7. Voorgeneem, Om nooit iets te doen wat ek bang sou wees om te doen as dit die laaste uur van my lewe was nie.

 

#10. Voorgeneem, As ek pyn voel, om aan die pyne van marteling en die hel te dink.

 

#15. Voorgeneem, Om nooit in die minste kwaad te word vir irrasionele wesens [bv. honde] nie.

 

#46. Voorgeneem, Om nie toe te laat dat ek in die minste geïrriteerd of omgekrap raak met my ouers nie…

 

#56. Voorgeneem, Om nooit op te gee of te verslap in my stryd met sonde nie, al is ek ook hoe onsuksesvol.’

 

Hoe het Edwards hierdie voornemens onthou; hoe het hy daarin geslaag om dit in sy lewe toe te pas?  Ek glo dat daar ‘n paar redes vir sy sukses is.

 

Eerstens:  Hy het nie op sy vasberadenheid, selfdissipline en geheue staatgemaak het nie.  Reg aan die begin van die voornemens sê hy:  ‘Ek besef dat ek tot niks in staat is sonder God se hulp nie.  Daarom smeek ek Hom nederig om my deur sy genade in staat te stel om hierdie voornemens te hou, in soverre dit ooreenstem met sy wil en vir Christus se onthalwe.’

 

Tweedens:  Voordat hy die voornemens begin sê hy:  ‘Onthou om elke week hierdie voornemens deur te lees.’  Sodoende het hy dit beter onthou.  Omdat hierdie lewensvoornemens was en nie net voornemens vir die nuwe jaar nie, het hy nie na 3 maande opgegee nie maar daarin volhard.

 

Derdens:  In die eerste voorneme sê hy dat hy hierdie dinge vir God se eer wil nakom.  Is dit dan enige wonder dat die Here hom hierin geseën het?

 

Vierdens:  Edwards se voornemens was hoofsaaklik geestelik.  Sy doel in die lewe was nie om wêreldse sukses, rykdom of ‘n mooi liggaam te hê nie.  Hy het op geestelike dinge gefokus.

 

Die doel, motivering en krag agter Edwards se voornemens klink nogal soos Paulus s’n in 2Tess. 1:11-12.  As jy hierdie verse ernstig opneem, sal dit meer as net 2018 verander – dit sal jou hele lewe verander.

 

Hoe moet jy bid? (v.11)

Wyle dr. Martin Holdt het ‘n groot invloed op my gehad.  Hy het wonderlike dinge gesê, maar sy lewe het my die meeste beïndruk.  Met Paulus se gebede is dit ook so.  Dit is nie net sy lering oor gebed wat ons help nie, maar sy voorbeeld.

 

Toe die gelowiges in Tessalonika vervolg is (1Tess. 2:14-16, 3:3-4, 2Tess. 1:4), het Paulus só vir hulle gebid:  “Daarom bid ons ook altyd vir julle dat onse God julle die roeping waardig mag ag, en dat Hy alle welgevalle aan wat goed is, en alle werk van die geloof met krag volkome mag maak” (v.11).  Die Nuwe Lewende Vertaling stel dit soos volg:  “Met dit in gedagte bid ons altyd vir julle.  Mag ons God julle waardig maak vir die lewe waartoe Hy julle geroep het.  Mag Hy elke goeie voorneme en geloofsdaad met krag tot uitvoering bring.”

 

Wat leer ons uit hierdie gebed?

 

Soos in 1Tess. 3:12-13, 5:23 bid Paulus hier in die konteks van die wederkoms (v.11, 7-10).  Dit was ook in hierdie konteks wat die gelowiges in Tessalonika hulle voornemens moes maak.  Dit was nie genoeg om net voornemens vir die nuwe jaar te hê nie.  Paulus het vir hulle lewensvoornemens gebid.

 

Ons moet dieselfde doen.  ‘Waarvoor lewe jy?’ is die vraag wat jy jouself moet afvra.  Lewe jy om suksesvol te wees, ‘n top posisie by die werk te hê, akademiese grade te hê, mooi te lyk, fiks te wees, geld te maak, in luuksheid af te tree, jou gesin bymekaar te hou, in die kollig te wees, of wat?

 

Dalk het jy nog nie hieroor gedink nie.  Dit sal goed wees om daaroor te dink as jy jou planne vir die nuwe jaar maak.  Die doel en voorneme wat jy vir jou lewe het, moet groter as jou kort bestaan van 70 of 80 jaar wees.  Dit moenie stop as jy jou asem uitblaas nie, maar dit moet voortleef as jy nie meer hier is nie.  Jy moet dus nie net voornemens en planne vir 2018 hê nie, maar vir jou hele lewe.  Die voornemens wat jy maak moet jou lewe hierna beïnvloed.

 

As jy net vir hierdie wêreld lewe sal jy teleurgesteld wees, “want die gedaante van hierdie wêreld gaan verby.” (1Kor. 7:31).  “En die wêreld gaan verby en sy begeerlikheid” (1Joh. 2:17).  Binnekort sal jy in die graf lê.  En wat sal jou skoonheid, geleerdheid, rykdom, gesondheid, roem, status, geluk, ens. dán beteken?  Jy kan nie eers seker wees dat jou lewensmaat en kinders die erfdeel sal kry wat jy vir hulle agtergelaat het nie.

 

Leef daarom vir Christus.  Sorg dat Hý en nie jý nie, die middelpunt van jou voornemens is.  Dink daaraan dat jy eendag voor Hom gaan moet staan.  Wat gaan jy vir Hom sê as Hy jou oor jou lewe vra?  Wat gaan jy sê as Hy jou vra hoekom jy vir jouself en hierdie wêreld gelewe het, en nie vir Hom wat lewe, asem en alles vir jou gegee het nie?  Hoe gaan jy jou begeertes, motiewe, gedagtes, woorde, dade en lewe vir sy alsiende oë wegsteek?

 

Pla dit jou nie dat die God van hemel en aarde van jou rekenskap gaan eis nie?  Sal die plankhuisie van jou lewe voor die geweldige stormwind van sy regverdige oordele staan?  Gaan jy maar net hoop dat jy meer goed as sleg gedoen het, en dat jou goeie werke swaarder geweeg het as jou sonde?  Dink jy die Here gaan daarmee tevrede wees?

 

Verseker nie (Ps. 1:5, 5:5-6, Jes. 64:6, Hab. 1:13, Rom. 3:10-12, 23).  Om vir God aanneemlik te wees kan daar nie een fout op jou rekord wees nie – jy moet ‘n perfekte ‘track’ rekord hê (Matt. 5:20, 48).  Dit werk nie soos by jou skool nie.  As jy by die Here selfs net een demeriete teen jou naam het, sal Hy jou nie aanvaar nie (Jak. 2:10).  In sy hof is daar nie ‘n eerste, tweede en derde dissiplinêre verhoor soos by jou werk nie.  As jy een keer oortree het is jy vervloek, en kan jy nie in sy heilige teenwoordigheid inkom nie (Gal. 3:10).

 

Miskien wonder jy watse hoop daar dan vir jou is.  Deur Jesus Christus kan jy na die Vader toe kom (Joh. 14:6, 1Tim. 2:5).  Moet dan nie langer op jou Christelike opvoeding, goeie werke of godsdienstige pogings vertrou nie.  Dit kan so min maak dat die Here jou aanneem, as wat ‘n swart sak vol gemors vir jou ‘n Ferrari kan koop.  Beskou jou eie pogings en werke as gemors, en moet asb. nie daarop staatmaak om jou in die hemel te kry nie (Fil. 3:4-7).  Draai 180° weg van jou sonde en jou eie pogings af na die Here toe.  Ontvang sy vergifnis en die perfekte rekord van sy geregtigheid deur die geloof (Fil. 3:8-9).  Jy kan niks doen om dit te verdien nie; dit is ‘n gratis geskenk – ontvang dit net (Rom. 3:24, 6:23b, Ef. 2:8-9).

 

Vir die mense in Tessalonika wat dit ontvang het, het Paulus twee dinge gebid:

 

[1] Dat die Here hulle sou help om waardig te lewe soos mense wat uit die dood na die lewe geroep is (v.11, vgl. 2:14, 1Tess. 2:12, Ef. 4:1, Fil. 1:27, Kol. 1:10).  Hy het m.a.w. gebid dat hulle nie ‘n swak advertensie vir die evangelie sou wees nie, maar dat hulle soos Christene sou lewe.  Deur hulle heilige lewens moes hulle Jesus se Naam hoog hou, en dit nie deur die modder sleep nie (v.3-4, 1Tess. 1:8-9, 3:6).

 

Ons moet dit ook vir onsself en ons kinders bid.  Leef jy soos ‘n Christen by die kerk?  Is jy getrou aan die liggaam van Christus?  Dien jy ander gelowiges en bid jy vir hulle?  Gebruik jy jou geld om die Here se werk te bevorder?  Prys jy die Here uit ‘n opregte hart?  Doen jy wat Hy in die Bybel vir jou sê?  Bid jy saam met ander Christene?

 

Leef jy soos ‘n Christen in jou gesin?  Is jy lief vir jou vrou?  Stel jy haar belange bo jou eie?  Spandeer jy tyd met haar?  Is haar geestelike groei vir jou belangrik?  Hou jy jouself rein vir haar?  Stel jy haar bo jou kinders?

 

Is jy onderdanig aan jou man?  Respekteer jy hom in die manier waarop jy met hom praat?  Ondersteun jy hom?  Bid jy vir hom?  Behoort jou hart aan hom alleen, en aan niemand anders nie?  Stel jy hom bo jou kinders?

 

Is jy lief vir jou kinders?  Spandeer jy tyd met hulle, of is jy te besig?  Gesels jy met hulle?  Leer jy hulle van die Here?  Verloor jy jou humeur met hulle, of dissiplineer jy hulle met waardigheid en liefde?

 

Respekteer jy jou ouers?  Gehoorsaam jy onmiddellik wanneer hulle met jou praat, of praat jy terug?  Bid jy vir hulle?  Is jy lief vir hulle?  Sê jy dankie dat hulle jou versorg en liefhet?

 

Leef jy soos ‘n Christen by die skool en by die werk?  Doen jy jou beste?  Werk jy hard?  Luister jy vir die mense wat oor jou aangestel is?  Werk jy eerlik en opreg, of kroek jy?  Mors jy jou ouers of baas se tyd en geld?  Praat jy terug?  Hou jy jou lewe skoon?  Is jy stiptelik?  Praat jy soos ‘n Christen?

 

Leef jy soos ‘n Christen in jou wyer familie, vriendskappe, stokperdjies, vermaak, ontspanning, ens.?  Wat van jou kinders:  bid jy dat húlle die Here sal dien en soos Christene sal lewe?  Volgens D.A. Carson bid ons meer dat ons kinders hulle eksamens sal deurkom, ‘n goeie werk sal hê, gelukkig sal wees en nie sal wegdwaal nie, as wat ons bid dat hulle vir die Here sal lewe.

 

‘Many of us have had the experience of asking a parent, “How are your children doing?” only to get an answer like this:  “Oh, Johnny’s doing very well now.  His career as a research physicist has really taken off.  He is the youngest person in his company to have been appointed to the board.  And Evelyn is doing very well, too.  She’s into computer programming and is already ahead of her section.”

 

“And how are they doing spiritually?”

 

A long pause.

 

“I’m afraid they’re not really walking with the Lord at the moment.  But we’re hoping they’ll come back some day.”’

 

Carson is reg as hy sê dat sulke antwoorde iets van ons verdraaide prioriteite wys.  Ons is verheug oor ons kinders se materiële voorspoed, maar dit pla ons nie juis dat hulle traak-my-nie-agtig is oor die God wat hulle gemaak het nie.  Maar hoe sal jou kinders se toewyding aan wêreldse waardes hulle in die ewige toekoms help?[2]

 

Verstaan jy hoekom jy geestelike dinge vir jouself, jou kinders en ander gelowiges moet bid, en nie net materiële en tydelike dinge nie?  Wees soos die jong dame in 1892 wat op die innerlike en geestelike dinge gefokus het.  Sy het die volgende in haar dagboek geskryf:

 

‘Resolved, not to talk about myself or my feelings.  To think before speaking.  To work seriously.  To be self restrained in conversation and actions.  Not to let my thoughts wander.  To be dignified.  Interest myself more in others.’[3]

 

Kontrasteer dit met ‘n tienermeisie se dagboek inskrywing in die 1990’s:

 

‘I will try to make myself better in any way I possibly can with the help of my budget and baby-sitting money.  I will lose weight, get new lenses, already got new haircut, good makeup, new clothes and accessories.’[4]

 

Laat ons in ons voornemens op die innerlik mens en ons verhouding met die Here fokus, en nie op uiterlike dinge nie.  Dit is tog wat vir die Here belangrik is (1Sam. 16:7, Spr. 31:30, 1Pet. 3:3-4).

 

[2] Paulus het verder gebid dat God die gelowiges se goeie voornemens sal vervul (v.11).  Weereens gaan dit hier oor voornemens wat jy vir jou lewe het, en nie net oor nuwejaarsvoornemens nie.  Dit gaan oor goeie voornemens.  Die Here weet wat goed is vir jou, en soos ‘n goeie Vader sal Hy nie dinge in jou lewe vervul as dit jou gaan benadeel nie (Matt. 7:9-11, Rom. 8:28).  Oor 20 jaar sal jy terugkyk en dankie sê dat Hy partykeer ‘nee’ gesê het.  Soms sal Hy ‘nee’ sê, omdat Hy jou karakter wil vorm en jou meer soos Jesus wil maak.

 

Jy bid bv. dat die Here ‘n sekere probleem moet wegvat, omdat dit vir jou te moeilik is.  Jy is soos ‘n atleet wat te moeg is om verder te hardloop.  Maar sodra jy wil uitsak skreeu die afrigter van die kantlyn af dat jy nie mag ophou nie.  Aanvanklik is jy vies, maar as jy eerste oor die wenstreep hardloop is jy bly dat hy ‘nee’ gesê het.

 

Jy is soos Paulus.  Hy het drie keer vir iets gebid, maar die Here het ‘nee’ gesê.  Toe hy later terugkyk, toe besef hy dat die Here iets beter vir hom gegee het (2Kor. 12:7-10).  So sal die Here ook vir jou ‘nee’ sê, omdat Hy iets beter vir jou wil gee.

 

Wanneer dinge nie uitwerk soos jy gehoop het nie, sal jy dink dat die Here teen jou is en soos Jakob sê:  “Alles is teen my! … vol teëspoed was die dae van my lewensjare” (Gen. 42:36, 47:9).  Later sal jy egter terugkyk en saam met Jakob getuig van die God “wat my as Herder my lewe lank gelei het tot vandag toe, die Engel wat my uit elke teëspoed verlos het” (Gen. 48:15-16).

 

God is getrou en sal al jou goeie voornemens vervul (v.11).  Daar is twee maniere hoe Hy dit doen.

 

• Jy moet bid. Dit help nie dat jy net harder probeer en op jouself staatmaak om te verander nie (bv. diëte).  Jy moet aanhoudend die Here se hulp vra en op sy krag steun (v.11).
• Jy moet werk. Dit help nie dat jy oor jou goeie voornemens bid, maar passief sit en wag dat die Here vir jou die krag moet gee om dit te doen nie.  Neem aksie.  Doen wat die Here jou beveel, en glo dat Hy vir jou die krag sal gee om sy wil uit te voer (v.11).

 

Daar is ‘n Latynse spreekwoord wat sê:  ora et labora – bid en werk.  Jy kan nie net een of die ander doen nie.  Volgens Paulus in 2Tess. 1:11 moet jy beide doen.

 

As jy in gebed op die Here se krag staatmaak, is enigiets moontlik (Matt. 17:20).  Dink jy dat jy nie vermoë het om ‘n Bybelstudie by die werk te begin of siek mense te besoek nie?  Dalk wil jy met iemand die evangelie deel of by ‘n biduur inskakel, maar jy het nie die vrymoedigheid om voor ander te bid of met hulle oor die Here te praat nie.  Bid daaroor, tree uit in die geloof, en vertrou dat die Here vir jou die krag sal gee om dit te doen (v.11).

 

Miskien lê hierdie dinge soos ‘n berg voor jou en dink jy dat jy dit nooit sal regkry nie.  By die Here is niks onmoontlik nie.  As jy glo dat Hy jou kan help en in geloof uittree, sal Hy vir jou vlerke gee om oor die berg te vlieg.  Nee, ek jok!  Hy sal die berg verwyder.  “Nie deur krag of deur geweld nie, maar deur my Gees, sê die HERE van die leërskare.  Wie is jy, groot berg?  Voor Serubbábel sal jy tot ‘n gelykte word!” (Sag. 4:6-7).  “Want, voorwaar Ek sê vir julle dat elkeen wat vir hierdie berg sê:  Hef jou op en werp jou in die see—en nie in sy hart twyfel nie, maar glo dat wat hy sê, sal gebeur—hy sal verkry net wat hy sê.” (Mark. 11:23).

 

Waarvoor wag jy dan?  Moenie ‘n sekonde langer aan die voet van die berg staan en wonder nie; gee die eerste tree.  Kom aanddiens toe, lees jou Bybel meer, dissipeleer ‘n jong Christen, kry ‘n jeug bediening van die grond af, bestel traktaatjies en begin om dit uit te deel, gaan slaap vroeër en staan 15 minute vroeër op sodat jy langer kan bid, trek R100 en gee dit vir ‘n sendeling, stuur vandag vir jou ongelowige kollega ‘n boodskap en nooi hom kerk toe, bel hierdie week ‘n broer of suster en nooi hulle vir ete.

 

Dalk is jy skepties, omdat jy al in die verlede probeer het om te verander, maar dit het nie gewerk nie.  Jy is soos 8-jarige Jannie wat eendag vir die Springbokke wil speel.  Hy vra sy ma om vir hom ‘n bal te koop, en gaan vol ywer na die eerste oefening toe.  Na die derde oefening kla hy dat dit hom te moeg maak, en dat hy nooit ‘n Springbok sal wees nie.

 

Jy moet eerder soos Brandon Burlsworth (1976-1999) wees.  Hy was ‘n oorgewig jong man wat professionele voetbal wou speel.  Almal het vir hom gelag; dit het gelyk of sy drome onrealisties is.  Na sy eerste jaar op kollege het hy nie die span gemaak nie.  Maar hy was vasberade en het nie opgegee nie.  Met toewyding en harde oefening het hy sy vet omgesit in spiermassa.  Uiteindelik was hy een van die mees geëerde spelers in die geskiedenis van Amerikaanse voetbal in die staat van Arkansas.

 

Wat kan jy doen om op ‘n geestelike vlak so te volhard?

 

1. Bely jou sonde en raak ontslae van die dinge wat keer dat jy die Here se wil uitvoer (Matt. 5:29-30). Dit geld vir slegte vriende en ander verkeerde invloede in jou lewe (Rom. 13:14, 1Kor. 15:33, 1Tess. 5:22, Heb. 12:1).

 

1. Bid, bid, bid (v.11, 1Tess. 5:17). Salomo sê: “Vertrou op die HERE met jou hele hart en steun nie op jou eie insig nie.  Ken Hom in al jou weë, dan sal Hy jou paaie gelykmaak.” (Spr. 3:5-6).  Vra elke oggend dat die Here jou sal help om deur die dag te kom (Klaagl. 3:23).

 

1. Onthou dat jy die Here se krag tot jou beskikking het (v.11). By Hom is niks onmoontlik nie; Hy kan doen ver bo wat jy kan bid of dink (Matt. 19:26, Ef. 3:20).

 

1. Neem een tree op ‘n slag, en moenie ‘n kits oplossing verwag nie. Jy gaan elke dag die Here moet volg (Luk. 9:23). Dit gaan tyd neem om te verander.  ‘n Gewoonte van 15 jaar verander nie binne 2 maande nie.

 

1. Moenie opgee as jy geval het nie. Staan op, bely jou sonde en probeer weer… en weer… en weer. As jy ‘n slegte gewoonte kan aanleer, kan jy dit afleer en met ‘n goeie een vervang.  Gal. 6:9 sê:  “En laat ons nie moeg word om goed te doen nie, want op die regte tyd sal ons maai as ons nie verslap nie.”

 

1. Vra ander gelowiges om vir jou te bid en jou aan te moedig (v.11, Heb. 3:13, 10:24). Hiervoor is dit belangrik dat jy aktief deel moet wees van ‘n goeie gemeente.

 

1. Hou die wederkoms voor oë, omdat jou goeie voornemens dán eers finaal vervul sal wees (v.11, 1Tess. 5:23). Dit is makliker om in die wedloop te volhard as jy die wenpaal sien (Heb. 12:2).

 

Wat moet jou doel wees? (v.12a)

Soms het ons goeie voornemens met slegte motiewe.  Dit is soos Hans wat ‘n oor boek nederigheid skryf, maar hoogmoedig is omdat hy die nie-fiksie titel van die jaar gewen het.

 

Net so kan jy jou voorneem om die Here met jou eetgewoontes te eer, en dan met jou neus in die lug te loop omdat jy baie gewig verloor het.  Jy kan jou voorneem om meer vir die armes te gee, en dan in jou hart wens dat iemand dit sal raaksien en iets daaroor sal sê.  Jy kan besluit om meer te bid, terwyl jy in die geheim hoop dat mense jou as ‘n man of vrou van gebed sal ken.

 

Hoe weet jy of jou motiewe verkeerd is?

 

[1] Jy dagdroom oor hoe mense jou goeie werke sien en jou prys.  Jy is soos die Fariseërs:  hulle het goed gedoen om deur die mense gesien te word (Matt. 6:1-5, 16-18).

 

[2] Jy is kwaad of depressief, omdat niemand vir jou dankie gesê het nie.  Iemand met suiwer motiewe soek nie die lof van mense nie, maar van God (Joh. 12:43, Rom. 2:29, 1Tess. 2:4).

 

[3] Jy doen goed, omdat jy ‘n beter huwelik, ‘n soet kind, meer geld of iets anders by die Here soek.  Maar die Here sal nie toelaat dat jy Hom met goeie werke omkoop nie.  Jy kan nie sy genade verdien nie.  Hy gee dit soos Hy wil, wanneer Hy wil, vir wie Hy wil.  As jy goed gedoen het moet jy nie ‘n dankie verwag nie, maar erken dat selfs jou goeie werke van die Here af kom, en selfs dít ‘n genade is (Ef. 2:10).

 

“Bedank [die Meester sy] dienskneg, omdat hy gedoen het wat hom beveel is?  Ek glo nie.  So ook julle, wanneer julle alles gedoen het wat julle beveel is, sê dan:  Ons is onverdienstelike diensknegte, want ons het gedoen wat ons verplig was om te doen.” (Luk. 17:9-10).

 

[4] Jy roem oor die sukses wat jy bereik het.  Die Bybel beveel jou om in die Here te roem en nie in jouself nie (Jer. 9:23-24, 1Kor. 1:31, 2Kor. 10:17-18).  Laat iemand anders se lippe jou prys en nie jou eie nie (Spr. 27:2).

 

As jy jou voornemens reg wil uitvoer, moet jy mik om die Here verheerlik en nie jouself nie (v.12).  Doen goed, omdat jy wil hê dat mense deur jou die Here sal ken en Hom sal prys (Matt. 5:16), en nie omdat jy die aandag op jouself wil vestig nie.  By die wederkoms sal jy ‘n verheerlikte liggaam ontvang, en sal almal Christus se heerlikheid in jou sien (v.12, 10, Rom. 8:18).  Dit moet jou doel wees, die teiken waarvoor jy mik (Fil. 3:10-11).  As jy enige ander motief het, is jou voornemens tevergeefs.

 

Hoe sal jy dit regkry? (v.12b)

Ons kan 2Tess. 1:11-12 soos volg illustreer.  Jou lewe is die kar, God se krag die enjin, sy genade die petrol, en jou goeie voornemens die pad waarop jy moet ry.  Gebed is die tweerigting radio waardeur jy die Here vra om die pad aan te wys en nog petrol te voorsien.

 

Om die reis suksesvol te voltooi het jy al hierdie dinge nodig – jy kan nie iets uitlos nie.  Vir nou wil ek jou oor die petrol van God se genade leer.  God se genade kos nie geld nie – dit is gratis.  Dit is tog wat sy genade genade maak, want as jy dit verdien het is dit nie meer genade nie.

 

Genade is God se onverdiende guns waardeur Hy sy Seun en baie ander goeie dinge vir ons gee (Rom. 8:32).  Dit is hierdie genade wat ons elke dag nodig het om ons goeie voornemens te vervul (v.11-12):  “sonder My kan julle niks doen nie … deur die genade van God is ek wat ek is” (Joh. 15:5, 1Kor. 15:10).

 

Hoe kan jy hierdie genade ontvang?  Bely dat sonde jou arm gemaak het, dat jy niks kan bydra om God se genade te koop nie.  Glo dat Jesus hierdie peperduur genade aan die kruis gekoop het, en dat dit gratis beskikbaar is vir almal wat vra (Jes. 55:1, Op. 21:6, 22:17).  Gebruik gedurig die tou en emmer van geloof en gebed om uit die put van God se genade te skep.  Laat God se genade ook deur lofprysing, die Woord, die doop, die nagmaal, broederlike gemeenskap, diensbaarheid, dissipline, offergawes, evangelisasie en ander se geestelike gawes na jou toe vloei.

 

Deur die Gees wat in jou woon, sal die Vader en die Seun se genade jou help om v.11-12 te vervul:  om aan te hou bid, soos ‘n Christen te lewe, jou goeie voornemens uit te voer, nie op jou eie krag te steun nie maar op syne, ‘n God-gesentreerde doel te hê.  Om hierdie dinge te doen maak jou nie ‘n Christen nie, maar dit wys verseker dat die Here se genade in jou lewe teenwoordig is.

 

Op hierdie punt is dit belangrik dat jy nie net jou voornemens vir 2018 aan die Bybel meet nie, maar dat jy jouself toets om te sien of jy ‘n Christen is (2Kor. 13:5).

 

• Is Jesus se wederkoms iets waaraan jy dink, of is jy te besig met jou lewe in hierdie wêreld (v.11, 7-10)?
• Bid jy gedurig, of bid jy net as jy die Here nodig het (v.11)?
• Leef jy soos ‘n Christen, of lyk jou lewe nie anders as die wêreld s’n nie (v.11)?
• Het jy heilige voornemens en begeertes, of beheer sondige drange jou hart (v.11)?
• Kry jy dit reg om die Bybel se goeie begeertes uit te voer (v.11)?
• Het jy die krag om daarmee vol te hou, of gee jy op (v.11)?
• Is dit jou begeerte om die Here te verheerlik (v.12)?
• Besef jy dat jy God se genade nodig het, of dink dat Hy jou goeie dinge skuld (v.12)?

 

As jy eerlik kan sê dat Paulus se begeerte in hierdie verse joune is, wil ek Dawid se woorde vir jou bid:  “Mag [die Here] u gee na u hart en al u voornemens vervul! … Mag die HERE al u begeertes vervul!” (Ps. 20:5-6).  “U het hom die wens van sy hart gegee en die begeerte van sy lippe nie geweier nie.” (Ps. 21:3).  “en verlustig jou in die HERE; dan sal Hy jou gee die begeertes van jou hart.” (Ps. 37:4).

 

Mag die Here jou in 2018 en die res van jou lewe help om sy prioriteite joune te maak, en dit dan in jou lewe vervul.

 

‘…Ek stuur my seilboot die onbekende waters van hierdie jaar in,

met U, O Vader, as my hawe,

met U, O Seun, aan die stuur,

met U, O Heilige Gees, wat my seile [vul].

 

Lei my na die hemel, voorberei vir die stryd,

met my lamp wat brand,

my ore oop vir U roepstem,

my hart vol liefde

en my siel vry.

 

Gee my U genade om my te heilig,

U troos om my op te beur,

U wysheid om my te leer,

U regterhand om my te lei,

U raad om my te onderrig,

U wet om my te oordeel,

U teenwoordigheid om my standvastig te maak.

 

Mag eerbied aan U my doel wees,

U oorwinnings my vreugde.’[5]

 

[1] Vry vertaal uit The Works of Jonathan Edwards: Vol.1, The Banner of Truth Trust, Edinburgh: Scotland, 1834, 1974, pp. xx-xxii

[2] D.A. Carson, A Call to Spiritual Reformation, Baker Academic, Grand Rapids: Michigan, 1992, 2009, p. 55

[3] Aangehaal in C.J. Mahaney (Red.), Worldliness, Crossway Books, Wheaton: Illinois, 2008, p. 134

[4] Ibid.

[5] Arthur Bennett, Vallei van Gebed, WoordVerspreiding: Vereeniging, 2009, p. 122.  Vertaal deur Antoinette van Rooyen uit Arthur Bennett, The Valley of Vision, The Banner of Truth Trust, Edinburgh: Scotland: 1975, p. 112

As ons kinders se lewens soos ‘n wipplank is, het ons in die 21ste eeu die wipplank aan die eenkant te swaar gelaai. Aan die ander kant het ons ‘n emmer vol droë blare gesit, en gehoop dit sal die wipplank uitbalanseer.  Ons sit baie tyd en geld in, sodat ons kinders eendag die mooiste, slimste, beste, en rykste kan wees.  Ons het tieners wat hoofleiers word, beurse kry, rye balkies het wat aan die vloer raak, populêr is, en ingeneurs word.  Maar wanneer dit by karakter kom is ons kinders soos iemand wat ly aan bloedarmoede.  Dit is van ‘n myl af sigbaar dat karakter nie die sterkpunt is van tieners in die 21ste eeu nie.

 

Dieselfde is waar van moderne Christene. Waar is die Christene wat geestelik volwasse, dapper, en volhardend is?  Die Christene wat ‘n goeie fondasie van Bybelse teologie onder hulle voete het, wat nie mense vrees nie maar hulle diep liefhet en vir hulle omgee?  Die Christene wat manne en vroue van gebed is, nederig en geduldig is?  Sal jy in 2016 so ‘n Christen word en dit aan die volgende geslag oordra?

 

Wees waaksaam

Charles Simeon was ‘n Britse prediker in 18de en 19de eeu. Hy het eenkeer in ‘n preek vertel van ‘n man wat ‘n lighuis moes beman, en aan die slaap geraak het.  Hy het beskryf hoe die skip gesink het, die verminkte lyke op die strand gelê het, en hoe huilende weduwees op die strand gestaan het.  Toe die mense navraag doen, het hulle uitgevind dat die man in die lighuis aan die slaap geraak het.  Dertig jaar na die preek het ‘n man beskryf hoe Simeon se stem deur die saal ge-eggo het:  ‘Asleep!’  Die man het vertel hoe Simeon se woorde ingesink het by almal wat daar was.[1]  Moenie geestelik aan die slaap raak nie.  Wees waaksaam.

 

In 1 Korintiërs 16:13-14 gee Paulus vyf opdragte wat die hele brief opsom. Elke opdrag staan in ‘n voortdurende bevelsvorm:  ons moet aanhoudend hierdie opdragte uitvoer.  Heel eerste beveel hy geestelike waaksaamheid (v.13).  Waak en bid teen versoeking (Kolossense 4:2, Matteus 26:41).  Waak teen Satan (1 Petrus 5:8).  Waak teen vals lering (Handelinge 20:31, 2 Korintiërs 11:14).  Waak en wees gereed vir die wederkoms (15:52, Openbaring 16:15).

 

Wees waaksaam. Moenie geestelik slaap, laks, of lui wees nie.  Die Skrif sê:

 

• “Wees nugter op die regte manier, en sondig nie; want sommige het geen kennis van God nie. Ek sê dit tot julle beskaming.” (15:34).
• “Laat ons dan nie slaap soos die ander nie, maar laat ons waak en nugter wees. Want die wat slaap, slaap in die nag; en die wat dronk word, is in die nag dronk.” (1 Tessalonisense 5:6-7).
• “En dit te meer, omdat ons die tydsomstandighede ken, dat die uur vir ons reeds daar is om uit die slaap wakker te word; want die saligheid is nou nader by ons as toe ons gelowig geword het.” (Romeine 13:11).
• “Daarom sê Hy: Ontwaak, jy wat slaap, en staan op uit die dode, en Christus sal oor jou skyn.” (Efesiërs 5:14).
• “Wees wakker en versterk die wat oorbly, wat op die punt staan om te sterwe, want Ek het jou werke nie volkome voor God gevind nie.” (Openbaring 3:2).

 

Hoe lyk iemand wat geestelik aan die slaap is?

 

[1] So iemand speel met sonde, regverdig en verskoon dit, beskuldig ander, rasionaliseer asof dit nie so erg is nie, probeer sy of haar sonde wegsteek. So ‘n persoon is bang dat mense sleg van hulle dink.  Gevolglik verdedig hulle hulself sonder dat enigiemand hulle aangekla het.

 

[2] So iemand vind nie meer vreugde in Bybelstudie en gebed nie. Hierdie dinge word vir hulle ‘n plig.  Hulle eer God met hulle lippe, maar hulle hart is ver van Hom af.  Hulle skeep hulle stiltetyd af, en los dit later heeltemal.

 

[3] Hulle bly al hoe meer van eredienste af weg, want die Woord en die nagmaal laat hulle skuldig voel.

 

[4] Hulle raak meer en meer materialisties. Hulle leef vir hierdie wêreld, want hulle het vergeet van die volgende.

 

[5] Hulle geniet die wêreld en sy dinge. Hulle kyk films wat hulle nooit sou kyk nie.  Hulle luister na en vertel grappe wat hulle voorheen gewalg het.  Hulle doen dinge wat hulle nooit gedoen het nie:  rook, te veel drink, vloek.

 

[6] Hulle harte is koud as hulle sing. Hulle sing die woorde soos ‘n pappegaai, en dagdroom terwyl hulle sing.

 

Is jy so? Die Vader wag met verlange dat jy terugkeer.  Bely en erken jy het van die Here af weggedwaal (1 Johannes 1:9, Jakobus 4:8-10, Spreuke 28:13).  Begin om weer reg te doen (Openbaring 2:4-5, 3:3).  Vra dat ‘n volwasse Christen jou aanspreeklik hou.  Breek met die vriende wat jou weggerokkel het.  Moenie net ‘n toeskouer in die kerk wees nie, maar dien en raak betrokke.  Hou aan om reg te doen, al voel jy nie die vuur in jou hart nie.  Bid vir die vuur en wag op die Here.

 

Dalk is jy nie op ‘n dwaalweg nie.  Moenie dink jy sal nooit afdwaal nie (10:12).  Onthou vir Petrus en Dawid!  Onthou:  die duiwel vat nie vakansie nie en hy slaap nie.  Wees waaksaam.

 

Wees standvastig

Was jy al ooit by ‘n kinderpartytjie waar die ouers vir hulle kind ‘n springkasteel gehuur het? Het jou kind al seergekry, sodat jy op die springkasteel moes klim.  Hoe het dit gevoel om daarop te loop?  Het jou bene gebewe soos jellie?  So is party mense in die Skrif.  God wil hê ons moet rotsvas staan, en nie wankel nie (v.13).

 

Die Korintiërs moes vasstaan in die geloof en nie wankel nie (v.13, 15:1-4).  Paulus praat nie hier van persoonlike geloof nie, maar van die geloof – die Christelike geloof soos vervat in die Skrif (vgl. Judas 3).  Sy bedoeling is letterlik:  ‘staan vas in die Woord’.  Hoe doen jy dit?

 

[1] Vermeerder die kwaliteit en kwantiteit van jou Skrif-inname in 2016.

 

[2] Word ‘n leser van goeie en gesonde Christelike boeke. Tot aan die einde van sy lewe nog wou Paulus lees (2 Timoteus 4:13).  Natuurlik kan jy nie enige ‘Christelike’ boeke lees nie.  Bestel vir jou boeke by Good Neighbours in Randburg, Christian Book Discounters landwyd, of Augustine Bookroom in Pretoria.  Lees John Bunyan, Thomas Brooks, Thomas Watson, John Flavel, Richard Sibbes en ander Puriteine!

 

[3] Lees Charles Spurgeon se preke. Laai goeie preke af by www.gty.org

 

[4] Kry vir jou ‘n opsomming van die groot Bybel-leerstellings: die 1689 Baptiste Geloofsbelydenis of die Westminster Kategisme.  As jy dieper wil delf kan jy vir jou Wayne Grudem se Systematic Theology kry.  Dis eenvoudig geskryf en het praktiese toepassings aan die einde van elke hoofstuk.

 

[5] Lees die kerkgeskiedenis om te sien hoe Christene deur die eeue die Skrif verstaan het. N.R. Needham se 3 volumes, 2000 Years of Christ’s Power is baie maklik en lekker om te lees.

 

[6] Toets jou gedagtes teen ander Christene, en deel wat jy in die Skrif leer. Leer by ander.  Moet egter nie soos ‘n parasiet op hulle studie en kennis teer nie, maar lees en ondersoek die Skrif vir jouself.

 

Neem jou voor om alles in die Skrif te glo, al verstaan jy dit nie. Moenie sê:  ‘Hierdie verse maak nie sin nie; daar is seker ‘n fout in die Bybel’ nie.  Sê eerder:  ‘Die Skrif is perfek.  Ek verstaan dit nie want ek is swak en blind.’

 

As jy nie groei in die Skrif en onder die gereelde prediking van die Woord nie, sal jy soos ‘n golf deur die wind gedryf word: jy sal twyfel en wankel (2 Petrus 3:17-18, Efesiërs 4:11-14).  As jy staan vir niks sal jy val vir alles.  Iemand wat so is val maklik vir vals lering, skuif gereeld kerke, en spring alewig rond tussen leerstellings (dán glo hulle jy kan jou redding verloor, dán glo hulle jy kan nie, dán glo hulle jy kan, dán glo hulle weer jy kan nie).  Hierdie mense se teologie verander soos Kaapstad se weer.

 

Wees manlik

Ek het vanjaar vir my kinders geskiedenis geleer. Daar is ‘n groot verskil tussen manlikheid in die 1800’s en manlikheid vandag.  Vandag is ‘n man iemand wat op 15 rook, vieslik vloek en drink, model hare en klere dra, goed gebou is.  In die 1800’s was ‘n man iemand wat op 14 ‘n mensvreter leeu doodgeskiet het, diep Christelik was en sy gesin in die Woord gelei het, bereid was om te sterf eerder as wat hy vir die vyand gesê het waar sy pa is, vroue met respek hanteer het.  Die Bybel vra ons moet so wees – ook op ‘n geestelike vlak (v.13).

 

Die Korintiërs moes manlik wees (v.13). Dit beteken nie vroue moes nie vroulik wees nie.  Dit beteken eerder dat Christene nie lafharte moet wees nie, maar dapper (vgl. 1 Konings 2:2-3, 1 Samuel 4:9, 2 Samuel 10:12).  Ons moenie kinders wees in ons denke nie (3:1, 14:20).  Word groot (13:10), of ‘man up’ soos hulle in Amerika sê.  Hoe doen jy dit?

 

[1] Moenie ‘n bangbroek wees wat weghardloop vir jou vyand, of in jou dop kruip as jy teenstand en kritiek kry nie.

 

[2] Moenie tou opgooi of gou opgee as die taak vir jou te moeilik lyk nie.

 

[3] Werk hard. Moenie denkbeeldige gevare vrees nie.  “Die luiaard sê:  Daar is ‘n leeu op die pad, ‘n leeu op die pleine.” (Spreuke 26:13).

 

[4] Wees ‘n ‘man’ wat besluite kan neem en nie rondval nie; wat jou gesin geestelik kan lei; wat jou rebelse kind kan tug en nie jouself bejammer nie; wat nie jou stukkende huwelik op die rotse los en skei nie, maar die wa deur die drif trek; wat nie soos ‘n papbroek passief rondsit nie, maar aksie neem; wat nie ander beskuldig nie, maar jou pak vat soos ‘n ‘man’ en dan jou probleme oplos; wat nie die waarheid kompromeer omdat jy nie wil aanstoot gee nie; wat nie bang is om die evangelie te deel nie.

 

Om dit reg te kry, sal dit help as jy lees van die Bybel-helde en dapper Christene in die geskiedenis. Lees van Abraham wat ‘n hele weermag aangevat het met 318 man, van Nehemia wat die stadsmuur binne 52 dae herbou het terwyl sy vyande hom gedreig het, van Rut wat nie toegelaat het dat min geld of haar weduweeskap haar onderkry nie, van jong Dawid wat ‘n reus aangevat het, van Dawid se dapper soldate wat leeus en reuse doodgemaak het, van Paulus wat aangehou het om te preek ten spyte van opposisie en vervolging, van Jesus wat die aaklige kruis verduur het om ons te red.

 

Maak vriende met mense wat so is. Leer uit hulle voorbeeld.  Onthou dat God in al hierdie dinge met jou is.  Jy kan dus dapper en manlik wees sonder om bang te wees.  “Het Ek jou nie beveel nie:  Wees sterk en vol moed, wees nie bevrees of verskrik nie; want die HERE jou God is met jou, oral waar jy heengaan.” (Josua 1:9).

 

Wees sterk

Kom saam met my na die museum van geestelike groei toe. Voor jou is ‘n prent van Christene in 17de eeu Engeland.  Party sit op kerkbanke.  ‘n Horlosie teen die muur wys hulle sit reeds vir twee ure en luister aandagtig na ‘n diep preek.  Ander leer die kategisme.  Ander sit as gesin om ‘n groot tafel met ‘n swaar Bybel waar hulle huisgodsdiens hou.  ‘n Man stap in die veld waar hy bid en die Skrif oordink.  ‘n Paar vroue staan in die mark waar hulle die evangelie met ongelowiges deel.

 

‘n Paar gange verder is daar ‘n prent van westerse Christene in die 21ste eeu. Party lees ‘n oulike Whatsapp met ‘n morele les.  ‘n Man sit voor sy rekenaar en lees gou ‘n kort dagstukkie met ‘n gebed onderaan voordat hy sy besige dag begin.  ‘n Naskool tannie sit met ‘n kind om die tafel en leer vir hom ‘n rympie gebed:  sy ouers is te besig om vir hom die Bybel te leer.  Party mense sit in ‘n kerkgebou en glimlag aan die einde van ‘n 10-minute motiverende prekie.  Ander mense staan in ‘n donker saal en sing vir ‘n uur totdat hulle lekker voel.  Ander gee R5 vir ‘n bedelaar, maar deel nie die evangelie met hom nie.

 

God wil nie hê ons moet swak wees nie. Hy wil hê ons moet geestelik sterk word (v.13, 8:7-12).  Die Grieks vir ‘wees sterk’ staan in ‘n passief en beteken letterlik:  word sterk gemaak (deur God).  Paulus bid elders “dat Hy aan julle mag gee na die rykdom van sy heerlikheid om met krag versterk te word deur sy Gees in die innerlike mens” (Efesiërs 3:16).  Hy sê ook:  “word kragtig in die Here en in die krag van sy sterkte.” (Efesiërs 6:10).  Vir Timoteus sê hy:  “Jy dan, my seun, wees sterk deur die genade wat in Christus Jesus is” (2 Timoteus 2:1).  Manlikheid en krag is soos Dawid en Jonatan wat nie geskei kan word nie.

 

Wees geestelik sterk. Maak gebruik van die genademiddele om geestelik sterk te word:  die Skrif, gebed, die nagmaal, die doop, geestelike gemeenskap, die geestelike gawes, evangelisasie, kerktug, bydraes vir die Here se werk, ander mense se diensbaarheid en gebede.

 

Geestelik kan jy nie altyd in gr.1 bly nie; jy moet probeer om jou matriek te kry. Moet egter nie daarmee tevrede wees nie.  Werk vir ‘n geestelike BA, MA, en PhD.  Hou aan groei totdat Jesus kom (Hebreërs 5:12-6:2).  Leer soveel as wat jy kan deur die Bybel, asook goeie preke, boeke, en konferensies.  Gehoorsaam wat jy in die Woord leer.  Maak vriende met mense wat geestelik sterk is en leer by hulle.  As jy geestelik swak is sal jy makliker val vir versoeking, en sal jy sukkel om kop bo water te hou in beproewing.  Jy sal ook makliker val vir vals lering.

 

Wees liefdevol

‘n Teelepel suiker in jou tee deurtrek dit sodat alles soet proe. Net so moet liefde jou hele lewe soet maak en alles wat jy doen en sê beïnvloed.  Dit is die les in v.14.

 

Om sterk en manlik te wees beteken nie jy moet hard wees nie. Ons moet v.13 en alles in liefde doen (v.14, hfst.13, 14:1).  As ons mekaar liefhet sal ons die eenheid bevorder (1:10-12), ons gawes gebruik om mekaar op te bou (hfst.12-14), mekaar in ag neem wanneer dit by grys areas kom (hfst.8-10), nie skei nie maar die huwelik respekteer (hfst.7), nie immoreel wees nie (hfst.6), nie ander gelowiges hof toe sleep nie (hfst.6), gelowiges dissiplineer (hfst.5), mekaar in ag neem by die nagmaaltafel (hfst.11).

 

Doen alles uit liefde vir God en jou naaste, en nie uit ‘n begeerte om gesien of geprys te word nie. Hoe doen ‘n mens dit?

 

[1] Moenie wag vir ‘n gevoel van liefde nie. Doen wat 13:4-7 sê; doen praktiese dade van liefde (1 Johannes 3:16-17).

 

[2] Dink oor hoe groot jou sonde is, en oor hoe groot God se liefde is wat Hy aan die kruis bewys het. Reageer dan in liefde.  “Ons het Hom lief, omdat Hy ons eerste liefgehad het.” (1 Johannes 4:19).

 

[3] Wees naby mense wat liefdevol is, sodat dit aan jou kan afsmeer soos sterk parfuum aan jou klere afsmeer as iemand vir jou ‘n drukkie gee.

 

[4] Bid hiervoor en word gevul met die Heilige Gees, want die vrug van die Gees is liefde (Efesiërs 3:18, Filippense 1:9, Galasiërs 5:22).

 

[5] Sorg dat jy liefde reg verstaan. Liefde bestaan nie in woorde nie, maar in dade (1 Johannes 3:18).  Moet dan nie oor jou liefde vir ander roem as jy hulle skade aandoen en teen hulle sondig nie.  Dit beteken egter nie dat liefde nooit iets negatief sê nie.  Liefde sal juis sonde uitwys om die verlore skaap van sy dwaalweg af terug te bring.

 

Iemand wat alles in liefde doen is die meeste soos Jesus.

 

Geskiedkundiges sê soms: ‘As daar een ding is wat ons uit die geskiedenis leer, is dit dat ons nie uit die geskiedenis leer nie.’  Laat dit nie waar wees van jou lewe in 2015 nie.  Leer uit jou en ander se foute.  Leer uit die dinge wat jy en ander reg gedoen het.  Laat dit jou aanspoor om beter te doen in 2016, om ‘n 1 Korintiërs 16:13-14 tipe Christen te wees in die nuwe jaar en totdat Jesus kom.

[1] John Piper, Audio-biografie oor die lewe van Charles Simeon – beskikbaar by www.desiringGod.org